برآوردهای کارشناسان تغذیه براین است که که سفره مردم نه تنها کوچک و تهی از مواد ومغذی است بلکه مواد غذایی کم کیفیت و بعضا مضر برای بدن وارد سفره های مردم شده که به رغم تلاش معاونت دارو و غذا وزارت بهداشت اما اقدامات و استانداردها و تاییدیه ها کافی نبوده ولذا باید مردم با افزایش سطح آگاهی و تکیه بر مطالب علمی بیشتر به فکر سلامتی خود باشند و در عین حال با ارائه گزارشات به دستگاه های ناظر مانع ازتولید مواد غذایی بی کیفیت شوند.
این کارشناسان ضمن هشدار بر تولید محتوای شبه علمی در فضای مجازی به ویژه در اینستاگرام تاکید دارند که کوتاهی در تولید محتوای علمی از سوی مراجع مسئول و ناظر در کنار کاهش قدرت خرید به ویژه در دهک های پایین باعث شده تا میزان مسمومیت، سوء تغذیه افزایش یابد.
اما این تمام ماجرا نیست، حتما خوانندگان محترم در میادین میوه و تره بار هر از چند گاهی شاهد میوه های متفاوت در بسته بندی های زیبا می شوند که عرضه می شود. یک کارشناس تغذیه که نخواست نامش فاش شود در این باره به عصر اقتصاد گفت: سابقه عودت محصولات کشاورزی از کیوی،سیب زمینی، فلفل دلمه تا کاهو در دو سال گذشته بارها رسانه ای شده است اما هیچ خبری از معدوم کردن آنها نمی شنوید و در ازای آن بعضا میوه و تره بارهای زیبا در میادین میوه و تره بار دیده می شود.
وی به شهروندان توصیه کرد که این میوه ها بنا به دلایلی با استانداردها و ضوابط بهداشتی کشور مقصد مطابقت نداشته و برای شهروندان آن کشور مضر و یا بی خاصیت تشخیص داده شده و لذا آن محصولات را برگشت زده است.
وی با بیان این که سورت بندی برای صادرات معمولا در تمام دنیا صورت می گیرد و محصولات درجه برتر به خارج صادر می شود، گفت: اگر شما میوه و سبزیجات درجه اول در میادین میوه و تره بار نمی بینید دلیل اصلی آن همین موضوع است و متاسفانه باید اذعان داشت که استانداردها و سختگیری های سایر کشورهای منطقه برای مواد غذایی در کشور ما اعمال نمی شود!
وی افزود: چند سال پیش نیز مرغ های صادراتی ایران به روسیه مانند فلفل دلمه های ایرانی برگشت خورد که دلیل آن استفاده از سموم و یا واکسن های شناخته نشده در آن کشور بود.
عباس صفرزاده کارشناس حوزه کشاورزی در این باره نیز توضیح داد، سال ۱۴۰۱ هم زمان با افزایش قیمت سموم و کود، برخی سموم وارد کشور شد که گفته می شد این سموم چینی و کم کیفیت و بعضا مضر برای سلامتی بود ولی در این باره نهادهای مسئول در بازارهای داخلی هیچگاه خبر مبنی بر امحاء و انهدام محصولات کشاورزی در این باره منتشر نکردند در حالی که بعد از موج برگشت زدن محصولات کشاورزی مسئولان آنها را تنها ۵ درصد محصولات صادراتی اعلام کردند. بعد از این اخبار بود که تازه مردم و کارشناسان متوجه محصولاتی شدند که ممکن است برای انسان مضر یا نامفید باشد!
از دیگر عواملی که موجب افت کیفیت مواد غذایی در کشور شده است، کیفیت مواد اولیه غذا وارداتی است. مواد غذایی که نه تنها کیفیت آنها در جهان کم است بلکه متاسفانه با تعلل بسیار و بعضی چند ساله در گمرکات کشور عملا آن مواد یا فاسد می شوند و یا از خاصیت می افتند.
شقه گوشت های که در اثر نگهداری طولانی در سردخانه خشک شده بودند، هزاران تن ذرت فاسد و برنج های مانده در گمرکات در این چند ساله حسابی سروصدا به راه انداخته است و نیازی به طول و تفسیر نیست که بوروکراسی در گمرکات خود عاملی برای از خاصیت انداختن مواد غذایی است.
