به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، موفقیت برنامه‌های تلویزیون توجه رسانه ملی را بر تولید بیشتر اینگونه آثار بیش از پیش متمرکز کرده و لازم است عوامل موفقیت این آثار را مورد بررسی قرار دهیم. به همین دلیل در گفت‌وگو با چند تهیه‌کننده تلویزیون عوامل موفقیت برنامه‌های تلویزیون را مورد بررسی قرار دادیم که در ادامه می‌خوانید:
مجتبی کشاورز: طبیعی است که فضا در «عصر جدید» و «دورهمی» بازتر باشد/ سریال‌های تلویزیون شبکه نمایش خانگی از یک ارگان مجوز نمی‌گیرند
مجتبی کشاورز تهیه‌کننده تلویزیون در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: اگر امروز در تلویزیون برنامه‌های ترکیبی بیشتر از سریال‌ها و دیگر آثار تلویزیون دیده می‌شود به بهتر بودن برنامه‌ها یا ضعیف بودن سریال‌ها مربوط نیست. از طرفی شبکه نمایش خانگی با مضامین بدی که دارد و جذابیت ظاهری مخاطبان سریال را به سمت خود کشانده است.
کشاورز تأکید کرد: البته در سال‌های اخیر سریال‌های تلویزیون نیز به خوبی دیده شده است. مخاطبان امروز تلویزیون به دیدن سریال‌ها در زمان دلخواه خود فکر می‌کنند و هر زمان که خود صلاح بداند یا مایل باشد به دیدن سریال می‌نشیند و دیگر مثل گذشته مخاطب تلویزیون کارهایش را برای دیدن یک سریال تعطیل نمی‌کند. به همین دلیل سریال‌های تلویزیون در سال‌های اخیر در فضاهایی غیر از تلویزیون هم بسیار دیده شده‌اند.
او افزود: سریال‌های زرد سر و صدای زیادی دارند و حاشیه این آثار بسیاری زیاد است و تلویزیون مثل فرزند خوب خانواده است که ساکت و دیده نمی‌شود در حالیکه اتفاقاً او کارهایش بهتر و دیدنی‌تر است.
این تهیه‌کننده درباره عوامل موفقیت برنامه‌های ترکیبی تلویزیون گفت: اما برنامه‌های ترکیبی امروز بسیار موفق عمل می‌کند که به مسائل بسیاری مربوط می‌شود. یکی از این مسائل کمرنگ شدن دخالت اسپانسرها در محتوای برنامه‌ها است. اسپانسر از برنامه‌ها حذف نشده اما حضورشان دیگر آزاردهنده نیست. نکته دوم به استفاده از جوانان برمی‌گردد، سازمان صداوسیما در بخش‌های مختلف به جوانان اعتماد کرده و هر وقت این اعتماد وجود داشته و ما به سراغ جوان‌ها رفته‌ایم اتفاقات خوبی را شاهد بودیم و باید از روحیه جوانی استفاده کنیم و این پوست‌اندازی را بیشتر شاهد باشیم.
کشاورز در ادامه گفت: یکی دیگر از عوامل موفقیت تلویزیون در ماه‌های اخیر به ایام کرونا و خانه‌نشینی برمی‌گردد. مخاطبان تلویزیون با دیدن برنامه‌های ماهواره‌ای در زمان‌هایی مشخص دیگر وقتی برای پر کردن اوقات فراغت خود نداشتند و به همین دلیل به تلویزیون رجوع کردند و دیدند که این رسانه حتی از شبکه‌های ماهواره‌ای نیز برنامه‌های بهتری دارد و هر زمان که به آن رجوع کند می‌تواند برنامه‌ای هماهنگ با سلیقه خود در یکی از شبکه‌ها پیدا کند. مخاطب ایرانی در این روزها به این نکته در رسانه ملی پی برد و خوشبختانه مخاطبان تلویزیون دوچندان شد. چهارمین نکته به دغدغه صداوسیما به تولید محتوا برمی‌گردد، رسانه ملی بیشتر از گذشته دغدغه محتوا دارد و در این رسانه سعی بر آن است که به علایق مردم توجه شود و هر برنامه و سریالی حرف و پیام و محتوایی خوب داشته باشد.
