در گزارشی با موضوع ماندگاری کودکان و نوجوانان بازیگر در دنیای سینما و هنر به سراغ کارگردانان و اهالی فن رفته‌ایم تا موضوع را از زوایای مختلف بررسی کنیم. بعد از غلامرضا رمضانی، کارگردان «سینما و تلویزیون»، قدرت‌الله صلح میرزایی کارگردان «سینما»، علی غفاری کارگردان «سینما و تلویزیون» حالا با فرزاد اژدری کارگردان «وروجک‌ها»، «سلام بر فرشتگان»، «عملیات مهدکودک» گفت‌وگو کرده‌ایم که در ذیل از نظر می گذرانید.
فرزاد اژدری در پاسخ به این سوال که شکل اصولی انتخاب بازیگر کودک چگونه است و خودش بازیگران کودک را به چه شکلی انتخاب می‌کند؟ به خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا گفت: بارها شاهد این بوده‌ایم که در فضای مجازی فراخوان‌های زیادی برای جذب بازیگر داده شده تا با قبول این فراخوان‌ها از کودکان تست بازیگری بگیرند و از میان آن ها چند نفر را برای بازی در یک پروژه بپذیرند اما باید این را به یاد داشته باشیم که یکی از خصوصیات کودکان این است که تقریبا همگی آن ها بازیگران بالقوه هستند درواقع همگی می توانند بازیگر باشند اما بسیار مهم است که تحت چه شرایطی این اتفاق خواهد افتاد! درواقع این شرایط به این بر می گردد که این کودکان چگونه قرار است مقابل دوربین بروند و عوامل پشت صحنه چه نوع برخوردی با آن ها خواهند داشت چراکه در گذشته افرادی بودند که در پشت صحنه با آزار و اذیت کودکان آن ها را مجبور می کردند تا در برابر دوربین گریه کنند تا فیلم یا سریال طبیعی در بیاید که این روش بسیار غیر انسانی و غیر حرفه‌ای است ولی متاسفانه در بسیاری از فیلم ها و سریال ها این مسئله اتفاق می افتاد.
او ادامه داد: کودکان از سن 5 تا 7 سالگی بسیاری از مسائل را می‌توانند به صورت بازی تقلید کنند و حتی می‌توانند خود واقعی‌شان را برای خلق موقعیت‌های جدید و نقش‌های مختلف نشان مخاطبان دهند اما به هرحال عوامل پشت صحنه و گروهی که پشت دوربین برای فیلمسازی کودک و نوجوان زحمت می کشند باید این موضوع را درک کنند که توان و قدرت یک کودک و نوجوان اندازه توان و قدرت یک انسان بالغ و بزرگسال نیست و به نظر من شرایط برای مقابل دوربین رفتن کودکان بسیار مهم است. البته جدا از این مسائل باید بگویم متاسفانه گاهی اوقات بسیاری از خانواده ها به بهانه اینکه فرزندانشان بازیگر شوند از این فرصت سوءاستفاده می کنند و آن ها را به زور وادار می کنند تا در فراخوان ها شرکت کنند و در برابر دوربین به ایفای نقش بپردازند که به نوعی آرزوهای خود را که دوست داشتند تا در گذشته بازیگر شوند را بر آورده سازند و یا خودنمایی کنند و متاسفانه بسیاری از والدین از طریق فرزندانشان کاسبی می‌کنند و دستمزدهایشان را می‌گیرند انگار کودکان را اجاره می‌دهند و این مسئله بسیار روال نامعقول و نادرستی است.
کارگردان «عملیات مهدکودک» در ادامه اظهار کرد: در کشور باید یک روال منطقی و درست در پیش گرفته شود به خصوص افرادی که در زمینه کودک و نوجوان چه در تئاتر، چه در سینما و تلویزیون فعالیت داشته اند باید دست روی دست هم بگذارند و تقاضایی به عنوان بحث حقوق کودک و نوجوان در عرصه سینما داشته باشند درواقع به این صورت زمانی که کودکان مقابل دوربین فیلمبرداری قرار می گیرند تمام ملاحظات قانونی، عرفی و شرعی را در مورد آن‌ها رعایت شود به فرض مثال اگر قرار است فرزندی مقابل دوربین برود باید خواب درستی داشته باشد، غذای مخصوص به بدنش برسد و اگر می‌خواهد درس بخواند باید قبل از فیلمبرداری یا هنگام یا بعد از فیلمبرداری زمانی را برای درس خواندن داشته باشد تا از درس و مدرسه عقب نماند و اگر این امکان فراهم شد معلم خصوصی در لوکیشن حاضر شود و به آن کودک آموزش دهد. یک موضوع مهم دیگر این است که کودکان در طول مدت حضورشان در پروژه باید بیمه سلامت شوند به این دلیل که کودکان قشر آسیب پذیر تری نسبت به بزرگسالان هستند و زودتر دچار بیماری های فصلی می شوند به خصوص اینکه درحال حاضر ویروس کرونا وجود دارد و خطر ابتلا بسیار زیاد است. نکته مهم دیگر این است که باید یک مرجع یا ماخذ قانونی پشتیبان آن‌ها باشد که کودک مورد بی مهری، آزار و اذیت و حتی خدایی ناکرده آزار جنسی قرار نگیرد و علاوه بر آن نیز حقوق معنوی و مادی آن‌ها رعایت شود چراکه بسیاری از پروژه‌ها از دادن دستمزد درست، قانونی و در شأن کودک امتناع و خودداری می‌کنند.
