بطور کلی دو نوع چغندر وجود دارد؛ یکی چغندر ساده که بنفش تیره و یا قرمزاست و به اسم لبو یا چغندر قرمز آن را می شناسیم و دیگری چغندر قند که رنگ زرد روشن است و از آن برای تهیه شکراستفاده می شود.
لبو در واقع ریشه اصلی گیاه چغندر است که طبخ شده و یکی از انواع مختلف چغندر است که بیشتر آن ها به خاطر ریشه خوراکی‌شان پرورش داده می‌شود. لبو گذشته از این‌که خوراکی دلپذیری است، یک داروی گیاهی و رنگ خوراکی نیز هست و یونانی ها در قدیم از آن بعنوان خنک کننده ی خون یاد می کردند.
لبو سرشار از ویتامین ها و املاح معدنی است؛ علاوه بر این دارای بسیاری از خواص پزشکی و درمانی است؛ در این مقاله مهم ترین فواید لبو یا چغندرقرمز که همگی آن ها دارای پشتوانه علمی هستند را با هم مرور می کنیم.
۱) مواد مغذی بالا و کالری کم؛ همان چیزی که به آن احتیاج دارید!
لبو دارای یک پروفایل غذایی فوق‌العاده است. کالری کمی دارد و در عوض سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی است. فیبر، فولات، منیزیم، فسفات، آهن، پتاسیم و ویتامین های C و B۶ همه این ها در لبو یافت می شود و این ماده غذایی را ارزشمند کرده است. در کنار همه این ها چغندر قرمز حاوی نیترات معدنی و رنگدانه های طبیعی است که دارای فواید بسیاری برای سلامتی بدن هستند.
۲) تنظیم کننده ی قوی فشار خون
بیماری های قلبی شامل حملات قلبی، اختلالات قلبی و سکته یکی از شایع‌ترین بیماری ها در سراسر جهان به شمار می رود و یکی از مهم ترین دلایل ایجاد کننده ی این بیماری ها فشار خون بالا است. مطالعات نشان می دهد که لبو می تواند فشار خون را تا ۴-۱۰mmHg پس از چند ساعت کاهش دهد و این تاثیر در مصرف خام چغندر بسیار چشمگیرتر است.
این اثرات کاهش فشار خون به احتمال زیاد به دلیل غلظت زیاد نیترات در چغندر است. نیترات در بدن شما به اکسید نیتریک تبدیل می شود؛ مولکولی که رگ های خونی را گشاد می کند و باعث افت فشار خون می شود. اما این نیترات فقط در حدود ۶ ساعت در گردش خون باقی می ماند و برای مشاهده ی تاثیرات دراز مدت آن بر فشار خون، مصرف مرتب آن نیاز است.
مطالعه ای در سال ۲۰۱۴ نشان داد که مصرف روزانه یک فنجان آب لبو به مدت ۴ هفته فشار خون بالا را کاهش می دهد.
۳) لبو به جنگ التهابات می رود!
التهابات در بدن زمینه ساز بسیاری از بیماری ها از جمله بیماری های قلبی، سرطان و چاقی هستند. لبو حاوی ماده ای بنام بتالائین است و خصوصیات ضد التهابی فراوانی دارد.
مطالعات بر روی افرادی که به دلیل بیماری آرتروز از درد مفاصل بخصوص درد زانو رنج می برند نشان داد که مصرف روزانه ماده بتالائین که در چغندر قرمز به فراوانی وجود یافت می شود به بهبود عملکرد مفاصل و کاهش درد زانوی این افراد کمک شایانی کرده است.
۴) بهبود دهنده ی سلامت دستگاه گوارشی
فیبر غذایی یکی از مؤلفه های مهم رژیم غذایی سالم است و به بسیاری از فواید از جمله بهبود هضم غذا کمک می کند. لبو مقادیر زیادی فیبر دارد و می تواند به جلوگیری از ایجاد یبوست، هموروئید، سرطان کولون، رفلاکس اسید معده و چاقی کمک کند.
۵) به سلامت مغز کمک می کند
مطالعه در سال ۲۰۱۷ نشان داد که چغندر و لبو جریان خون را به سمت مغز بهبود می بخشند. نیترات موجود در چغندر رگ های خونی منتهی به مغز را باز‌تر کرده و اجازه می دهد تا اکسیژن بیشتری به بافت مغز برسد و از این طریق به بهبود سلامت مغز در عملکرد‌های روزانه ی خود کمک می کند.
