به گزارش برنا، ثمانه اکوان در برنامه یه روز تازه گفت: در زمان انتخابات ریاست جمهوری، بایدن اظهارات مختلفی درخصوص بازگشت به برجام داشت اما مشاوران او مشخص نمی‌کردند که بازگشت به برجام به چه معناست و مشخص نبود این بازگشت با چه جزئیات، مراحل و گام‌هایی است. در حال حاضر هم بایدن به دنبال جبران اقدامات ترامپ هست و هنوز تکلیف مشخصی در برابر ایران ندارد. بایدن در روزهای ابتدایی در پاسخ به سؤال خبرنگاری که پرسیده بود، تحریم‌ها برداشته می‌شود؟ تنها به واژه نه اکتفا کرد و در اجلاس امنیتی مونیخ نیز پیرامون ناتو و متحدانش در منطقه صحبت کرد و در نهایت ضمن اشاره به ایران بیان کرد که تحریم‌ها برداشته نخواهد شد. او در صحبت‌هایش گفته بود، ایران باید تعهدات خود را انجام دهد تا ایالاتمتحده هم به مسیر برجام برگردد.
اکوان اظهار داشت: پیرامون تحریم‌ها تکلیف بایدن و ایالاتمتحده به صورت کلی مشخص است. آنها قصد برداشتن تحریم‌ها را ندارند و این صحبت‌ها در حد یک استراتژی هست و هدف کلی ایالاتمتحده اجبار ایران به مذاکره درخصوص بحث موشک و مسائل منطقه‌ای است. ترامپ به زور این خواسته را بیان کرد، ایران هم پاسخ ترامپ را در زمان خودش داد و بایدن و مشاورانش سیاست وعده‌درمانی را در پیش گرفته‌اند؛ آنها با این وعده مدعی هستند که به برجام بر می‌گردند.
وی افزود: اروپایی‌ها درخصوص گام‌هایی که ایران برداشته است، نگران هستند و در چند روز آینده هم اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی توسط ایران به پایان می‌رسد. آنها به دنبال حفظ نظارت بر تأسیسات هسته‌ای ایران هستند و اروپایی‌ها ایران را تحت فشار قرار داده‌اند که به تعهدات خود برگردد. حرکت امریکا و اروپا یک پازل است که در کنار هم قطعات این پازل تکمیل می‌شود و آنها در نهایت به صورت واحد کلی در برابر ایران قرار خواهند گرفت و از نظر اروپا و امریکا ایران باید به تعهدات خود برگردد، آن زمان تصمیم می‌گیرند که تحریم‌ها برداشته شود یا نه.
این کارشناس روابط بین‌الملل تأکید کرد: مسائل موجود نشان می‌دهد که امریکا برجام سال 2015 را قبول ندارد و تحریم‌ها را بر نخواهد داشت و ایران هم اعتمادی به امریکا ندارد. ایران یک‌بار توافق کرد و همه گام‌ها را به درستی برداشت اما تعهدات آنها اجرایی نشد و آنها تعهدات خود را اجرا نکردند و به دنبال تحمیل تعهدات اضافی هستند.
اکوان در واکنش به پس گرفتن فعال‌سازی مکانیسم ماشه توسط بایدن گفت: این اقدام گام رو به عقب برای ایالاتمتحده هست و پس گرفتن مکانیسم ماشه ارتباطی به ایران ندارد. خیلی از رسانه‌ها مدعی شدند که امریکا گام مثبت برداشته است اما در واقع برای جبران آبروریزی هست. آنها یک‌بار در شورای امنیت مکانیسم ماشه را مطرح کردند که رأی نیاورد. پس گرفتن مکانیسم ماشه به نفع ایران و یا به ضرر ایران نیست و این اقدام هم در راستای وعده‌درمانی هست. بایدن به دنبال این است که بگویید من ترامپ نیستم اما مشخص نکرده است که اگر ترامپ نیست دقیقاً چه هست؟ آیا مثل اوباما به دنبال گفت‌وگو پیرامون مسائل هسته‌ای هست یا همانند ترامپ به دنبال فشار حداکثری؟ بایدن در میانه این دو رئیس‌جمهور است.
وی افزود: بایدن با صحبت و وعده به دنبال کشیدن ایران به پای میز مذاکره هست و در این خصوص شکست خواهد خورد و فشار حداکثری را با وجود شکست اعمال می‌کند. مشاوران بایدن تأکید کرده‌اند که فشار حداکثری شکست خورده است اما بایدن امتیازاتی که ترامپ گرفته است را رها نخواهد کرد. ایالاتمتحده تنها به دنبال کشیدن ایران به پای میز مذاکره برای مسائل منطقه‌ای و موشکی هست و با این روند می‌خواهند ایران را تحت فشار قرار دهند تا اقدامات ما در حوزه دفاعی و منطقه‌ای کاهش یابد و برای رسیدن به این هدف در دولت امریکا هم تردید وجود دارد.
