به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ روزها و شب‌های فصل سرما برای خود داستان‌ها دارد. فصل سرما برای قشر مرفه فصل اسکی و خوش گذرانی و برای افراد سطح پایین فصل یخ زدگی، مریضی و درماندگی است.
در سال‌های اخیر اخبار متعددی درباره افزایش آسیب‌های اجتماعی، زنانه شدن آسیب‌ها و... به گوش می‌رسد. حضور شبانه کارتن‌خواب‌ها در سطح شهر به ویژه در فصول سرد سال موجب افزایش مشکلات فرهنگی، امنیتی و اجتماعی می‌شود؛ همان‌طور که ممکن است به افزایش مرگ و میر کارتن‌خواب‌ها بینجامد.
بر این اساس، قانون، شهرداری‌ها را مکلف به احداث فضایی تحت عنوان «گرمخانه» با چارچوب‌ها و قواعد مشخص کرده است. چون با توجه به کاهش شدید دما در نیمه دوم سال و احتمال مرگ کارتن‌خواب‌ها در اثر یخ زدگی و گرسنگی، فعالیت گرمخانه‌ها موجب در امان ماندن افراد بی خانمان می‌شود و به تقویت امنیت اجتماعی و کاهش آسیب‌های فرهنگی نیز کمک می‌کند.
خبرگزاری برنا در هفته‌ای که گذشت گزارشی را با چهار کارشناس و روانشناس اجتماعی منتشر کرد که در ادامه بخشی از این مطالب را می خوانید.
ابهری با بیان اینکه متاسفانه متولی معینی برای ساماندهی، نگهداری و درمان بی‌خانمان‌ها در کشور وجود ندارد، ادامه داد: البته در ظرفیت بسیار محدود، سازمان بهزیستی این‌گونه افراد را نگهداری می‌کند اما پس از ترک اعتیاد مجددا به چرخه اعتیاد باز می‌گردند. حتی گاهی دیده شده در بین این افراد اشخاصی بودند که تا 150 بار اعتیاد خود را ترک کردند اما از آن جایی که کنترل و مراقبتی برای این اشخاص وجود ندارد مجددا به چرخه قبلی باز گشتند.
او گرمخانه‌ها را واحدهایی برای نجات بی‌خانمان‌ها از مرگ و سرمای زمستان عنوان کرد و گفت: قبل از راه‌اندازی و ایجاد گرمخانه‌ها به طور متوسط هر شب در زمستان 5 الی 10 نفر بی‌خانمان در سرما یخ زده و از بین می‌رفتند. این بی‌خانمان‌ها عموما دچار بیماری‌های ریوی و ضعف‌های جسمی فراوان هستند و طبیعی است که به شدت در مقابل بیماری و سرما بی‌دفاع باشند.
این آسیب‌شناس در پایان خاطرنشان کرد: متاسفانه گرمخانه‌ها فقط برای ایام زمستان و خوابیدن شب است که با مختصر شام و صبحانه از بی‌خانمان‌ها در مقابل سرمای جانسوز زمستان مراقبت می‌شود. اما باید گفت وجود چنین مکان‌هایی کافی نیست چراکه تنها موضوع شب خوابی این افراد مطرح نیست بلکه نگهداری مستمر و درمان آنها در اولویت است. در این زمینه باید به دور از هیاهو و جنجال‌های سیاسی- تبلیغاتی، یک مدیریت متمرکز و منسجم صورت گرفته و به اجرا درآید.
یک جمعیت‌شناس: آمار دقیقی از بی‌خانمان‌های کشور نداریم/ در رابطه با بی‌خانمان‌ها نیازمند یک غربالگری دقیق هستیم
شهلا کاظمی‌پور با بیان اینکه آمار مشخصی از تعداد بی‌خانمان‌ها در کشور وجود ندارد، گفت: اگر آماری هم داده شود تنها بر اساس حدس و گمان است.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه در موضوع بی‌خانمان ها نیازمند یک غربالگری دقیق هستیم گفت: در واقع باید افرادی با مشکلات روانی را از معتادین جدا کرده و دسته اول را به مراکز درمانی و دسته دوم را به مراکز ترک اعتیاد بفرستیم.
