حمیدرضا آصفی، دیپلمات پیشین کشورمان، که همزمان با دولت جرج دبلیو بوش, رییس جمهوری پیشین آمریکا، سخنگوی وزارت امور خارجه دوران 8 ساله دولت سید محمد خاتمی، رییس جمهور پیشین کشورمان بود، در پاسخ به این سوال که آیا اشاره قانونگذاران آمریکایی به اقدام جرج بوش به منظور کاهش تحریمهای ایران در زمان زلزله بم، میتواند در مورد دونالد ترامپ و در شرایط بحران کرونایی ایران نیز صدق کند؟ به خبرنگار سیاسی خبرگزاری برنا میگوید: این دو رییس جمهور به لحاظ ماهوی با هم فرقی ندارند بلکه روشهایشان متفاوت است. به عبارت دیگر به عنوان مثال در دوره بوش، بهرغم اینکه ایران در خصوص افغانستان، نهایت مسئولیت پذیری را از خودش نشان داد اما از سوی جورج بوش، در محور شرارت قرار گرفت به جای اینکه از ایران تقدیر و تشکر کند.
او به کاهش تحریم های آمریکا علیه ایران به دستور بوش به دلیل وقوع زلزله ناگوار بم اشاره می کند و می گوید: در آن زمان هم لغو تحریمها دائمی نبود بلکه طی مدت کوتاهی یعنی حدود ۳ماه برخی از تحریمها کاهش یافت اما برخی مسائل جدی تر همچنان در تحریم بود. در واقع کاهش تحریم ها شامل تجهیزات حملو نقل از جمله تلفن و کامپیوتر بود آن هم به این دلیل که کمکهای بشروستانه به ایران از کشورهای دیگر، آسان تر و روانتر انجام شود.
حمیدرضا آصفی به کمک های ارسال شده آمریکا در زمان زلزله بم اشاره کرد و گفت: البته خود آمریکا تا حدودی کمک فرستاد. پس از آن کمک ها نیز درصدد بود سناتوری را به ایران اعزام کند تا کمکهای بعدی را نیز ارسال کند اما ایران نپذیرفت. به این دلیل که آمریکا موضوع کمکها را هم سیاسی کرده بود. به عبارت دیگر در ابتدا کمک های آمریکا با هواپیما ارسال شد اما پس از آن، آمریکایی ها در صدد بودند که عنصر سیاسی را به کمک های انسان دوستانه خود بیافزایند.
سخنگوی وقت وزارت امور خارجه کشورمان ادامه داد: آمریکا زمان جورج بوش به نوعی به دنبال این بود که از موضوعات انساندوستانه هم بهرهبرداری سیاسی کند. از این رو ترامپ هم همین هدف را در پیش گرفته است. او هم در حال بهره برداری سیاسی از موضوع کرونا است و میگوید از ایران هیچ کس به من زنگ نزده است تا درخواست کمکی کرده باشد. این در حالی است که در مسائل انسان دوستانه، کسی به کسی زنگ نمیزند که بگوید برای کمک بیایید این یک نکته است.
او افزود: نکته دیگر این است که لغو تحریم ها حق ماست. از این رو ایران از آمریکا خواهان لطف نیست بلکه از آمریکا می خواهد که تحریم هایش را در زمینه سپردههای ایران، موضوع حمل و نقل و انتقال پول و همکاریهای بانکی، نه به طور موقت، بلکه به طور دائم بردارد تا جمهوری اسلامی بتواند به راحتی مشکلات مردم را برطرف کند. منتهی در این میان ترامپ هم از این بحران کرونا در ایران در حال بهرهبرداری سیاسی است و صحبت، از تماس و مذاکره میکند. بنابراین به هیچ وجه، هدف ترامپ انسانی نیست بلکه ناشی از یک بهرهبرداری سیاسی با توجه به شرایط سخت کرونا، است.
آصفی بیان کرد: وقتی کشورهای مختلف را مورد بررسی قرار می دهیم آمریکا بدترین نمره را در زمینه مبارزه با کرونا میگیرد. به عبارت دیگر علیل ترین و عاجزترین کشور در مواجهه با کرونا دولت آمریکا بوده است. بنابراین ترامپ هم در مسئله کرونا قافیه را باخته و هم در نظرسنجیها از بایدن، بسیار عقب افتاده و هم در بحث اقتصادی دچار مشکلات بسیار جدی شده است. از این رو ترامپ در بحبوحه این مشکلات میخواهد از کرونا در ایران بهرهبرداری سیاسی کند تا به وضعیت خودش در داخل آمریکا سر و سامان دهد.