به علاوه مشاهده شده‌است آب لبو از آلزایمر پیشگیری می‌کند. بر اساس پژوهش‌هاکسانی که آب لبو می‌نوشند مغزی سالم‌تر و عملکرد شناختی بهتری دارند.
۶) لبو خاصیت ضد سرطانی دارد
سرطان یک بیماری جدی و بالقوه کشنده است که با رشد کنترل نشده سلول ها نمایان می شود. محتوای آنتی اکسیدانی و ضد التهابی چغندر باعث شده تا از آن بعنوان یکی از جنگ جویان قوی علیه سرطان یاد شود.
مطالعات حاکی از آن است که چغندر به کاهش تکثیر سلول های سرطانی در آزمایشات حیوانی منتج می شود و همین امر زمینه را برای تحقیقات بعدی در این باب فراهم می کند.
بیشترین تحقیقات بر روی اثر چغندر بر کاهش تکثیر سلول های توموری سرطان پستان و پروستات انجام گرفته و نتایج مطلوبی حاصل شده است.
۷) لبو بخورید، وزن کم کنید!
چغندر خواص غذایی فراوانی دارد و آن را برای کاهش وزن مطلوب می کند. اول از همه آن ها دارای آب زیاد و کالری کم هستند و مطالعات بسیاری نشان داده که افزایش مصرف غذا‌های کم کالری مانند میوه و سبزیجات با کاهش وزن همراه بوده است. علاوه بر این چغندر به رغم داشتن کالری کم، حاوی مقادیر متوسطی از پروتئین و فیبر است که هر دو این مواد به دستیابی به وزن ایده آل شما کمک می کنند.
فیبر موجود در چغندر همچنین می تواند با کاهش اشتها و افزایش احساس پر بودن، باعث کاهش وزن شود.
این در حالی است که هنوز هیچ مطالعه‌ای اثرات مستقیم چغندر را بر وزن آزمایش نکرده است، اما به احتمال زیاد اضافه کردن چغندر به رژیم غذایی شما می تواند به کاهش وزن کمک کند.
۸) لبو دوست دار چشمان شماست!
جای تعجب نیست که خوردن میوه و سبزیجات برای چشمان شما مفید است؛ به ویژه آن هایی که رنگدانه-های غنی دارند. چغندر حاوی دو ماده Lutein و Zeaxanthin است و تاثیر مثبت این مواد بر روی بینایی به اثبات رسیده است. مصرف این کاروتنوئید‌ها می‌تواند از پیشرفت دژنراسیون ماکولا وابسته به سن که یکی از بیماری های شایع بینایی است جلوگیریکند. دژنراسیون ماکولا به دلیل وجود رادیکال‌های آزاد به عنوان عوامل ایجادکننده‌ی پیری اتفاق می‌افتد؛ بنابراین اگر می خواهید چشمان سالمی داشته باشید، لبو مصرف کنید.
۹) به سلامت کبد کمک می کند.
وجود کلسیم، بتالائین، ویتامین‌های B، آهن، و آنتی اکسیدان لبو را به یکی از بهترین خوراکی‌ها برای کبد تبدیل کرده‌است. همچنین لبو صفرا را رقیق کرده و باعث می‌شود به راحتی در کبد و روده‌ی کوچک جریان داشته‌باشد و این به بهبود سلامت کبد کمک می‌کند.
بتالائین موجود در لبو به کبد کمک می‌کند سموم را از بین ببرد. فیبر سمومی را که از کبد دفع شده‌است پاکسازی می‌کند و اطمینان می‌دهد این سموم دوباره وارد بدن نمی‌شود.
به علاوه لبو حاوی روی و مس است که هر دو می‌توانند از کبد در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت کنند.
۱۰) باعث بهبود عملکرد ورزشکاران می شود
چغندر با افزایش اکسیژن رسانی به عضلات از خستگی ماهیچه ها در طول فعالیت های بدنی جلوگیری کرده و باعث افزایش استقامت می شود. اگر ورزشکار هستید حتما لبو یا چغندر را در سبد غذایی خود بخصوص قبل از شروع فعالیت بدنی قرار دهید.