گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، «موبی‌دیک» یا «نهنگ بحر» رمان مشهوری از هرمان ملویل نویسنده آمریکایی است که در سال ۱۸۵۱، در دوران رنسانس آمریکایی، منتشر شد. کتاب تا زمان مرگ نویسندهٔ آن در سال ۱۸۹۱ یک شکست تجاری بود اما در قرن بیستم به عنوان یکی از بهترین رمان‌های آمریکایی شهرت یافت. ویلیام فاکنر اعتراف می‌کند، آرزو داشته که کاش او نویسنده کتاب بود.
این کتاب در فهرست صد کتاب برتر تاریخ به انتخاب گاردین قرار گرفته و دی‌اچ لارنس آن را یکی از شگفت‌آورترین کتاب‌های دنیا و بهترین کتاب در مورد دریا خوانده‌است. این کتاب یک سال و نیم طول کشیده‌است تا به رشتهٔ تحریر دربیاید و تجربیات شخصی ملویل را در دریا و خواندن ادبیات والگیران را تصویر می‌کند. ادبیات الهام بخش او ویلیام شکسپیر و انجیل بوده‌است. توصیف‌های جزئی و واقع‌گرایانهٔ ملویل از شکار نهنگ و خارج کردن روغن از آن، به آن صورت است که می‌توان حضور در کشتی میان خدمه با فرهنگ‌های مختلف را حس کرد که با کاوش در پایگاه اجتماعی، خیر و شر و وجود خدا مخلوط گشته‌است. این کتاب را ملویل «به نشانهٔ ستایش نبوغ ناتانیل هاوثورن» به او تقدیم می‌کند.
«مرا اسماعیل صدا کنید.» شاهکار هرمان ملویل و یکی از بزرگترین آثار در تاریخ ادبیات، بدین شکل آغاز می شود. اسماعیل که به گونه ای وارد ماجراجویی وسواس گونه ی ناخدا اهاب برای کشتن نهنگ سفید، موبی دیک، شده است، خود را درگیر نبردی مافوق طبیعی میان خیر و شر می یابد.
جمله آغازکننده این رمان امروز مشهورترین جمله آغازین یک رمان در جهان است.
این کتاب نخستین بار توسط علی اصغر محمدزاده در سال ۱۳۳۵ و بار دیگر به‌قلم پرویز داریوش، به فارسی ترجمه و توسط انتشارات امیرکبیر به‌چاپ رسید. این انتشارات به تازگی تلخیص جدیدی از «موبی‌دیک» را به قلم محمد طلوعی در مجموعه «خلاصه رمان‌های برجسته» خود منتشر کرده‌است. در نسخهٔ بریتانیایی ملویل کلمه کشف‌کردن را به درک کردن تغییر داده‌است. در واقع، ادراک چیزی‌است که باعث می‌شود ما اشکال را آن طور که وجود دارند ببینیم. صالح حسینی نیز این کتاب را ترجمه کر ده است.
یکی از نخستین منتقدان دورهٔ احیای ملویل ادوارد مورگان فورستر بود که در سال ۱۹۲۷ اظهار داشت: «موبی‌دیک سرشار از معانی است؛ معنی آن یک مسئله متفاوت است.» همچنان او آواز روحانی را یک ضرورت در کتاب می‌بیند، که در زیر اعمال و اخلاقیات جریان دارد.
فیلم‌های سینمایی و تلویزیونی بسیاری با اقتباس از «موبی دیک» ساخته شده‌اند که «موبی دیک»، ساخته جان هیوستون، با بازی ماندگار گریگوری پک در نقش ایهب می‌تواند بهترین و جذاب‌ترین اقتباس سینمایی از این رمان باشد.
بخش‌هایی از کتاب:
«مرا اسماعیل صدا کنید.»
«چندین سال قبل، مهم نیست دقیقا کی، تصمیم گرفتم برای مدت کوتاهی به اطراف سفر کنم و آب‌های روی کره‌ی زمین را ببینم. این عادتم بود، هر وقت نشانه‌های خاصی اعلام می‌کردند که ماندنم روی خشکی طولانی شده است، همین کار را می‌کردم.»
«همین شد که خورجینم را بستم و در امتداد رودخانه به طرف دریا راه افتادم. فکر یک ماجراجویی تازه روی اقیانوس‌ها باعث می‌شد که قلبم از جا کنده شود، اما این‌بار دلیل دیگری هم برای هیجانم داشتم. این‌بار تصمیم گرفته بودم خلاف همیشه با کشتی‌های تجاری سفر نکنم. در این سفر قصد داشتم شکار بزرگترین و قدرتمندترین موجود هستی یعنی نهنگ را امتحان کنم.»