خبرگزاری برنالرستان - گروه اجتماعی : بحران به لحاظ روانشناختی در شرایطی تعریف می شود که تهدیدات و خطراتی وضعیت روان شناختی افراد یک جامعه را تهدید می کند و سلامت روان آن ها را به خطر بیاندازد.
این روزها شاهدیم که شیوع ویروس کرونا در سطح جوامع مختلف تا ایران بحرانی را ایجاد کرده است؛بطوریکه سازمان بهداشت جهانی به طور مداوم درباره آن صحبت می کند و پرواضح است که پیش از شایع شدن یک بیماری یا اتفاق در سطح جامعه این اضطراب و استرس ناشی از آن است که مردم را دچار وضعیت نا به سامان می کند .
در واقع این شرایط روانی مساعد اعضای جامعه است که باعث مدیریت این بحران می شود وگرنه همه می دانیم که در شرایط عادی همه افراد بر اعصاب و روان خود تسلط دارند اما مهم این است که در شرایط بحرانی بتوانیم کنترل عصبی بر روان خود و مدیریت دیگران را داشته باشیم .
بروز وحشت و استرس ناشی از شیوع ویروس کرونا باعث ایجاد یک ترس مهلک در میان مردم شده است و همانطور که می دانیم یک سوراخ کوچک می تواند موجب غرق شدن یک کشتی بزرگ شود.
میزان و حجم بالای استرس و اضطراب ، مدیریت فرد در کنترل چالش ها و تناقضات را کم می کند در نتیجه رام کردن این هیولای سرکش کار ساده ای نیست اما با تلاش و آگاهی ممکن و شدنی است و فرد به هیچ عنوان نباید خود را اسیراتفاقات گذشته و حال کند و همواره باید خود را تحت هر شرایطی فاتح آینده بداند زیرا جاده های سخت و پرپیچ و خم اغلب به بهترین مقاصد می رسند و انسان همواره باید بداند که نگرانی و استرس اغلب به چیزهای کوچک ، سایه ای بزرگ می دهد.
در نتیجه کنترل و مدیریت استرس و نگرانی و اضطراب به جای اینکه بگذارد شرایط ، شما را تحت سلطه خود داشته باشد ، شرایط را تحت سلطه شما قرار می دهد.
به همین خاطر برای کم کردن سطح اضطراب و استرس عمومی جامعه شناسان و روان شناسان می توانند بازوهای کمکی خوبی در جهت یاری هموطنان خود باشند وبه عنوان مدافعان سلامت افراد این روزها نقش پررنگی را در جامعه خود ایفا کنند.
یک کارشناس علوم اجتماعی و روان شناسی در تعریف استرس معتقد است : استرس یک واکنش تطبیقی به یک عامل بیرونی است که پیامدهای فیزیولوژیکی ، رفتاری ، شناختی و روانشناختی زیادی برای هر فرد در پی داشته و فرد را از حالت عادی خارج می کند و استرس درواقع بیانگر عکس العمل های فیزیکی ، شیمیایی ، ذهنی و عاطفی بدن در مقابل رویدادها و موقعیت های وحشتناک، هیجان آور ، خطرناک و حساس است .
افشین میرزاپورمی گوید: اضطراب ، افسردگی ، اختلال در کارکرد گوارش ، افزایش ضربان قلب ، کاهش تمرکز و حواس ، اختلال در خواب از شایع ترین علائم و نشانه های استرس می باشد . متاسفانه ترس از کرونا می تواند خطرناک تر باشد و ممکن است افراد ناچار باشند مدت بیشتر و هزینه بیشتری برای درمان آسیب های ناشی از این استرس را تحمل کنند .
به گفته او برای کاهش و کنترل مدیریت استرس به حالت های روانی زیادی توجه نکنند اگر به صورت جزیی به نشانه های بیماری تمرکز کنند مشکل ساز می شود به عنوان مثال گلودرد یا سردرد به تنهایی نشانه ی بیماری نیست و باید علائم بیماری را بصورت کلی در نظر بگیرند.
این کارشناس حوزه علوم اجتماعی و روان شناسی در ادامه بر این نکته تاکید می کند که ترس و داشتن اضطراب در مورد ویروس کرونا تا حدودی طبیعی است یعنی کمک کند که موارد و اصول پیشگیری را رعایت کنند ولی استرس بیش از اندازه باعث مشکلات روحی و روانی و جسمی می شود و باعث ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن می شود بدین ترتیب فرد را بیشتر در معرض ویروس کرونا قرار می دهد .
او یادآورمی شود : که افراد جامعه می توانند با انجام دادن موارد ذیل در جهت کنترل استرس به یکدیگر کمک نمایند : 1)تایید اینکه در مواجه با کرونا افراد دچار ترس و اضطراب می شوند و این واکنش طبیعی است و نشان دهنده و ضعف نیست .2) همدلی نمودن با همدیگر و اینکه اجازه دهیم افراد نگرانی و ترسشان را بیان کنند و به دقت به آنها توجه کنند . 3) عدم توجه به شایعات و عدم بازنشر اطلاعات و پیام های بدون اعتبار و بدون سند . 4) اخذ اطلاعات درست از مراجع رسمی و به اشتراک گذاری اطلاعات معتبر . 5) توجه به کل اخبار و اطلاعات و نه توجه تنها به بخش های منفی اخبار . مثلا خبر معتبر می گوید 80% مبتلایان به کرونا دچارعلائم خفیف می شوند و مابقی هم اکثراً بهبود پیدا میکنند و 2 الی 3% هم فوت می کنند . توجه به تنها به درصد مرگ و بزرگنمایی آن به استرس دامن می زند در حالیکه توجه به اینکه 97% زنده می مانند باعث کاهش استرس می شود .
میرزاپوردر جهت کنترل درست مدیریت استرس و کاهش اضطراب ناشی ازشیوع ویروس کرونا،می گوید : افراد می توانند از دید مثبت هم به این موضوع نگاه کنند و موقعیت حساس خطیر و کنونی را تبدیل به فرصت خوبی برای تقویت مسئولیت پذیری اجتماعی و مهرورزی کنند .
به گفته این روانشناس انتشار اخبار نادرست هول و هراس در شرایط خطیر کنونی می تواند با افزایش استرس و کاهش سطح ایمنی بدن هموطنان آنان را در برابر ویروس آسیب پذیر کند در نتیجه باید از این اخبار کذب به شدت دوری کنند تا بدین شکل بتوانند محلی امن از لحاظ روانی برای خود و دیگران فراهم کنند.
او بیان می کند: مردم باید از توجه کردن به شایعات که باعث افزایش اضطراب و نگرانی می شوند پرهیز کنند و در صورت نیاز برای به آرامش رسیدن خودشان با متخصصین و مشاورین و روان شناسان که می توانند در کاهش استرس موثر باشند راهنمایی بگیرند و از آنها بخواهند که تا رسیدنشان به آرامش نسبی در کنارشان بمانند و آنها را یاری دهند ؛ سبک زندگی سالمی در این شرایط بحرانی اتخاذ کنند تغذیه مناسب ، خواب مناسب،ورزش مناسب داشته باشند و اصول بهداشتی را رعایت کنند. انشاالله با کنترل درست مدیریت استرس هر چه زودتر شاهد عبوراز این پیچ خطرناک باشیم.
گفت و گو : عاطفه صادقی – برنا لرستان