تهیه‌کننده برنامه «دعوت» با اشاره به صدور مجوز سریال شبکه نمایش خانگی توسط صداوسیما گفت: شبکه نمایش خانگی در سال‌های اخیر سریال‌های سخیف و بی‌محتوای بسیاری ساخته که فرهنگ و خانواده را هدف قرار داده و من به شخصه با این تولیدات موافق نیستم. تلویزیون نیز قرار نیست تولیدات خود را به سمت شبکه نمایش خانگی ببرد، من هم قبول دارم که تا حدی شبکه نمایش خانگی باید از رسانه ملی فضای بازتری داشته باشد و دلیل آن نیز مشخص است اما فضای لجام گسیخته حال حاضر شبکه نمایش خانگی به هیچ‌وجه قابل دفاع نیست. قرار نیست به بهانه بازتر بودن فضا شاهد ساخت سریال‌های سخیف و بی‌محتوایی باشیم که هیچ سنخیتی با خانواده ایرانی ندارند. شبکه نمایش خانگی امروز ضد ایرانی شده و حرمت خانواده ایرانی را هدف قرار داده و حرمت‌شکنی می‌کند.
او افزود: برخی تصور می‌کنند تلویزیون به شدت رسانه‌ای بسته است اما واقعیت این است که اینگونه نیست و برخی از تهیه‌کننده‌ها و برنامه‌سازها بیش از حد مراعات کرده و خودسانسوری می‌کنند وگرنه تلویزیون آنقدرها هم بسته نیست. تلویزیون به برنامه‌های نگاه یکسانی ندارد و البته این سیاست به نظر من درست است. نمی‌شود به برنامه «عصر جدید» و «دعوت» یک نگاه داشت و طبیعی است که در «عصر جدید» فضا کمی بازتر باشد.
این تهیه‌کننده گفت: اتفاقاً امروز در شبکه نمایش خانگی هم برنامه‌سازی می‌شود اما کمتر کسی برنامه‌ها را می‌بیند و می‌بینیم که تلویزیون در این رقابت شبکه نمایش خانگی که اصطلاحاً دستش برای پرداختن به موضوعات مختلف بازتر است را کنار زده است. به نظر من با وجود اینکه شبکه نمایش خانگی امروز زیر نظر تلویزیون قرار گرفته نباید ممیزی‌های این رسانه را داشته باشد اما مهم است که ما از لودگی نیز فاصله بگیریم. نباید تولیدات در فضایی آزاد به سمتی برود که به فرهنگ خانواده ایرانی لطمه وارد شود و بینان خانواده را تخریب کنند. خانواده در فرهنگ ما نهادی مقدس است و باید در هر شرایط احترام آن را حفظ کرد.
کشاورز تصریح کرد: من اطمینان دارم سیاست تلویزیون در قبال شبکه نمایش خانگی همین خواهد بود و ما شاهد سخت‌گیری‌ها رسانه ملی در شبکه نمایش خانگی نخواهیم بود. تلویزیون با تغییر رویکرد نسبت به برنامه‌های مختلف ثابت کرده که توجه به مخاطب ر ا می‌فهمد و تفکیک کردن فضا را درک می‌کند. ما نباید در فضای آزاد از آن سمت بوم بیفتیم و برای محدودیت هم این اتفاق نباید رخ دهد. در شبکه نمایش خانگی هم آثار خوبی مثل «قهوه تلخ» و «شاهگوش» تولید و پخش شدند که انتقادات تندی داشتند و قابل دفاع بودند اما متأسفانه در ماه‌های اخیر این شبکه به سمت سخیف شدن پیش می‌رفت. سریالی مثل «شهرزاد» در صداوسیما طرفداران بسیاری داشت و حتی در سازمان صداوسیما پس از پخش فصل اول صحبت از پخش «شهرزاد» از رسانه ملی در فصل‌های بعدی می‌شد.
