در حالی‌که تا چند سال گذشته محصولات آرایشی و بهداشتی جزو کالاهای ضروری شناخته نمی‌شد و حتی در سازمان غذا و دارو، اداره مجزایی برای این حوزه در نظر گرفته نشده بود ولی کم‌کم اهمیت این حوزه برای مسئولان مشخص شد؛ خصوصا که در طول این سال‌ها ورود کالای قاچاق نه‌تنها سلامت جامعه را به خطر انداخت، بلکه واردکنندگان و تولیدکنندگان را نیز متضرر کرد. در همین راستا محوریت و اهداف همایش و نمایشگاه ایران‌کازمتیکا (که سال گذشته دور اول آن برگزار شد) توجه به ایمنی، سلامت و اصالت کالا، افزایش آگاهی مردم و نیز کمک به رونق تولید ملی است. در آستانه دومین دوره نمایشگاه که سوم تا پنجم دی‌ماه امسال برگزار خواهد شد، گفت‌وگویی با دکتر عبدالعظیم بهفر، دبیر علمی دومین همایش و نمایشگاه بین‌المللی ایران‌کازمتیکا (فرآورده‌های آرایشی، بهداشتی، شوینده، سلولزی و صنایع وابسته) داشته‌ایم.
به‌عنوان نماینده سازمان غذا و دارو، اهمیت برگزاری همایش و نمایشگاه ایران‌کازمتیکا را در چه می‌دانید؟
در سازمان غذا و دارو تلاش زیادی صورت می‌گیرد تا محصولات داخلی پس از کنترل آزمایشگاهی و تاییدهای لازم در اختیار مصرف‌کنندگان قرار بگیرند ولی اگر اطلاع‌رسانی درست نباشد و مردم محصولات غیراستاندارد بازار را نشناسند، بخشی از سیاست‌گذاری و کارهای انجام شده بی‌نتیجه می‌ماند. متاسفانه به دلیل نگاه غلطی که نسبت به مواد آرایشی و بهداشتی بوده و هنوز هم تا حدی هست، جای چنین همایش و نمایشگاه بین‌المللی در فضای علمی و حتی عمومی کشور خالی بود. در حالی‌که باید بپذیریم این کالاها نیز جز محصولات مصرفی مهم جامعه هستند و اگر زودتر به این موضوع و اهمیت آن‌ها توجه نکنیم، می‌تواند آسیب‌های جدی برای جامعه ایجاد کند که جبران‌شن ساده نخواهد بود. در واقع برگزاری چنین همایش‌های علمی و آگاهی دادن به جامعه، به نوعی تحقق این رویکرد و شعار مهم در زمینه سلامت مردم است که پیشگیری بر درمان برتری دارد.این همایش فضایی برای معرفی اطلاع‌رسانی است، باید به مردم گفته شود که سلامت‌شان به ایمنی و سلامت کالاهایی که مصرف می‌کنند، وابسته است.
وضعیت کشور در زمینه تولید محصولات آرایشی و بهداشتی را چطور می‌بینید؟
کشور ما پتانسیل بالایی در زمینه تولید محصولات آرایشی و بهداشتی دارد. صنایع دارویی ما حتی در تولید داروهای بایو و نانو هم پیشرفت کرده است و طبیعتا می‌تواند در زمینه تولید محصولات آرایشی و بهداشتی نیز به سطح بالایی برسد. خصوصا که تنوع زیست‌محیطی ایران، گیاهان زیاد و متنوعی برای استفاده و تامین مواد اولیه در دسترس ما قرارداده است. برگزاری چنین همایش‌هایی می‌تواند این حرکت را جهت‌دار کند و سریع‌تر پیش ببرد. پیوستن ۵۱ شرکت واردکننده این محصولات به جمع تولیدکننده‌های داخلی برای تولید برند ایرانی، گام موثری در جهت پیشرفت این صنعت خواهد بود. در عین حال واردات نباید کامل متوقف شود چون یکی از روش‌های ورود تکنولوژی و نیز آشنایی با محصولات جدید است و می‌تواند به ارتقای تولید ملی نیز کمک کند.باید این نکته را در نظر بگیریم کشورهایی در صادرات موفق هستند که هر سه بخش واردات، تولید و صادرات را به‌صورت کنترل‌شده پیش برده‌اند؛ در عین حال اگر ورد کالا از مبادی قانونی کاملا متوقف شود، کالاها از طریق قاچاق به بازار وارد می‌شود و بعدا متوجه این رویکرد اشتباه خواهیم شد.