او در ادامه بیان کرد: انتخاب بازیگر کودک و نوجوان توسط من اینگونه است که ابتدا تست جزئی و کوتاه می گیرم تا مطمئن شوم برای نقش مناسب هستند یا خیر اما بیشتر سعی کرده‌ام از بازیگرانی استفاده کنم که درحال بازی کردن همان نقش هستند به طور مثال اگر به یک کودک لجوج، یک دنده و کمی کنجکاو نیازمند هستم سراغ کسی می‌رفتم که با این ویژگی ها و خصوصیات اخلاقی همخوانی داشته باشد. یا اگر در صحنه نیازمند این بودم تا از کودک گریه بگیرم با او تکنیک خاطره و حس را کار می کردم تا خاطرات غمگین برای او زنده شود و شروع به گریه کردن کند در آن زمان فیلمبرداری را شروع می کردم و سعی می کنم از تکنیک هایی استفاده کنم که می دانم کودک آن را در درون خود دارد و هیچ عامل خارجی نیز باعث توقف کودک نشود و علاوه بر آن خدایی ناکرده هیچ گونه ضربه روح و عاطفی به کودکان وارد نکنم.
اژدری در پاسخ به این سوال که لازمه ماندگاری و ادامه دادن بازیگران کودک در سینما و تلویزیون چیست و چرا برخی بازیگران کودک درحال حاضر به بازیگران مطرح تبدیل شده‌اند و برخی دیگر از دنیای بازیگری فید شدند بیان کرد: اگر کودکی با وجود داشتن خصوصیات ظاهری چون داشتن چشمان رنگی، موی بور و اندام خوش استایل اما بدون هیچ استعداد بازیگری صرفا نمی‌تواند در آینده بازیگر موفقی از آب در بیاید چه بسا کودکانی وجود دارند که چهره زیبا ندارند اما بسیار با استعداد هستند و آن گروه کارگردانی، تصویر برداری و عوامل دیگر باید متوجه این نکته باشند که استعداد همیشه بر زیبایی چهره ارجحیت دارد و از طرفی در برخی از پروژه ها بازیگران کودک به واسطه برخی از استعدادها که با نقش جور در میاید پذیرفته شده‌اند که این موارد موردی است و نمی توان نام بازیگری روی آن گذاشت بنا به همین دلیل است که بعد از مدت طولانی با تغییر فیزیک و کلام این دست از بازیگران که بدون استعداد هستند کنار گذاشته می شوند.
فرزاد اژدری، کارگردان «وروجک‌ها» و «سلام بر فرشتگان»، در پایان و در این باره که در حوزه آموزش بازیگر کودک تا چه اندازه موفق عمل شده است؟ خاطرنشان کرد: بازیگری یک فن است و از سخت‌ترین و مهم‌ترین فنون هنری تصویری است. به قول یکی از دوستان بازیگر تنها هنرمندی است که باید وجود خود را بر روی صحنه انکار کند و وجود دیگری را به تماشاگر نشان دهد و این کار برای یک فرد بزرگسال بسیار سخت است حال فکر کنید یک کودک بخواهد از وجود خود فاصله بگیرد و یک وجود دیگر را نشان تماشاگر دهد ولی آموزشگاه‌های بازیگری زیادی وجود دارد که این توانایی و استعداد کودکان را آموزش می‌دهند و من شخصا شاهد بوده‌ام که خروجی بسیار درخشان و بی نظیر است و استعداد آن کودک توسط آموزشگاه‌ها کشف شده و با تمریناتی مانند بدن، بیان، حس و.... کودک را به شکوفایی منطقی خود رسانده اندو بنابراین اگر قرار است کودک ارتقا داشته باشد باید به آموزشگاه های بازیگری مراجعه کنند به این دلیل که اگر استعداد درون کودک شکوفا نشود کم کم مسئله فید شدن برای این کودکان نیز اتفاق می‌افتد و کودکان باید بدانند و آگاه باشند که احساسات خود را چگونه کنترل کنند.
انتهای پیام//