سفیر اسبق ایران در امارات و فرانسه در این باره که به نظر نمی رسد کمک های انسان دوستانه برای مقابله با بحران کرونا برای ترامپ اهمیتی داشته باشد، تاکید کرد: در واقع ترامپ، در جایگاهی عوضی و به طور اشتباهی در پست ریاست جمهوری قرار گرفته است چرا که او قائل به هیچ اصلی نیست. ترامپ حتی در موضوع کرونا پنهان کاری کرد و قاطعانه در دوسه روز اول این بحران اعلام کرد که هیچ خبری نیست و اوضاع روبراه است اما به تدریج، موضع خود را تغییر داد. او هیچ ابایی هم ندارد که در یک روز، دو موضع کاملا متفاوت اتخاذ کند. از این رو هیچ رئیس جمهوری را با ترامپ نمی توان مقایسه کرد چرا که در واقع جنس ترامپ از جنس سیاسی نیست لذا حرفهای عجیب و غریب میزند و به نوعی در این بحران گرفتار شده است. او همه آن پولهایی که به گفته خودش از گاوهای شیرده یعنی برخی کشورهای عربی منطقه خلیج فارس دریافت کرده است، خرج بیماری کرد.
او درباره نزدیک بودن شخصیت ترامپ به جرج بوش و اشتباهی قرار گرفتن آنها در پست ریاست جمهوری تصریح کرد: ترامپ به دلیل تک رویهایی که انجام داد چه در موضوع معاهده پاریس، چه مسئله مکزیک، چه در بحث تعرفه و تجارت و موضعش با چین و روسیه و چه در خروج از برجام، اکنون در موضوع ویروس کرونا تنها مانده و درمانده شده است. زمان اوباما وقتی بیماری ابولا فراگیر شد، اوباما سردمدار مقابله با ابولا در سال 2014 و 2015 شد. چون او بهتر از ترامپ سیاست خارجی را میدانست، قائل به همکاری شد و در نتیجه در میان کشورهای غربی محور شد و کار کرد.
این دیپلمات پیشین کشورمان اضافه کرد: در نتیجه اکنون ترامپ به دلیل تک روی ها و سیاستهای قلدرمآبانه بدون پشتوانه تنها مانده است. ترامپ با همه کشورهای اروپایی و چین تماس گرفته تا به او کمک کنند. ماجرایی که به دلیل رفتارهای ترامپ ایجاد شد در واقع عجز کشوری که ادعای ابرقدرتی داشته را ثابت کرد.
او در پاسخ به این سوال که آیا فضای سیاسی حاکم بر جهان در زمان خاتمی به ویژه مطرح شدن ایده گفتگوی تمدن ها از سوی او، بر کاهش تحریم ها از سوی آمریکا و کمک رسانی به ایران موثر بود یا خیر؟ گفت: به هر روی طرحهایی از قبیل گفتگوی تمدنها از ایران یک چهره حامی گفتگو و یک چهره سازنده در روابط بینالملل ساخته بود. در این باره شکی نیست اما موضوعاتی از قبیل زلزله و بیماری جزو موضوعات انسانی است. کشورها باید فارغ از مسائل سیاسی به آن توجه کنند هرچند ترامپ نشان داد که در همه زمینهها، متاسفانه فاقد اخلاق است.
گفتنی است؛ اخیرا وبگاه هافینگتون پست در خبری اختصاصی نوشت که بیش از ۳۰ قانونگذار آمریکایی در نامهای به مقامات ارشد دولت آمریکا خواستار لغو تحریمهای آمریکا شدند و ادعا کردند که این تحریمها مانع مقابله ایران با شیوع گسترده ویروس کرونا میشود.
این نامه کنگره که پیش از انتشار عمومی به رصد وبگاه هافینگتون رسیده است خطاب به مایک پمپئو، وزیر امور خارجه و استیون منوچین، وزیر خزانهداری آمریکا نوشته است.
از امضاکنندگان اصلی این نامه میتوان به الکساندریا کورتز، ایلهان عمر، باربارا لی، برنی سندرز، الیزابت وارن و اد مارکی اشاره کرد.
در این نامه آمده است: اینکه بگذاریم این بحران در ایران سهمگینتر شود ممکن است، آسیبی جدی را نه تنها به ملت ایران بلکه به ملت آمریکا و تمام مردم جهان وارد کند. در این نامه همچنین آوردهاند که جورج بوش در زمان زلزله بم در سال ۲۰۰۳ تحریمها را کاهش داده و به ایران کمکرسانی کرده است.