به گزارش گروه آموزش خبرگزاری برنا، علی ذوعلم با اشاره به طرح نمایندگان مجلس در خصوص رفع انحصار زبان انگلیسی در نظام آموزشی همگانی کشور، اظهارکرد: فلسفه یادگیری زبان خارجی برای این است که دانش آموزان برای تأمین ارتباطات و مراودات با سایر جوامع در عرصه‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی توانمند شوند و ارتقای توانش زبانی دانش آموزان با همین هدف است .
وی افزود: باید دقت کنیم که در مجموعه ارتباطات کشور ما، چه زبان‌هایی مورد نیاز است و براین اساس متناسب با نیازها و علاقمندی دانش آموزان حوزه زبان‌های خارجی را تعریف کنیم و طبعا زبان انگلیسی به عنوان یک زبانی که امروز بخش قابل توجهی از عرصه تولید علم و مراودات بین المللی با آن انجام می شود، بسیار مهم است .
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی خاطر نشان کرد: در کنار اهمیت زبان انگلیسی، زبان‌های خارجی دیگری مثل زبان روسی،آلمانی، فرانسوی، عربی و... بسیار مهم هستند و باید به آن بپردازیم .
ذوعلم تصریح کرد: در نظام آموزشی قبل از دانشگاه، به درس عربی به عنوان یک زبان خارجی توجه نکرده‌ایم و عربی به عنوان زبان خارجی آموزش داده نمی‌شود و تنها به عنوان زبان قرآنی و زبان منابع اسلامی است که البته محدودتر از حدی است که ما باید در توانش زبانی لحاظ کنیم .
باید بستر آموزش زبان عربی در مدارس را فراهم کنیم
وی در ادامه اضافه کرد: پیشنهاد صاحبنظران در حوزه یادگیری زبان‌های خارجی این است که علاوه بر اینکه زبان عربی به عنوان زبان قرآنی و معارف اسلامی براساس قانون اساسی به دانش آموزان آموزش می‌دهیم باید این بستر را فراهم کنیم تا دانش آموزانی که علاقه‌مند هستند تا زبان عربی را به عنوان زبان خارجی دیگر یاد بگیرند از این فرصت استفاده کنند.
زبان‌های خارجی یکی از ١١حوزه تربیت و یادگیری برنامه درس ملی است
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با بیان اینکه قطعا یادگیری زبان خارجی مهم است،گفت: زبان‌های خارجی یکی از ١١ حوزه تربیت و یادگیری در برنامه درس ملی است وانحصار زبان خارجی انگلیسی هم یک چالش و مسئله است که باید بتوانیم این مسئله را حل کنیم .
داوطلب آموزش زبان خارجی غیر از انگلیسی به حد کافی نبوده است
ذوعلم با اشاره به مصوبه جلسه شماره ۶٧٨شورای عالی آموزش و پرورش اظهارکرد: دلایل عدم اجرایی شدن این مصوبه این بوده که داوطلب به حدکافی نبوده است و وقتی داوطلب نباشد خود به خود برنامه‌ای اجرا نمی شود و با توجه به مصوبه، در بحث اجرا تامین معلم نیز به سازمان پژوهش سپرده شده است در حالی که تامین معلم برنامه درسی فقط به عهده سازمان نیست و نیاز است تا دیگر بخش‌ها نیز همکاری کنند.
وی در ادامه گفت: البته ما می‌توانستیم با کار فشرده‌تری به این مصوبه بپردازیم و شاید چون داوطلب کم بوده است و یا در همان حد داوطلبان مسائل چالشی و اجرایی وجود داشته، نتوانستیم مصوبه را اجرایی کنیم.
ذوعلم با بیان اینکه در حال حاضر آموزش یک زبان خارجی در بدنه نظام آموزشی اجرا می‌شود،گفت: از نظر کیفیت، تامین معلم و آزمایشگاه‌ها و لابراتوارها دچار کمبودهایی هستیم و وقتی در کنار این مسائل، آموزش یک زبان دیگر برای دانش آموزان قرار داده می‌شود باید معلم تربیت شود، متون زبان خارجی تالیف و توزیع شود و در آزمون‌ها سوالات خاص آنها طراحی شود.