چالش و دغدغه‌های اصلی حوزه محصولات آرایشی و بهداشتی را در چه چیزی می‌دانید که باعث شده است هر دو انجمن واردکنندگان و تولیدکنندگان، از برگزاری ایران‌کازمتیکا استقبال کنند؟
قاچاق محصولات آرایشی و بهداشتی به ضرر همه ذینفعان این حوزه است و تمام سازمان‌های ذیربط را نیز درگیر می‌کند ولی پیش و بیش از همه مردم به‌دلیل مصرف کالاهایی که ممکن است غیراستاندارد یا تقبلی باشند، در خطر قرار می‌گیرد و از طرف دیگر هر دو انجمن واردکنندگان و تولیدکنندگان از این مساله متضرر می‌شوند. وجود کالای قاچاق در بازار، کار را برای هر دو انجمن سخت می‌کند چون واردکنندگان مجبورند برای شناساندن کالای اصلی به مردم بیشتر تلاش کنند وتولیدکنندگان هم برای اثبات کیفیت محصول خود مشکل پیدا خواهند کرد، از آن‌جا که یکی از اهداف ایران‌کازمتیکا مقابله با قاچاق است، هر دو انجمن از برگزاری این همایش و نمایشگاه استقبال کرده‌اند.
جایگاه مردم و مصرف‌کنندگان غیرمتخصص در هدف‌گذاری‌های ایران‌کازمتیکا چطور دیده شده است؟
مردم مخاطبان اصلی ایران‌کازمتیکا هستند. اگر بخواهیم این نمایشگاه را با ایران‌فارما مقایسه کنیم باید به این نکته توجه داشته باشیم که هر سال ۱۰٪ جامعه به‌دلیل بیماری مجبور می‌شوند از دارو استفاده کنند ولی جامعه هدف و مخاطب این همایش و نمایشگاه ۱۰۰٪ جامعه است، از نوزادی که تازه متولد شده و باید از پودرهای ضد حساسیت برایش استفاده شود تا سالمندان همه از محصولات شوینده، مراقبتی و سلولزی استفاده می‌کنند.
بنابراین انتخاب «ایمنی و اصالت کالا» به‌عنوان یکی از محورها و شعارهای ایران‌کازمتیکا در همین راستا خواهد بود؟
بله، وجود کالاهای قاچاق در سطح کشور مشکلاتی برای همه به‌وجود آورده است (از نهادهای رسمی و تصمیم گیرنده تا فعالان اقتصادی این حوزه) و یکی از ابزارهایی که برای کنترل و کاهش قاچاق تاثیر به‌سزایی دارد و برچسب اصالت کالاست که باید تولیدکنندگان و واردکنندگان را برای استفاده آن مجاب کنیم تا بتوانیم ایمنی محصول را برای مردیم تضمین نماییم. در غیر این صورت تشخیص کالای معتبر و غیرمعتبر برای مردم سخت خواهد شد و مبارزه با قاچاق به چالش کشیده می‌شود، با تثبیت برچسب اصالت، نداشتن آن به معنی کالای قاچاق است.از ۳-۴ سال پیش مقدمات لازم برای ایجاد زیرساخت‌ها شروع شده و الان در مراحل نهایی است و هر کس می‌تواند با اسکن برچسب از ایمنی کالا مطمئن شود. با توجه به این موارد، شعار ایمنی و اصالت کالا در ایران‌کازمتیکا اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.نمایشگاه در حالی‌که خودش را معرفی می‌کند باید این پیام را نیز به مردم منتقل نماید که سلامت شما در گروی ایمنی و اصالت کالاست.