این تهیه‌کننده در پایان گفت: صدور پروانه ساخت در شبکه نمایش خانگی به معاونت سیما مربوط نیست و سازمان صداوسیما صدور مجوزها را به سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر و معاونت فضای مجازی سپرده است. همین مسأله نشان می‌دهد که قرار نیست مجوز سریال‌های تلویزیون و شبکه نمایش خانگی از یک ارگان صادر شود.
امیر قمیشی: تلویزیون با تولیدات شبکه نمایش خانگی تعامل می‌کند
امیر قمیشی تهیه‌کننده تلویزیون در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: آرایش رسانه‌ای و نظام جهانی به سمت و سویی پیش می‌رود که مخاطبان امروز برنامه‌هایی استقبال می‌کنند که حاوی پیام‌های کوتاه و اصطلاحاً فست‌فودی باشند و این اقبال به واسطه خاصیتی است که فضای مجازی در پیام‌رسانی دارد و می‌بینیم برنامه‌هایی که از این قاعده پیروی کنند موفق‌تر هستند.
قمیشی خاطرنشان کرد: البته نمی‌توان منکر این نکته شد که مردم به درام هم علاقه‌مند هستند و مردم ایران به طور کل مردمی هستند که به درام علاقه دارند اما این درام باید کشش لازم را داشته باشد و مخاطب را جذب خود کند. نمونه درام‌های موفق را می‌توان در شبکه نمایش خانگی دید که مردم نیز از این آثار استقبال کرده‌اند و به همین دلیل برنامه‌سازی ترکیبی را به تنهایی نمی‌توان گزینه تلویزیون برای جذب مخاطب دانست و هر دو باید در کنار هم وجود داشته باشند.
او افزود: در همه جای دنیا تلویزیون‌ها، آثار نمایشی را از کمپانی‌ها خریداری می‌کنند و آن‌ها به خودی خود تولیدکننده نیستند اما در وضعیت فعلی اقتصادی ما چنین اتفاقی تقریباً غیرممکن است اما می‌توان به شکلی دیگر این تعامل را داشت و همانطور که تلویزیون‌ها در همه جای دنیا با کمپانی‌ها تعامل دارند تلویزیون ما نیز در چارچوبی که تابع قانون اساسی باشد و با قوانین کشور منافاتی نداشته باشد می‌تواند تولیداتش را به گروه‌های فیلمسازی و سریال‌سازی سفارش دهد.
تهیه‌کننده برنامه «شب روشن» با اشاره به صدور مجوزهای شبکه نمایش خانگی از سوی صداوسیما تصریح کرد: سازمان صداوسیما با در دست گرفتن مجوز صدور محصولات شبکه نمایش خانگی از جمله سریال‌هایی که می‌بینیم پربیننده نیز هستند بعید می‌دانم محدودیت‌های خود را وارد این رسانه کند و پیش‌بینی من مبنی بر رویکرد تلویزیون بر تولیدات شبکه نمایش خانگی این است که این رسانه به تعامل بپردازد.
این تهیه‌کننده تلویزیون در پایان گفت: صداوسیما پیش از این هم با شبکه نمایش خانگی تعامل داشته و برنامه‌هایی مثل «شام ایرانی» پس از حضور در شبکه نمایش خانگی در تلویزیون نمایش داده شده‌اند. حتی شخصیت محبوبی چون جناب خان هم ابتدا در شبکه نمایش خانگی بود و بعد به تلویزیون راه یافت. با صدور مجوزهای شبکه نمایش خانگی در تلویزیون، رسانه ملی می‌تواند تولیدات نمایشی خود اعم از سریال‌ها را به گروه‌های مستقل یا کمپانی‌ها بسپارد و با تعاملی که می‌تواند با گروه‌های تولید برقرار کند هم به رونق در تولید و هم به تولید آثار با کیفیت کمک کند.
مقداد مومن‌نژاد: یک وزیر یا نماینده مجلس برخی حرف‌های مدیری در «دورهمی» را نمی‌تواند به زبان آورد!