ناگفته پیدا است که معمولا گوشت های بی خاصیت و تاریخ انقضا گذشته سر از کارخانجات فرآورده های گوشتی و یا کترینگ ها و رستوران ها در می آورد. این مواد غذایی عمدتا با طعم دار کردن های زیاد در سفره های ایرانی ها با استقبال زیادی مواجه هستند در حالی که توصیه های زیادی از متخصصان تغذیه بر عدم مصرف این نوع مواد غذایی تاکید دارند.
متاسفانه علاوه بر این موضوع برای کاهش هزینه ها و بقا اغذیه فروشی ها کیفیت سوسیس و کالباس های پر مصرف بیش از حد تصور نزول پیدا کرده و به نظر می رسد وزارت بهداشت و درمان باید در این باره نظارت هایی خود را بیشتر کند.
آخرین موردی که این روزها نیز به شدت فضای مجازی را در ید اختیار خود قرار داده استفاده ۲.۵ میلیارد دلاری واردات چای بی کیفیت است که با ثبت سفارش چای درجه یک هندی ۱۴ دلاری ، عملا چای وارد شده از افریقا وارد کشور شده و با چای به اصطلاح کهنه و ۲ دلاری بر روی میزهای ما ایرانی ها قرار گرفته است!
وضعیت گمرکات در کاهش کیفیت مواد غذایی به اندازه ای بود که چندی پیش قوه قضائیه در این باره ورود کرد.
در ماه های اخیر شرکت های فروش مجازی فعال در مواد غذایی به گونه ای دیگر به سفره مردم ضربه می زنند به طوری که عرصه محصولات در برخی از این فروشگاه های مجازی غیر واقعی بوده و مردم در دام درصد های تخفیف می افتند.
به عنوان مثال یکی از همکاران عصر اقتصاد همبرگری را با تخفیف ۵۰ درصد و به اسم همبرگر با گوشت ۹۵ درصد خریده بود که عملا درصد گوشت آن حتی ۵۰ درصد هم نبود. گویا برخی فروشگاه ها که برندهای آنها به شکل فرانچایز در سراسر کشور دیده می شود، سفارش های خود از تولیدکنندگان و کارخانجات مواد غذایی را با آنچه مورد نظارت وزارت بهداشت است، تغییر می دهند اما با همان بسته بندی به مردم می فروشند. در این باره به نظر می رسد دستگاه های ناظر باید با هوشیاری و بر پایه گزارشات مردمی تولیدات این فروشگاه ها را رصد و با تبانی احتمالی تولیدکننده و این فروشگاه های زنجیره ای برخورد جدی تری بکنند.
بسیاری از بیماری ها ناشی از مصرف موادغذایی ناسالم است، میکروبها، فلزات سنگین، باقی مانده سموم و کودهای شیمیایی و دیگر آلاینده ها از جمله تهدیداتی است که در مواد غذایی بی کیفیت و ناسالم وجود دارد.
اگر چه مواد غذایی تقلبی و بی کیفیت یک پدیده جهانی است اما گویا جیب خالی مردم و سوء استفاده از چند نرخی شدن ارز و قیمت گذاری های دستوری این پدیده را در جامعه ایران تشدید کرده است.
استفاده از رنگها، افزودنی ها و مواد ناشناخته نگهدارنده تهدید جدی برای سلامت است و وزارت بهداشت برای جلوگیری از تولید و ورود مواد غذایی تقلبی دهها میلیارد تومان اعتبار در این باره هزینه می کند اما به نظر کافی نیست.
نبود ادله کافی برای شرکت های خطا کار و اصنافی که از کالاهای بی کیفیت و تاریخ مصرف گذشته و یا حتی مسموم کننده استفاده می کنند، باعث شده تا سفره مردم بیش از گذشته بی خاصیت و حتی مضر شود.
این مورد در کنار کاهش مصرف سرانه مواد غذایی با کیفیت مانند کاهش چشمگیر مصرف لبنیات ( ۹۰ لیتر کمتر از مصرف متوسط جهانی) و مصرف سرانه حداکثر ۷ کیلو گرم گوشت ( در بین کارگران و سه دهک پایین تنها ۳ کیلو گرم!) در سال هشداری جدی است تا مسئولان بیش از گذشته به فکر چاره باشند زیرا با ادامه این روند قطعا هزینه درمان نیز بالاتر خواهد رفت.
منبع: عصراقتصاد