این کارشناس روابط بین‌الملل خاطرنشان کرد: رسانه‌ها و تحلیلگران حوزه امریکا اعلام کرده‌اند که رسیدن امریکا و ایران به توافق مسئله پیچیده‌ای است و در فرصت کم انجام نخواهد شد. همچنین بحث انتخابات خردادماه ایران هم مطرح است که منتظر نتیجه این انتخابات هستند و باید رئیس‌جمهور مشخص شود تا آنها بدانند با چه فرد و گروهی مذاکره می‌کنند؛ آنها به دنبال کسب زمان هستند تا ایران اجرای پروتکل الحاقی را لغو نکند و تکلیف رئیس‌جمهور بعدی نیز مشخص شود. البته نباید فراموش کرد که ایران اولویت اصلی دولت بایدن نیست و اوباما در سال آخر دولتش به دستاورد در حوزه سیاست خارجی نیاز داشت و با بن‌بست‌هایی مثل بحث لیبی و کره شمالی مواجه بود و دستاورد خود را در ایران جست‌وجو کرد اما بایدن همچنین نیازی را احساس نمی‌کند.
وی تأکید کرد: بایدن ابتدا به دنبال حل مشکلاتش در حوزه سیاست خارجی هست و در این زمینه دستور بازگشت به توافق آب و هوایی را داد. همچنین در مقابل عربستان به دنبال تعیین تکلیف هست و ایران اولویت اصلی آنها نیست و تنها نگرانی آنها اجرایی شدن لغو پروتکل الحاقی است. بایدن قصد دارد با فشار اروپایی‌ها و وعده‌درمانی این روند را به تأخیر بیاندازد.
اکوان درخصوص روند پیش‌روی ایران، اروپا و امریکا گفت: در چند ماه آینده درگیری‌ها و تنش‌ها بین ایران، اتحادیه اروپا و امریکا اندکی افزایش پیدا خواهد کرد و شاهد تنش‌هایی لفظی خواهیم بود و تنها در حد تهدید است. اگر آنها توافق را فراموش کنند و برجام را مرده بدانند، باید از اول مذاکرات را انجام دهند و تا آن زمان هم ایران گام‌به‌گام از تعهداتش کم خواهد کرد. در ابتدا از پروتکل الحاقی و در مرحله بعد از ان.پی.تی خارج خواهد شد؛ در نتیجه به دنبال مدیریت روند موجود هستند و باید صداقتشان را به ایران نشان دهند.
وی افزود: در مسائل داخلی و سیاست خارجی باید به این موضوع دقت کنیم که ایران یک‌بار گفت‌وگو کرده است و مذاکره با امریکا آن هم به قول بایدن در جلسات غیررسمی 1+5 امتیاز برای ایران محسوب نمی‌شود و قبلاً تمام مباحث مطرح شده است؛ در نتیجه تا تحریم‌ها برداشته نشود و راستی‌آزمایی نشود، ایران باید صبر کند. بحث تحریم‌ها به انتها رسیده است و کار دیگری علیه ایران انجام نخواهد شد و در صورتی که پرونده ایران مجدد در شورای امنیت مطرح شود، با روند فعلی تفاوتی نخواهد داشت و دست آنها درخصوص تحریم‌ها و تهدیدها خالی است؛ در نتیجه از ادبیات ترامپ عقب‌نشینی کرده‌اند. البته عقب‌نشینی به آن اندازه نبوده است که در دوران انتخابات پیش‌بینی می‌شد.
اکوان اظهار داشت: تجربه گفت‌وگو درخصوص برجام، اجرایی شدن برجام و خروج امریکا از برجام را نباید فراموش کنیم و ایران هیچ اعتمادی به ایالاتمتحده ندارد. رسانه‌ها در این چند روز مواضع مختلف داشتند و امید واهی دارند که بایدن با ترامپ و اوباما فرق دارد اما نباید رؤیاپردازی کرد و با دیدگاه واقعی باید نشان داد که امریکا تنها باید به دنبال اعتمادسازی باشد. همچنین باید مشخص شود که در چهار سال آینده با برگزاری مجدداً انتخابات کسی مثل ترامپ این مواضع را تغییر ندهد و افرادی مثل نیکی هیلی و پسر ترامپ ممکن این روند را تغییر دهند و امریکا باید تعهد بدهد که تغییر در تعهد نداشته باشد.
این کارشناس بین‌الملل در پایان ضمن اشاره به برف در ایالات تگزاس گفت: ماجرای برف در تگزاس عجیب هست. بعد از دوران جنگ سرد امریکا مدعی بود که فروپاشی شوروی به واسطه عدم توجه به معیشت مردم بود و شوروی در آن دوران به برنامه هسته‌ای و فضایی فکر می‌کرد و این روند در امریکا شکل گرفته است و خبر قطع آب، برق و کبود مواد غذایی در تگزاس در کنار فرستادن کاوشگر فضایی به مریخ بحث‌برانگیز شد. درخصوص زیرساخت‌ها هزینه نمی‌کنند اما برای تجسس و مباحث نظامی هزینه زیادی پرداخت می‌کنند و مدیریت مناسبی نیز ندارند.
گفتنی است برنامه "یه روز تازه" مجله خبری صبحگاهی تهیه شده در گروه اجتماعی شبکه پنج سیماست که از شنبه تا چهارشنبه ساعت ۷ تا ۹ صبح با بخش‌های مختلفی چون سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، ورزشی و... با اجرای وحید رونقی، فریبا باقری، حافظ کاظم‌زاده، مهدی واعظی، صدیقه مرادی و علی مرادخانی روی آنتن می‌رود.