به گزارش برنا؛ برنامه «کیمیای کلمات» رادیو فرهنگ جمعه ۲۳ مهرماه به معرفی و بررسی کتاب « تاریخ نخستین فرهنگستان ایران»؛ تالیف و تصحیح محسن روستایی اختصاص دارد.
دکتر بهرام پروین گنابادی (پژوهشگر، نویسنده و منتقد ادبی) کارشناس مجری برنامه در این قسمت از کیمیای کلمات، به نقد و بررسی کتاب "تاریخ نخستین فرهنگستان ایران به روایت اسناد همراه با واژه‌های مصوب و گمشده فرهنگستان (۱۳۱۴ - ۲۳۲۰ش) " به تالیف و تصحیح محسن روستایی می پردازد.
"نخستین فرهنگستان ایران در سال ۱۳۱۴ ش. با همت ذکاءالملک فروغی (ریاست الوزرای وقت) تاسیس شد و در سال ۱۳۲۲ ش.، با درگذشت آخرین رییس آن حسین سمیعی (ادیب السلطنه) به افول و تعطیلی کشیده شد".
این کتاب که در برنامه « کیمیای کلمات » معرفی و بررسی می شود ، در دو قسمت مجزا و در چندین فصل، به بررسی و تحلیل و در نهایت به تبیین علل و عواملی پرداخته شده است که به نوعی در ایجاد و روند تاریخی و واژه‌گزینی فرهنگستان اول (۱۳۱۴-۱۳۲۰) موثر بوده‌اند.
هر فصل کتاب، درعین حال که شخصیت تاریخی و پژوهشی مستقل و خاص خود را دارد، اما در نگاهی کلی و پیوندی منطقی، مجموع این فصول ساختار و مبانی تاریخ نگاری نخستین فرهنگستان را روشن می کند و در حد امکان نیز پاسخ گوی تمامی و یا اکثر فرضیه هایی است که تاریخ فرهنگستان ایران، بستگی تام و تمام به آن ها دارد.
بخش اول کتاب، بیشتر جنبهٔ تاریخی و تحلیل پیش زمینه ها، چگونگی فعالیت های علمی - فرهنگی و سازمانی فرهنگستان را مورد مطالعه قرار داده و در قسمت دوم کتاب، ضمن بیان کلیات و قوانین...، تمامی واژه های مصوب فرهنگستان ایران، با استفاده از اسناد آرشیوی و نسخهٔ بدل های معتبر مورد تصحیح و تعلیق واقع شده است.
قدر مسلم این کتاب افزون بر اهمیتی که در زمینهٔ تاریخ واژه گزینی و تاریخ ادبیات ایران دارد؛ از نظر تاریخ اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و حتی رجال شناسی نیز در تحولات تاریخ معاصر ایران، از جایگاه بسزایی برخوردار است.
برنامه کیمیای کلمات کاری از گروه کتاب رادیو فرهنگ است که جمعه ها ساعت ۱۳:۳۰ به بررسی متون کهن ادب فارسی و پژوهش‌ها و کتاب‌هایی که در زمینه این آثار نگاشته شده، اختصاص دارد. این برنامه به تهیه کنندگی «فریده گودرزی» برروی موج اف ام ردیف ۱۰۶ مگاهرتز از رادیو فرهنگ پخش می‌شود.