وی در ادامه اضافه کرد: علیرغم تمام این مشکلات باید مصوبه اجرا شود و امیدواریم با کاری که در سازمان انجام می‌شود بتوانیم برنامه‌ریزی و استانداردهای برنامه درسی را از تولید بسته‌های یادگیری جدا کنیم و مشارکت جامعه را برای تولید بسته‌های یادگیری به کارگیریم تا این کار کمی آسان تر شود.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی تاکید کرد:باید برای دانش آموزانی که علاقمند و داوطلب یادگیری زبان خارجی دیگری هستند، برنامه و محتوا را طراحی و تامین کنیم تا با رعایت استانداردها و نظارت کامل آموزش و پرورش دانش آموزان بتوانند از زمینه‌های موجود در جامعه برای یادگیری زبان استفاده کنند. این شاید راهی باشد تا در عمل کمی نظام آموزشی را از انحصار زبان انگلیسی رها کند.
ذوعلم با اشاره به این نقد که دانش آموزان در درس زبان انگلیسی دارای ضعف مهارتی هستند، اذعان کرد: عملکرد یک نظام آموزشی گسترده، به دو نکته تعریف شده نیاز دارد؛ نکته اول این است که انتظار ما از نظام آموزشی چیست و البته باید به گونه‌ای منطقی و واقع بینانه به حد انتظار برسیم .
وی افزود: نکته دوم این خواهد بود که میزان سرمایه‌گذاری برای مطالبات را هم در نظر بگیریم و براساس برآوردهای دقیق، با این مقدار اعتبارات و امکاناتی که امروز در اختیار آموزش و پرورش است، حدود دو سوم دانش آموزان می‌توانند به آموزش قابل قبول دست پیدا کنند و این بدین معنا است که در حال حاضر با یک و نیم برابر ظرفیت کار آموزش و پرورش را انجام می‌دهیم و نیاز است تا در مراکز اصلی سیاستگذاری کشور این بحث تعیین تکلیف شود.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی تصریح کرد: خوشبختانه در اول مهرماه تمامی مدارس بازگشایی شدند اما اگر بخواهیم آن استانداردهایی که شورای عالی آموزش و پرورش تصویب کرده است را اعمال کنیم نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتر است که اگر توجه واقعی به نیازهای آموزش و پرورش لحاظ شود و در کلان ساختار آموزش و پرورش متناسب با اسناد تحولی بازطراحی ساختاری صورت بگیرد و به دنبال راه‌های میان‌بر و راهای نو برای ارتقای کیفیت آموزش برویم، می‌توانیم در یک مدت کوتاه توانایی نظام آموزشی را افزایش دهیم.
ذوعلم با بیان اینکه گاهی صحبت می شود که دانش آموزان در زبان انگلیسی مهارت کمی دارند،گفت: باید بپرسیم که در حوزه درسی ریاضی، فارسی و دیگر دروس چطور است؟ در حال حاضر دانش آموزان بعضاً در مناطق دو زبانه در زبان فارسی از توان لازم برخوردار نیستند که این درس برای ما مهم‌تر از زبان خارجی است و البته خواندن قرآن، سبک زندگی ومهارت زندگی نیز برای ما مهم است .
کیفیت یادگیری زبان خارجی خیلی پایین‌تر از دروس دیگر نیست
وی افزود: کیفیت یادگیری زبان خارجی خیلی پایین‌تر از دروس دیگر نیست و برای دست‌یابی به اهداف آموزش این درس، نیاز به تحول و جهشی در نگرش و توجه مدیریت کلان جامعه به امر آموزش و پرورش است .
توانمندی معلمان زبان انگلیسی کمتر از میانگین توانمندی معلمان در سایر حوزه‌های یادگیری نیست
ذوعلم با اشاره به توانمندی معلمان درس زبان انگلیسی، اظهارکرد: میانگین توانمندی معلمان زبان انگلیسی کمتر از میانگین توانمندی معلمان در سایر حوزه‌های یادگیری نیست و باید برای ارتقای توانمندی معلمان سرمایه‌گذاری مستقلی انجام دهیم .
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی گفت: بارها این ایده را مطرح کرده‌ام که درکنار دستگاه آموزش و پرورش باید دستگاهی متناسب با گستره معلمان داشته باشیم که به امر بازآموزی و ارتقای توانمندی معلمان بپردازد چرا که معلمان سالانه نیاز به افزایش توانش دارند .