این جمعیت‌شناس با بیان اینکه رده سنی بی‌خانمان‌ها عموما بین 30 تا 50 سال است، عنوان کرد: ناگفته نماند که ترک اعتیاد این بی‌خانمان‌ها مبارزه با معلول است چراکه ابتدا باید قاچاق و توزیع مواد مخدر را نابود کنیم. زیرا تا زمانی که مافیای مواد مخدر وجود دارد هرچه که معتادان را به گرمخانه‌ها ببریم و سعی کنیم که آنها را ترک دهیم باز هم یک گروه جدید از بی‌خانمان‌های معتاد تولید می‌شود.
یک جامعه‌شناس: در تهران بالای 20 هزار کارتن خواب داریم/ گرمخانه‌ها برای بی‌خانمان‌ها حکم زندان را دارد
امیرمحمود حریرچی گفت: در تهران بالای 20 هزار کارتن خواب داریم که تنها در زمستان به یاد این افراد می‌افتیم. تنها راهی هم که به ذهن‌مان می‌رسد، اسکان دادن در گرمخانه‌ها برای جلوگیری از یخ زدگی این افراد در کنج خیابان است.
این جامعه‌شناس با اشاره به اینکه بحث کارتن خوابی، آخرِ خط مهاجرت است، عنوان کرد: بخش عمده کارتن خوابی (حدودا 70 درصد) را مهاجرین تشکیل می‌دهند به این دلیل که این افراد ابتدا در حاشیه شهرها سکونت داشتند وبه دلیل نبود امکانات و مشکلات اقتصادی به زیر پل ها و گوشه خیابان ها کشیده شدند.
حریرچی کارتن خوابی را ته خط محرومیت و فلاکت و ناامیدی دانست و افزود: این موضوع فقط مختص ایران نیست بلکه در تمام دنیا این افراد با چنین شرایطی وجود دارند البته با این تفاوت که در کشورحجم بسیار بالای کارتن خوابی را داریم، در شرایطی که می‌توانست چنین نباشد.
یک روانشناس: گرمخانه‌ها نیازمند رسیدگی‌های دقیق‌تری است/ اعتیاد و اقتصاد مهمترین دلایل کارتن خوابی
مهرداد فلاطونی، روانشناس بالینی و پژوهشگر حوزه آسیب‌های اجتماعی با بیان اینکه برخورد متصدیان گرمخانه‌ها با این افراد بسیار مهم است، گفت: بر اساس آمارها رنجشی که این افراد در گرمخانه ها با آن رو به رو می شوند موجب شده تا از رفتن به گرمخانه‌ها خودداری کنند.
فلاطونی با تاکید بر اینکه موضوع گرمخانه‌ها نیازمند رسیدگی‌های دقیق‌تری است، توضیح داد: در این زمینه ابتدا باید شرایط را در گرمخانه‌ها تغییر دهیم. همچنین از نظر نظافت نیز این مکان‌ها باید وضعیت بهتری پیدا کنند و از نظر توجه نیز باید افرادی متصدی امور شوند که آموزش دیده بوده و بدانند که این بی‌خانمان‌ها افراد مضری برای جامعه نیستند؛ آنها هم مانند دیگران انسانند و درک این موضوع بسیار مهم خواهد بود.
او با تاکید بر اینکه وجود روانشناس و مشاور می‌تواند کمک کننده باشد، افزود: از طرفی نباید این افراد را تنها برای یکی، دو شب پناه داد؛ این افراد باید گرمخانه‌ها را خانه خود بدانند. البته می‌دانیم شرایط و زیرساخت‌ها به‌قدر کافی مطلوب نیست اما زیرساخت‌ها در تمام دنیا درحال اجراست و این مشکلات باید روزی درست شود.