به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ توجه به توانایی کودکان در امکان حمل و میزان نیاز به یادگیری مفاهیم کتب درسی و کم حجم چاپ کردن آنها، درایتی خاص و ظریف است که می‌تواند در ارتقای آموزش کشور نقش موثری داشته باشد.
این درحالی است که ما هم از کمبود کاغذ و نابودی جنگل ها سخن می‌گوییم و هم موفقیت مؤلف را زمانی مورد تأیید قرار می‌دهیم که کل مفاهیم لازم و غیر لازم را در متن کتاب بگنجاند، حال در این میان تعداد صفحات خارج از حد توانایی دانش آموز برای حمل، توان یادگیری او و زمانی که به هدر می رود، مهم نیست!
در این راستا با محمد داوری، کارشناس آموزش و پرورش به گفت و گو نشستیم که در ادامه می خوانید.
تعدد دروس؛ نقدی جدی در سیستم آموزش و پرورش
داوری با بیان اینکه نقدی جدی در سیستم آموزش و پرورش به تعدد دروس و حجم دروس وجود دارد، گفت: در مدارس نه تنها ساعت آموزشی زیاد است بلکه تعداد دروس غیرمرتبط نیز باعث کندی حرکت آموزش شده است.
او ادامه داد: به لحاظ استاندارد های آموزشی، تعداد ساعاتی که در طول سال برای آموزش کتب به دانش آموزان داریم بسیار زیاد است. این به آن معناست که هم به لحاظ زمانی بچه ها را برای مدت زمانی طولانی درگیر آموزش کرده‌ایم و هم نوع کتاب ها و تعدد آنها به ویژه در مقطع متوسطه اول و دوم، مشکل آفرین شده و از طرفی حجم کتب نیز از میزان اثربخشی آن کم کرده است.
این کارشناس با تاکید بر 3 عامل تعدد کتب، حجم بالای کتاب‌ها و ساعت بیش از حد آموزشی یادآور شد: این 3 عامل باعث کم شدن کارایی یادگیری و آموزش در دانش آموزان شده است.
عدم کارایی مدارس با محتوای غیرمفید و بدون اولویت دروس
داوری با اشاره به اینکه محتوای غیرمفید و بدون اولویت، کارایی درست را از مدارس گرفته است، تصریح کرد: متاسفانه در سیستم آموزشی فعلی، مطالبی را که در تربیت و آموزش بچه‌ها اولویت دارد کمتر در کتاب‌ها می‌بینیم. این موضوع عدم تناسب با نیازهای فعلی دانش آموزان را رقم می‌زند.
او افزود: در آموزش عمومی به ویژه در پایه دوم، بحث پرورش و تربیت اجتماعی، عاطفی، هنری، تربیت شناختی، تربیت جنسی، تربیت جنسیتی و غیره بسیار مهم هستند و پایه‌های زندگی هر فردی را رقم می‌زند که متاسفانه در سیستم آموزشی ما کمتر دیده می شود.
منابع درسی به شکل متمرکز تالیف نشود
داوری ادامه داد: در این راستا پیشنهاد می‌شود سازمان تالیف و تدوین کتب درسی به صورت متمرکز این کار را انجام ندهد؛ بلکه اختیارات استانی و تمرکز زدایی شود، بعلاوه سرفصل ها تعیین و منابع درسی و آموزشی در اختیار استان ها و کم کم به صورت غیر متمرکز در اختیار شهرستان ها و مدرسه قرار گیرد.
این کارشناس با اشاره به اینکه مدرسه محوری باید در محتوا و رویکرد آموزشی و در روش‌های آموزشی گنجانده شود، عنوان کرد: همچنین بهتر است تنوع کتب افزایش یابد. بعلاوه از ابتدایی تمرکز را بر «موضوع محوری» بگذاریم و «کتب محور» نباشیم. یعنی دانش آموز بتواند در مورد مبحثی تحقیق کرده و باقی موارد آموزشی در اختیار معلم باشد. اینکه کتابی به دانش آموزان داده شود و آن ها را مجبور به یادگیری تا آخر سال آموزشی کند نه تنها خسته کننده خواهد بود بلکه به لحاظ آموزشی کارایی نخواهد داشت.
او در پایان گفت: ناگفته نماند چاپ کتب درسی یک اسراف و آسیب بزرگ به طبیعت است. چراکه مدت زمان استفاده هر کتب درسی یک سال بوده و بعد آن تاریخ دور ریخته می‌شود. بنابراین حرکت به سمت سیستمی نوین و دوستدار طبیعت می‌تواند از بسیاری از جهات در توسعه و آبادانی حوزه آموزش کشور کمک کند.