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با اشاره به رویکرد موجود در طرح رفع انحصار آموزش زبان انگلیسی در مدارس، خاطرنشان کرد: ظرفیت‌های موجود در جامعه در حوزه تعلیم و تربیت و برای تقویت دانش آموزان استفاده کنیم چرا که در مبانی نظری تحول، موسسات و دستگاه‌های علمی و پژوهشی کشور رکن چهارم تعلیم و تربیت است و ما باید رویکرد مشارکت را به عنوان یک رویکرد جدی لحاظ کنیم.
ذوعلم با بیان اینکه عدالت آموزشی به این معنا نیست که همه را متوقف کنیم و متناسب با سرعت کندترین دانش آموز حرکت کنیم،گفت: عدالت آموزشی به این معنا است که برای هر دانش آموزی زمینه‌هایی فراهم کنیم تا به هر اندازه‌ای خواست در آن عرصه پیشرفت کند و در حقیقت عدالت آموزشی، ایجاد فرصت‌های برابر برای افرادی که با انگیزه می‌خواهند پیش بروند.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی اذعان کرد: در تحول بنیادین واقعی باید بحث مشارکت را جدی بگیریم و باید به توانمندی‌های جامعه در ذیل چارچوب‌ها و نظام معیار، نگاه مثبت باشد و مهم است که هرکسی با هر انگیزه‌ای وارد عرصه تعلیم و تربیت نشود .
موسسات و انجمن‌های توانمند؛ برای ارتقای دانش آموزان مشارکت کنند
وی در ادامه گفت: موسسات و انجمن‌هایی که توانمند هستند برای ارتقای دانش آموزان مشارکت کنند. به عنوان مثال موسسات پژوهشی توانمندی پژوهش دانش آموزان را افزایش دهند، حوزه علمیه در بحث توانمندی قرآن و معارف اسلامی زیر نظر آموزش و پرورش کمک کند، دانشگاه فنی ظرفیت کارگاهی خود را در اختیار دانش آموزان قرار دهد و یا اینکه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه تربیت فرهنگی و هنری مشارکت کند.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با بیان اینکه اگر مدیریت مطلوبی شکل بگیرد می‌توانیم از توانایی موجود در جامعه استفاده کنیم،گفت: توانایی مدیران مدارس یکسان نیست لذا توانمندسازی مدیران بسیار مهم است. در سازمان یک ایده وجود دارد که اگر این ایده به برنامه تبدیل شود می‌تواند مشکلات را حل کند .
ذوعلم با اشاره به ایده سازمان پژوهش تصریح کرد: پیگیر این هستیم که در یک مدت زمان معقول بتوانیم به تدریج با تجمیع توانایی های کارشناسی که داریم گام به گام توانمندی مدیر و مدیریت مدارس را افزایش دهیم تا اینکه مدارس اهل تشخیص و ارزیابی و برنامه‌ریزی شوندو از توانایی‌های موجود در جامعه استفاده کنند.
وی افزود: در سطح کلان کشور باید آموزش و پرورش به مناطق کمتر برخوردار توجه کند و در مناطقی که برخوردارند امکانات را فراهم کند تا از توانایی‌های موجود استفاده کنند و در مناطق کمتر برخوردار که از توانایی‌ها برخوردار نیستند، سرمایه‌گذاری بیشتری انجام دهد.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی تاکید کرد: نمی‌توانیم به دانش آموز بگوییم کلاس زبان نرود اگر کلاس زبانی با رعایت فضای تربیتی مناسب و استانداردهای تربیتی وجود دارد، دانش آموز می‌توانداستفاده کند و برای آنان که دسترسی ندارند باید کمک کنیم و زمینه را فراهم کنیم .
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی اظهارکرد: در کشورهای غربی به این نتیجه رسیده‌اندکه برای تحقق اهداف نیاز به یک نظام تعلیم و تربیت قوی دارند و برای آن سرمایه‌گذاری می‌کنند اما متاسفانه درکشور ما گرایش‌های غرب‌گرایانه وجود دارد که به جای به نکات و دستاوردهای مثبت به سراغ مباحث منفی می‌روند در حالی که باید یاد بگیریم که در بودجه کشور اول سهم آموزش و پرورش کنار گذاشته شود.