مقداد مومن‌نژاد تهیه‌کننده تلویزیون در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: در سال‌های اخیر برنامه‌های ترکیبی و برنامه‌هایی که مسابقات را پخش می‌کند موفق‌تر از سریال‌های تلویزیون بوده و فکر می‌کنم دلیل اصلی این اتفاق به ضعیف شدن فیلمنامه‌ها برمی‌گردد.
مومن‌نژاد خاطرنشان کرد: یکی از نکات مهم در جلب نظر مخاطب در برنامه‌های تلویزیون به استفاده از چهره‌هایی مثل بازیگران در قامت مجری است. برای مخاطب جالب است که بازیگران را در فرم دیگری مثل مجری ببیند. برنامه‌ای مثل «عصر جدید» که امروز بسیار پرمخاطب است یکی از دلایلش می‌تواند به حضور امین حیایی و رویا نونهالی برمی‌گردد. دو بازیگر خوب و محبوبی که حضورشان به عنوان داور در این برنامه برای مردم جالب است.
تهیه‌کننده برنامه «شوتبال» در ادامه گفت: اما اصلی‌ترین عامل موفقیت برنامه‌هایی مثل «عصر جدید»، «دورهمی» و... مخاطب‌شناسی است، آنچه که مخاطب از برنامه‌ای تلویزیونی انتظار دارد در این برنامه وجود دارد و مهران مدیری گاه حرف‌هایی می‌زند که یک وزیر یا نماینده مجلس نمی‌تواند آن‌ها را به زبان آورد. دلیل این اتفاق به اینکه تلویزیون محدودیتی برای افرادی مثل مهران مدیری ندارد، مربوط نمی‌شود. مهران مدیری و مجری‌های کارکشته و با تجربه قدرت بیان بالایی دارند و به راحتی مسائل را به شکلی که باید، مطرح می‌کنند.
او افزود: نکته دیگر به مدت پخش برنامه‌ها برمی‌گردد. برنامه‌ای مثل «کودک شو» که به پخش فصل چهارم رسیده شاید در ابتدا مخاطب چندانی نداشته اما کم‌کم مخاطب خود را پیدا کرده و این سیاست شبکه نسیم در پخش برنامه‌ها سیاست درستی است که سایر شبکه‌ها نیز می‌توانند آن را در پیش بگیرند. برنامه‌ای مثل مسابقه «ایران» نیز می‌تواند با استمرار در پخش موفق باشد و نیاز به زمان دارد.
این تهیه‌کننده در ادامه گفت: ما باید برنامه‌های موفق تلویزیون‌های خارجی را کپی کنیم، من خودم هم در برنامه‌هایم این کار را می‌کنم ولی کپی کردن قاعده‌ای دارد و نباید برنامه‌ای با همان فرهنگ و نگاه خارجی ساخته و پخش شود. ما مخترع دوربین، نور و... نیستیم و به طور کل برنامه‌سازی و فیلمسازی کاری است که از غرب وارد کشور ما شده است. شرایط اقتصادی ما اجازه نمی‌دهد آزمون و خطای چندانی داشته باشیم و در برنامه‌های موفق، عوامل خارجی اشکالات و ضعف‌های آن را رفع کرده‌اند. برنامه‌ای مثل «برنده باش» همان «میلیونر شو» است یا برنامه‌ای مثل «عصر جدید» کاملاً کپی شده است ولی ایرانیزه شده‌اند و با ایرانیزه کردن نمی‌توان ایرادی به کپی کردن برنامه‌ها بگیریم.
مومن‌نژاد در ادامه تأکید کرد: تلویزیون می‌تواند به طور آزمایشی تمرکزش را بر تولید برنامه‌ها بگذارد و تولید سریال را در شبکه نمایش خانگی دنبال کند اما در بسیاری از نقاط کشور هنوز اینترنت وجود ندارد و یا دسترسی به آن سخت است پس نباید با حذف سریال بخشی از مردم کشورمان را از دیدن سریال‌ها محروم کنیم. تلویزیون به این سرعت نمی‌تواند به سمت صرفاً برنامه‌سازی برود و باید یک پکیج کامل از تولیدات باشد تا همه محصولات در آن برای دیدن وجود داشته باشد.