مذاکرات هسته ای بحثی است نه چندان جدید که در دوران سه رئیس جمهوری وجود داشته است. مذاکراتی که با فراز و فرودهای فراوان همراه بوده است. در دوران یک رئیس جمهوری تا حدی به نقاط مشترک برای مذاکره نزدیک شدند و در دوران رئیس جمهور دیگر کلا طرفین حرف دیگری را متوجه نمی شدند و کاملا از یکدیگر فاصله گرفتند.
دوران اصلاحات مرحله آغاز شروع مذاکره برای رسیدن به درک متقابل از حق و ترس طرفین در موضوع هسته ای بود که هر دو طرف تا حدی توانستند دیگری را نسبت به صداقت و نوع فعالیت خود متقاعد کنند. اما دوران اصلاحات تمام شد و دولت مهرورز زمام امور را به دست گرفت. دولت جدید اما دیدگاه دیگری داشت. دیدگاهی نشعت گرفته از تقابل نه تفاهم. رئیس دولت مهرورز شروع به تقابل با طرفین مذاکره کرد و طرف مقابل نیز در عوض شروع به سخت تر کردن شرایط کرد هر روز به تعداد قطعنامه ها و تحریم ها اضافه می شد اما رییس دولت مهرورز آن ها را کاغذ پاره می نامید و به ستیزی جویی خود با مذاکره کنندگان افزون می کرد. کار به جایی رسید که برای پیدا کردن زبان و فهم مشترک به تیم مذاکره کننده مقابل چند کشور اضافه شدند. این کار نه تنها برای ایران سودی نداشت بلکه کار تیم ایرانی را بسیار سخت تر کرد، هر کشوری طرحی و صحبت خاصی برای خود داشت که ایران باید به آن توجه می کرد کار هر روز سخت تر و سخت تر شد. قشار اقتصادی بر مردم افزایش پیدا کردن و اما نتایج مثبتی از مذاکرات که نه مبادلات به دست نیامد. رییس دولت مهرورز همچنان بر جدل وتقابل به جای گفت و گو اصرار ورزید. کار بر عهده تیمی نه چندان فنی و سیاستمدار بود که این خود پاشنه آشیلی بود برای تیم مذاکره کننده ایرانی.
دوران مهرورزی هم سر آمد و نوبت به دولت تدبیر و امید رسید. دولت جدید هم چون بقیه بخش ها و مسایل کشور در مورد مذاکرات نیز وارث ویرانه و خرابی بسیار شد. اما دولت مردان با تدبیر شروع به تلاش و احیا و دمیدن خون در رگ های بی رمق هم بخش ها از جمله اقتصاد و ادامه مذاکرات کردند.
تیم مذاکره کننده با تدبیر رییس دولت تدبیر و امید عوض شد و کار به دست کاردان افتاد. این بار دیگر نه زمان برای ریسک باقی مانده بود و نه شرایطی برای جدل. باید از حق مسلم مردم ایران و عزتمندی ایران و ایرانی دفاع می شد اما نه با تقابل بلکه با گفت و گو.
طرف مقابل این بار با تیمی رو به رو شده بود که هم فنی است و هم سیاستمدار. افرادی حرفه ای در حوزه خود که کاملا طرف مقابل را می شناسند.
مذاکرات در دولت تدبیر و امید آغاز شد. آغازی همچون تولدی دوباره، این بار گفت و گو بود گفت و گویی فنی و مستدل. طرفین پای میز مذاکرات نشستند و جلسات پیاپی و مکرر جلساتی که نشانه هایی از استدلال منطقی و فنی را داشت. امید به رسیدن به نتایج مثبت افزایش یافت ایران توانست صداقت خود را اثبات کند و طرف مقابل نیز شروع به رفع مشکلات کرد. با پرداخت بخشی از اموال بلوکه شده به ایران، شرایط بهتر شد و امید افزایش یافت مذاکرات جدی و سخت اما با درک متقابل رو به جلو ادامه پیدا کرد.
مذاکرات ادامه پیدا کرد تا جلسات مذاکره وین، در آن دوره طرفین تصمیم گرفتند که تا تیرماه 94 به نتایج نهایی برسند و تا فروردین 94 به راه حل های نهایی دست یابند.
شروع سال 94 با مذاکرات در لوزان سوییس آغاز شد مذاکراتی سنگین که جلساتی حدود 9 ساعت را در پی داشت. برای اولین بار در تاریخ وزیر خارجه آمریکا به مدت ده روز را در کشوری دیگر برای مذاکرات اقامت کرد.
نتایج لوزان حاکی از قدرت بالای تیم مذاکره کننده تدبیر و امید بود. تیمی که توانست از حق و عزت ایران دفاع کند و دست آوردهای بسیار مهمی را برای کشور به ارمغان آورد. دست آوردهایی که پیش از این دور از دسترس به نظر می آمد، حال در اختیار ایران است اما در قالب یک تفاهم شفاهی و به وسیله یک بیانیه مطبوعاتی به عموم مردم اطلاع رسانی شد.
موضوع مهمی الان وجود دارد این است که هر طرف سعی دارد خود را برنده مذاکره نشان دهد. نمایش ها و بیانات مختلفی را دارند اما واقعیت در متن بیانیه است و لاغیر. موضوع دیگر این است که افرادی از آب گل آلود در حال ماهی گرفتن بودند و می دانند که با به نتیجه رسیدن مذاکرات، دست آن ها از سو استفاده کوتاه خواهد شد، پس تمام تلاش خود را برای کارشکنی در مذاکرات انجامخ خواهند داد. امید است با هم دلی مردم و دولت در داخل و با توان و ایستادگی دولت های طرف مذاکره کننده، این بی اخلاقی ها به نتیجه نرسد و روزهای خوش در راه باشد.
دو ماه و نیم دیگر تا 11 تیر باقی مانده است. دو ماه و نیمی که بسیار حساس است و زمان نگارش توافق نامه نهایی بر اساس نتایج به دست آمده در مذاکرات لوزان. جلسات در سطح کارشناسان دایم برگزار می گردد تا تدوین متن توافق نامه آماده شود.
حال زمان حمایت همه جانبه از تیم مذاکره کننده است تیمی که بیشتر مردم و رهبری نیز به آن اعتقاد کامل و اطمینان دارد.
همه باید این زمان را منتظر سپری کنیم و با حمایت قاطع از تیم مذاکره کننده ایرانی باعث دلگرمی و اقتدار بیشتر آنان در مذاکرات جهت نوشتن متن بیانیه باشیم.
امید است با رسیدن به توافق نهایی تا تیرماه، قطعنامه های علیه ایران با صدور قطعنامه ای جدید باطل و با اجرایی شدن تعهدات طرفین، تحریم ها برداشته شوند. زیرساخت ها از زمان امضای توافق نامه ایجاد و یا ترمیم شوند تا در نیمه دوم سال 94 شاهد شروع شکوفایی بیشتر و ایجاد شرایط بهتر اقتصادی، اجتماعی و علمی در کشور عزیزمان ایران باشیم.