به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ شست‌وشوی معده فرایند تخلیه محتویات معده یا لاواژ معده است. کادر پزشکی معمولا در زمان مشاهده مسمویت و معاینه‌های ابتدایی، اقدام به شست‌وشوی معده و خارج کردن سم از آن می کنند.
از این روش معمولاً روی افرادی که سم بلعیده یا مصرف بیش از اندازه دارو یا الکل و یا هر چیزی دیگر داشته‌اند استفاده می‌شود.
تخلیه معده در 2-1 ساعت اول (خصوصاً دقایق اول) بعد از مسمومیت از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. اما شست و شوی معده حتی تا 12 ساعت بعد از مسمویت نیز صورت می‌گیرد و می‌تواند به شخص کمک کند.
البته شست و شوی معده برای همه مسمویت‌ها انجام نمی‌شود و حتی اثر منفی دارد بعضی از این موارد که شست و شوی معده برای آن ممنوع می باشد در زیر آمده است:
روش‌های شست و شوی معده به چندین روش صورت می‌گیرد که ما در اینجا چند روش طبیعی را که به صورت معمول می‌توانید انجام بدهید معرفی می‌کنیم و در ادامه جهت آگاهی بیشتر با روش‌های مخصوص پزشکان نیز آشنا می‌شویم. توجه شود که تمامی روش‌های پزشکی مطرح شده، زیر نظر پزشک صورت می‌گیرد و انجام خودسرانه آن‌ها بسیار خطرناک است زیرا هر کدام از این روش‌ها در شرایط خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در صورت استفاده نابجا و مقدار دُز ناصحیح، نه تنها کمک نمی‌کند بلکه اثرات خطرناکی نیز دارد.
خوردن آب، روش طبیعی شست و شوی معده
یکی از روش‌های طبیعی برای پاک کردن و شست‌وشوی معده مصرف بالای آب است. کم آبی بدن اثرات مخربی بر عملکرد و سلامت تمام اعضای بدن، به ویژه روده، معده، کلیه، کبد و مغز دارد. بنابراین توصیه شده روزی حداقل 8 لیوان آب نوشیده شود، یک لیوان قبل از خواب و یکی به محض بیدار شدن از خواب باشد. نوشیدن آب نیم ساعت قبل از غذا توصیه شده است و صرف آب یخ یا آب حین غذا ممنوع است.
استفاده از زنجبیل
قدیر محمدی، متخصص طب سنتی، می‌گوید: خاصیت گرمی و خشکی که زنجبیل دارد باعث خشک شدن رطوبت اضافی بدن از جمله رطوبت روده و معده می‌شود و می‌تواند برطرف کننده تشنگی به ویژه تشنگی ناشی از تجمع بلغم در معده باشد.
وی با اشاره به اینکه زنجبیل برای معده، قلب، کبد و مغز مقوی است و همچنین سموم حیوانی در بدن را خنثی می‌کند، تصریح کرد: در واقع سموم حیوانی در بدن به معنای مرغ‌هایی هستند که برای پرورش آنان از آنتی بیوتیک استفاده شده یا گوشت گاو که با برخی سموم تماس پیدا کرده و با غذا خوردن وارد بدن شده است.
لیمو
اضافه کردن آب لیموی تازه به غذا و سالاد، یکی از روش‌های عالی دفع سموم بدن و کمک به هضم غذاست.
آلوئه ورا
نوشیدن عصاره آلوئه ورا به صورت ناشتا به هضم غذا و دفع سموم کمک می‌کند.
روش اول القا استفراغ
در این روش سعی می‌کنند شخص را با استفاده از شربتی به نام ایپکا وادار به استفراغ کنند تا مواد مسموم از بدن او خارج شود. این روش به ندرت استفاده می‌شود. این دارو در زمانی که باعث کاهش سطح هوشیاری می‌شود یا مسمومیت‌های ناشی از مواد اسیدی، نفتی و ترکیباتی از این دست و ….. ممنوع است.
شست‌وشوی معده توسط پزشک
یکی از روش‌های موثر جهت تخلیه معده بوده و تقریباً در تمام مسمومیت‌های خوراکی در دقایق اولیه بخصوص 4-2 ساعت و حتی تا 12 ساعت اول انجام می شود. این روش برای موارد زیر کاربرد دارد:
1- خارج نمودن داروها و سموم مایع و جامد در صورتی که بیمار حجم زیادی را مصرف کرده باشد. لاواژ معده عمدتاً در عرض 60-30 دقیقه بعد از مصرف موثرتر است، هرچند در مورد داروهایی که سرعت تخلیه معده را کاهش می دهند، تا چند ساعت پس از مصرف نیز کاربرد دارد.
2- برای تجویز زغال و آب دهی کل دستگاه گوارش در بیمارانی که قادر به بلعیدن نیستند.
3- برای رقیق نمودن و خارج کردن مایعات خورنده از معده و آماده نمودن بیمار برای اندوسکوپی.
استفاده از زغال فعال
زغال فعال ماده پودری با قدرت جذب بسیار بالاست که به دلیل داشتن سطح تماس زیاد می‌تواند اکثر سموم را جذب کند. نمک‌های یونی مثل آهن، لیتیم و سیانیدها یا مولکول‌های قطبی کوچک مثل الکل‌ها به مقدار بسیار کم جذب زغال فعال می‌شوند. تجویز دوز های مکرر چارکول در کاهش جذب داروهایی با حجم توزیع پائین و داروهایی که سیکل انتروهپاتیک دارند مثل دیگوکسین، فنوباربیتال و تئوفیلین می‌تواند کمک کننده باشد.