«رحمان قهرمانپور»، کارشناس ارشد مسائل بینالملل، در پاسخ به این سوال که با تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران از سوی آمریکا، چه پیامدهایی را برای میتوان متصور بود؟ به خبرنگار سیاسی خبرگزاری برنا گفت: فعلا در این باره که آمریکا ممکن است موفق شود باید با احتیاط صحبت کرد. چراکه مخالفتهای روسیه در ارتباط با تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران بسیار جدی است. با توجه به شواهد و قرائنی که در حال حاضر وجود دارد میتوان گفت به احتمال بسیار زیاد، روسیه این موضوع را در شورای امنیت وتو خواهد کرد اما اگر به هر دلیلی اتفاقات پیشبینی نشدهای رخ دهد در آن صورت ایران به احتمال زیاد، دلیلی برای ماندن در برجام نخواهد داشت و نه تنها از برجام، بلکه ممکن است از پیمان Npt هم خارج شود.
قهرمانپور در پاسخ به این سوال که نگاه اروپا به این مسئله چگونه است؟ عنوان کرد: در حال حاضر اروپا با شرایط دشواری روبرو است و با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا نیز شرایط آن، دشوارتر شده است. به ویژه اینکه در حال حاضر اروپا درگیر کرونا، مهاجرتها از ترکیه و بحران اقتصادی یونان و همچنین با مسائل متعددی روبرو است و از این رو همانند گذشته، نمیتواند زمان و انرژی لازم را برای موضوعات بینالمللی از جمله موضوعات هستهای، اختصاص دهد.
او اظهار کرد: سیاست اروپا براین اساس استوار است که برجام تا جایی که ممکن است، حفظ شود اما در عین حال اروپا نیم نگاهی هم به اتفاقات واشنگتن دارد. اگر تحلیل اروپاییها این باشد که ترامپ برنده انتخابات ریاست جمهوری نوامبر 2020 است و 4 سال دیگر نیز مجبورند ترامپ را تحمل کنند در آن صورت ممکن است، اروپا به سمت آمریکا چرخش داشته باشد.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با اشاره به تروریستی خواندن حزبالله لبنان از سوی آلمان بیان کرد: این اتفاق میتواند نشان دهنده این مسئله باشد که آلمان فعلا به عنوان لیدر اتحادیه اروپا در دوران پس از مرکل و حتی در اواخر دوران او به ویژه در چند ماه آینده ممکن است، نرمش بیشتری برابر آمریکا نشان دهد و اگر این اتفاق رخ دهد، احتمال همراهی اروپا با آمریکا به صورت جدی وجود دارد.
رحمان قهرمانپور در پاسخ به این سوال که آیا اصرار آمریکا بر تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران به وضعیت منطقه باز میگردد؟ عنوان کرد: یک دلیل شاید به این مولفه بازگردد که روسیه بیشترین میزان سلاح را به ایران میفروشد. چراکه در ماه اکتبر، تحریم تسلیحاتی متعارف یعنی معمولی برداشته میشود اما سایر تسلیحات برداشته نخواهد شد. بنابراین آمریکاییها شاید میخواهند از روسیه امتیاز بگیرند یا میزان نفوذ روسیه را در خاورمیانه محدود کنند.
او افزود: دلیل دوم نیز این است که آمریکاییها ادعا میکنند که بین فعالیتهای هستهای، فعالیتهای موشکی و فعالیتهای ایران در منطقه ذیل محور مقاومت یک ارتباطی وجود دارد. آمریکاییها همیشه سعی کردند این سهگانه را با هم در نظر بگیرند در حالی که جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده که فعالیتهای هستهای ایران، صلح آمیز است و ربطی به فعالیتهای موشکی ندارد. فعالیتهای موشکی ایران دفاعی است و تهاجمی نیست و ربطی به فعالیت ایران در خاورمیانه، ندارد.
این تحلیلگر روابط بینالملل ادامه داد: بنابراین در حالی که ایران همواره تلاش کرد این سه مولفه را جدا از هم نشان دهد و در مورد هر کدام از آنها به طور جداگانه مذاکره، گفتگو و بحث کند؛تلاش آمریکاییها در این راستا است که این سه مولفه را در امتداد هم ببینند. یعنی استدلال ترامپ در خروج از برجام این بود که برجام نه تنها باعث نشده فعالیتهای موشکی ایران کمتر شود بلکه برعکس جسارت و توانایی ایران را برای فعالیتهای موشکی و فعالیت در منطقه افزایش داده است. حلقه اتصال اینها در واقع مسئله سلاح است. یعنی پمپئو و دولت ترامپ میگویند ایران اگر بتواند از روسیه، سلاح خریداری کند، در 2023 هم تحریم قطعات موشکی ایران برداشته میشود و در آن صورت ایران میتواند سه چهار سال آینده جهش قابل توجهی در فناوری موشکی داشته باشد. به ویژه ماهواره نظامی نور که به فضا پرتاب شد از نظر فناوری سوخت موشکی بسیار حائز اهمیت بود. چون سوختی که موشک را به فضا میبرد بسیار مهم است چراکه سوخت آن باید سوخت چند مرحلهای باشد، جامد باشد، به سرعت تمام نشود و یا در زمان مناسب تمام شود.
او در پایان عنوان کرد: بنابراین تأکید آمریکا بر این که تحریمها تمدید شود به این دلیل است که آمریکا احساس میکند اگر این تحریمها برداشته شود ایران با استفاده از فرصت میتواند قدرت موشکی خود را افزایش دهد و از این قدرت موشکی به نفع افزایش قدرت در محور مقاومت در منطقه استفاده کند و این افزایش قدرت ایران در منطقه به معنای تهدید امنیت اسرائیل و تهدید امنیت متحدان آمریکا در منطقه است.