«حسام عقبایی»، نایب رئیس اول اتحادیه مشاورین املاک، در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری برنا در پاسخ به این سوال که چرا با وجود کاهش تقاضا و افت معاملات در پی شیوع کرونا قیمت مسکن کاهش نیافته و هیچ‌گاه تابع رابطه عرضه و تقاضا نبوده است، توضیح داد: علت اصلی این موضوع عدم توازن میان عرضه و تقاضاست که همین عدم توازن ناشی از 12 مساله و ضعف مهم در این حوزه است.
به گفته عقبایی نداشتن آمایش سرزمین در کشور اولین دلیلی است که توازن میان عرضه و تقاضا را برهم زده است.
او دلیل دوم را نیاز سنجی نکردن برای ارزیابی میزان تقاضا در این حوزه اعلام کرد و گفت: هیچ نهادی میزان ازدواج کشور در سال را که باعث افزایش جمعیت مسکن می‌شود، محاسبه نکرده و در نظر نمی‌گیرد.
نایب رئیس اول اتحادیه مشاورین املاک اظهار کرد: عمل نکردن به برنامه جامع مسکن و تبدیل مسکن از کالای مصرفی به کالای سرمایه‌ای از دیگر دلایل این موضوع است.
عقبایی در ادامه گفت: ورود بانک‌ها به حوزه مسکن و بنگاه‌داری از سوی این موسسات از دیگر عوامل برهم زننده بازار مسکن است. همچنین عدم پرداخت تسهیلات بانکی متناسب برای خرید مسکن به مردم باعث تشدید مشکلات این حوزه شده است.
او افزود: تولید مسکن در کشور همچنان سنتی و بومی است و مانند مالزی و ترکیه هنوز صنعتی نشده است که همین موضوع تاثیر مستقیم در میزان تولید وضعیت بازار مسکن دارد.
نایب رئیس اول اتحادیه مشاورین املاک خاطرنشان کرد: نظارت کافی از سوی کمیسیون عمران مجلس بر سیاست‌های مسکنی دولت‌ها وجود ندارد و نسبت به ریل‌گذاری مسیر تولید مسکن برای دولت که باید توسط مجلس صورت بگیرد، ضعیف عمل شده است.
عقبایی دلیل دیگر را سیاست‌های متعدد و متضاد ارائه شده از سوی دولت‌های مختلف در حوزه مسکن دانست و افزود: این در حالی است که تولید مسکن یک طرح جامع است و همه باید در یک مسیر به اجرای سیاست‌های مسکنی اقدام کنند.
این کارشناس حوزه مسکن عامل دیگر را تجاری عمل کردن بانک‌ها بجای توسعه‌ای عمل کردن آن‌ها اعلام کرد و گفت: بانک‌های کشور در حال حاضر بجای اینکه به توسعه ساخت و ساز بپردازند به دنبال سود و زیان هستند و همین امر نمی‌گذارد، توازن میان عرضه و تقاضا برقرار شود.
نایب رئیس اول اتحادیه مشاورین املاک در ادامه بیان عوامل آشفتگی بازار مسکن و افزایش سرسام آور قیمت‌ها توضیح داد: در ایران، مسکن هنوز به عنوان سرمایه تلقی می‌شود به همین خاطر قیمت مسکن در سال 98 نسبت به سال 97 دو برابر شده و این فاجعه است چون توازن میان عرضه و تقاضا نداریم و سالی فقط یک میلیون ازدواج در کشور داریم اما تولید مسکن ما زیر، 300 هزار تاست.
او افزود: یکی از مهم‌ترین این عوامل، ضعف در مدیریت زمین است. درحال حاضر 70 الی 90 درصد از قیمت مسکن مربوط به زمین و تنها 10 الی 30 درصد آن مربوط به مصالح و کارگر است؛ کشور هیچ مشکلی در مصالح ساختمانی ندارد و حتی در این زمینه صادرات داریم؛ همچنین نیروی انسانی و مهندس عمران کشور به قدری است که بسیاری از آن‌ها با مشکل بیکاری دست و پنجه نرم می‌کنند. در عین حال زمین زیادی در سطح کشور وجود دارد که بخاطر نبود مدیریت و توزیع نا‌مناسب در اختیار تولید مسکن قرار نگرفته است.
عقبایی اظهار کرد: وجود سوداگری در بازار مسکن، نبود برنامه منسجم و دخالت و ورود بخش‌ها و نهادهای غیر مرتبط با مسکن به این حوزه از دیگر مشکلات و عوامل نبود رابطه منطقی میان عرضه و تقاضا و رشد قیمت مسکن است.