به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ بر اساس گزارش منتشر شده از سوی سازمان پزشکی قانونی کشور، در هشت ماهه امسال از کل تلفات گازگرفتگی 230 نفر مرد و 84 نفر زن بودند. این در حالی است که تعداد مردان فوت شده بر اثر مسمومیت با گاز در هشت ماهه سال گذشته 230 و تعداد زنان 68 نفر بود.
بر اساس این گزارش در این مدت استان های تهران با 58، آذربایجان شرقی با 38 و فارس با 28 فوتی بیشترین آمار تلفات مسمومیت با گاز را داشته اند. آمار تلفات در حدود 20 استان کشورکمتر از 10 نفر و در استان های قم و خراسان جنوبی صفر بوده است.
رشد 4/6 تلفات در آبان‌ماه
در آبان‌ماه امسال نیز 68 نفر در کشور بر اثر مسمومیت با گاز جان باختند. این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 4/6 درصد رشد داشته، بیشترین آمار تلفات گازگرفتگی امسال در آبان ماه ثبت شده است.
گاز مونوکسید کربن گازی بدون رنگ و بو است. عمده‌ترین منبع تولید این گاز سوختن ناقص نفت و گاز است ولی اصولاً در اثر احتراق هر نوع ماده سوختنی خصوصاً در محیط‌های در بسته و فاقد اکسیژن ممکن است تولید شود. استفاده از آبگرمکن یا بخاری های مستعمل یا دارای نقص فنی و فاقد دودکش یا دارای دودکش بدون عملکرد مناسب در منزل بیشترین موارد ابتلا به مسمومیت را تشکیل می دهند.
از آن جا که تمایل این گاز برای ترکیب با هموگلوبین خون ما 250 برابر بیش از اکسیژن می باشد لذا با بالا رفتن درصد آن در هوای اتاق، به سرعت باعث ایجاد مسمومیت خواهد شد و اکسیژن رسانی به بافت‌های مختلف بدن از جمله مغز و قلب را دچار اختلال می‌نماید که به علت بی رنگ و بی بو بودن این گاز، ممکن است وجود آن در محیط تا زمان ایجاد علایم مسمومیت شدید مورد توجه واقع نشود.
دکتر فاضل آخرتی، متخصص طب اورژانس، در این خصوص می‌گوید: منواکسیدکربن گازی بی رنگ، بی‌بو، بی‌مزه و در آغاز حتی غیر محرک است که در اثر سوختن ناقص مواد کربن‌دار (سوخت‌های فسیلی، چوب و ذغال) به وجود می‌آید و به سرعت در هوا پخش شده و توسط انسان غیرقابل تشخیص است.
او ادامه داد: گاز منواکسیدکربن به طور بسیار محکمی به جای اکسیژن به گلبول‌های قرمز خون متصل می‌شوند و قدرت اتصالی حدود 250 برابر اکسیژن در اتصال به هموگلبولین خون دارد و در نتیجه در موارد مسمومیت حمل اکسیژن به بافت‌های بدن توسط خون بسیار کاهش می‌یابد.
آخرتی در خصوص منابع مسمومیت با گاز CO، اظهار کرد: آبگرمکن، بخاری های گاز سوز و نفت سوز خراب، معیوب، دارای دودکش‌های غیراستاندارد، یا مسدود شده و یا فاقد دودکش، استفاده از چوب و ذغال در فضاهای سربسته، دود اگزوز اتومبیل‌های روشن در پارکینگ‌های سربسته از جمله منابع مسمومیت با گاز CO است.
این متخصص طب در رابطه با علائم مسمومیت با گاز CO بیان کرد: سردرد، سرگیجه، تهوع که در صورت ادامه و تماس بیشتر با گاز منو اکسید کربن را می‌توان اصلی‌ترین علام دانست. همچنین استفراع، سوزش چشم، گلو و بینی، اختلال حواس، سنکوپ،کما، تشنج دیگر علائم مسمومیت است که می تواند ر مواقعی منجر به مرگ فرد مسموم شود.
آخرتی در پاسخ به این سوال که اقدامات اولیه درمانی درصورت مواجه با فردی با علائم مسمومیت باگاز co به چه شکل باید صورت گیرد؟ عنوان کرد: فورا فرد یا افراد مسموم شده را به فضای آزاد باید منتقل کرد، در و پنجره های اتاق، منزل و فضای آلوده را باید باز کرد، مراقبت تنفسی خوبی را باید انجام داد تا راه تنفسی و تنفس فرد کنترل شود، هم زمان اورژانس را برای ارائه خدمات مورد نیاز و انتقال فردمسموم به مراکز درمانی باخبرکنیم.
او ادامه داد: با توجه به اینکه بیشتر مسمومیت‌ها در فصل پائیز و زمستان و به ویژه شروع و انتهای فصل سرد سال خواهد بود، نیاز است توجهی ویژه دراین ایام به این موضوع شود. باید قبل از رسیدن موج سرما و اجبار در گرم کردن فضای سکونت، در فرصت مناسب اقدام به سرویس و یا راه‌اندازی وسایل گرمازا کرد. دیر اقدام کردن برای نصب وسایل گرمازا و اجبار در این کار باعث می‌شود وسایل و یا دودکش داری نقایصی باشد که منجر به ورود گاز co در فضای مسکونی شده و سلامت و جان افراد را تهدید کند.
محمد رضا مقصودی، کارشناس ایمنی و سلامت، با بیان این موضوع که در مواردی افراد در تعطیلات پایان هفته برای تفریح در مناطق ییلاقی حضور می‌یابند و این مناطق به نسبت شهرها سردتر هستند، به خبرنگار برنا گفت: در این مواقع برای گرم کردن فضاهای استراحت از چوب، ذغال و یا بخاری و چراغ‌های معیوب استفاده می شود که ممکن است سلامت و حیات را تهدید کند. بهتر است اگر به تعطیلات در فصل سرد سال می‌رویم مکان‌هایی را برای سکونت انتخاب کنیم که دارای وسایل گرمازای استاندارد باشد و حدالامکان کمتر از چوب، ذغال و یا وسایل گرمایشی معیوب استفاده کنیم.
این کارشناس ایمنی و سلامت در خصوص اینکه باید چه مواردی را قبل از روشن کردن وسایل گرما زا جدی گرفت، اظهار داشت: هموطنان عزیز قبل از استفاده از وسایل گرمازا باید مسیر دودکش‌ها را به‌طور کامل کنترل کنند. استفاده از وسایل گرمازا مثل بخاری و پکیج در فضاهای مسکونی کوچک حتی در مواردی که سالم بوده و لوله تخلیه دود مناسبی را هم داشته باشد به دلیل مصرف اکسیژن داخل فضای کوچک مسکونی و بسته بودن کامل درب و پنجره و عدم ورود اکسیژن جایگزین به فضای مسکونی می‌تواند به دلیل کمبود اکسیژن عوارض و ناراحتی‌هایی را به دنبال داشته باشد.
او در پایان گفت: استفاده از وسایل گرمایشی بدون دودکش مثل بخاری های گازسوز بدون دودکش به هیچ وجه توصیه نمی‌شود و اصولا وسایل بدون دودکش به هیچ عنوان استاندارد نیست. بعضی از هموطنان به اشتباه بیان می‌کنند درصورتیکه لوله تخلیه دود بخاری‌ها درون مخزن آب مثلا تشت آب وارد شود از ورود گاز منواکسید کربن به فضای اتاق جلوگیری کرده و می‌تواند از مسمومیت جلوگیری کند درصورتیکه این تصور کاملا اشتباه است.