فکر می‌کنید چه اقدامات دیگری برای آشنایی و افزایش اعتماد مردم به تولیدات داخلی موثرند؟
ارتباط مستقیم با مصرف‌کننده و گرفتن اطلاعات و بازخورد از آن‌ها، جزو موترترین روش‌ها برای پیشرفت کالاهای تولیدی و رفع ایرادهای آن‌هاست. فعلا فقط بعضی کارخانه‌ها وبسایت‌هایخودشان را دارند و در بیشتر موارد مردم اطلاعی از فهرست کامل تولیدات یک برند داخلی ندارند. اگر سامانه‌ای ایجاد شود که به‌طور پیوسته با مشتری در ارتباط باشد، یک نفع برد-برد برای تولیدکننده و مصرف‌کننده است، به همین دلیل راه‌اندازی یک سامانه جامع برای ثبت و معرفی تمامی برندهای آرایشی و بهداشتی داخلی را یک ضروری است.ایجاد یک سایت متمرکز برای ثبت و معرفی تمام محصولات آرایشی و بهداشتی یکی از برنامه‌هایی است که در اداره مرتبط پیگیر آن هستیم. جمع شدن کالاها در یک فضا، امکان قیاس را به مردم می‌دهد و ایران‌کازمتیکا می‌تواند پیش زمینه‌ای برای تشکیل این وبسایت باشد.
به‌عنوان دبیر علمی همایش، اهمیت برگزاری کارگاه‌های آموزشی در ایران‌کازمتیکا را چطور می‌بینید؟
برگزاری این گارگاه‌ها ایران‌کازمتیکا را از یک نمایشگاه به یک همایش وعلمی تبدیل کرده است که دست‌اوردهای بیشتری برای فعالان حوزه بهداشتی و آرایی خواهد داشت. از طرف دیگر بعضی کارگاه‌های آموزشی ایران‌کازمتیکا گواهینامه‌هایی به شرکت‌کنندگان داده می‌شود که یک امتیاز علمی محسوب می‌شود و برای تمدید پروانه مسئولین فنی و بازآموزی موثر خواهد بود. مسئولین فنی به‌نوعی نماینده سازمان به حساب می‌آیند. آن‌ها به‌صورت کاربردی در گستره وسیعی فعال هستند و مثلا اگر کسی در بخش سلولزی کار می‌کند ممکن است هیچ وقت در حوزه آرایشی تجربه‌ای نداشته باشد ولی این همایش کمک می‌کند به‌صورت همزمان اطلاعاتی در همه حوزه‌ها به دست آورند؛ از آن‌جا که مسئولین فنی به‌نوعی زبان مشترک بین صنعت و بخش‌های رگولاتوری را ایجاد می‌کنند، حضورشان در این نمایشگاه اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
تاثیر و نتیجه حضور پزشکان در ایران‌کازمتیکا چه خواهد بود؟
ماموریت ما رگولاتوری سلامت است ولی پزشکی که محصول نهایی را تجویز می‌کند، با مردم ارتباط مستقیم دارد و باید با محصول و اصالت کالا آشنا باشد ولی متاسفانه گاهی پزشکان ما هم محصولات نامعتبری تجویز می‌کنند که نتیجه‌اش بی‌اعتمادی مردم است. به همین دلیل لازم است هماهنگی‌‌هایی با سازمان نظام پزشکی صورت بگیرد و حضور پزشکان، گروه‌های متخصص و هیات‌های علمی در نمایشگاه فعالانه و گسترده باشد. از طرف دیگر دعوت از چهره‌های برجسته ایرانی و خارجی فعال در زمینه محصولات آرایشی و بهداشتی یکی از اهداف دوره‌های بعدی ایران‌کازمتیکاست. حضور این افراد و شرکت‌های همکارشان با برگزاری کارگاه‌های آموزشی، به بالا رفتن سطحی علمی همایش کمک خواهد کرد.
سازمان غذا و دارو چه برنامه‌ای برای تبیین و پیشبرد اهداف و محورهای همایش و نمایشگاه ایران‌کازمتیکا دارد؟
کنترل و کاهش قاچاق، اطلاع‌رسانی و افزایش آگاهی مردم و نیز کمک به رونق تولید ملی جزو اهداف و رویکردهای همایش و نمیشگاه بین‌المللی ایران‌کازمتیکاست. از آن‌جا که بخشی از مخاطبان هدف ما مردم و مصرف‌کنندگانی هستند که لزوما دانش تخصصی ندارند، باید در فاصله بین دومین دور تا همایش و نمایشگاه سال بعد، نیز این اطلاع‌رسانی‌ها به مردم ادامه داشته باشد. بنابراین بهتر است دبیرخانه ثابتی برای ایران‌کازمتیکا در نظر گرفته شود تا در طول سال و فاصله بین دو همایش، اهداف و شاخص‌های کلیدی را دنبال و پیگری کند.