قصه گویی دریچه ورود کودک به دنیای شیرین مطالعه

به گزارش خبرگزاری برنا در هرمزگان، در راستای افزایش مهارت های کتابداران کودک و نوجوان سراسر کشور، نخستین دوره آموزش مهارت قصه گویی، با حضور67 کتابدار بخش کودک طی روزهای 26 لغایت 29 فروردین ماه 94، در کتابخانه مرکزی پارک شهر برگزار شد. روابط عمومی نهاد کتابخانه ها برای ارائه جزئیات بیشتر از روند برگزاری این دوره، به گفتگو با مصطفی رحماندوست، مدرس دوره پرداخت، که شرح آن در ادامه آمده است:

وی پیرامون ضرورت آموزش مهارت قصه گویی به کتابداران کودک بیان کرد: کتابدار یک واسطه بین کتاب و مخاطب است؛ شنیدن قصه مسیری است که کودک را با کتاب آشنا می کند. در واقع باید چیزی باشد که بچه سراغ کتاب بیاید، وقتی علاقمندی وجود ندارد، کتابدار باید نقش کاتالیزور داشته باشد و بتواند ایجاد علاقمندی به مطالعه بکند؛ برای ایجاد میل به مطالعه در کودک، قصه گویی راه بسیار خوبی است.

رحماندوست پیرامون جزئیات محتوای ارائه شده در این دوره بیان کرد: در این دوره کار من آموزش مهارت قصه گویی بود و مقدمه یادگیری این مهارت، این است که در گام اول چگونه می توان قصه ای پرجاذبه انتخاب کرد. در مرحله بعد، به این مسأله پرداختیم که قصه‌گو باید چه ویژگی هایی داشته باشد، چه مواردی مانع از درک درست قصه می شود، و بهترین زمان و مکان برای قصه گویی کدام است. در مرحله بعد صحبت های زیادی درباره شیوه‌های قصه گویی انجام و 10 شیوه متنوع برای قصه گویی، که تعدادی از آنها برای برخی از گروه های سنی مناسب تر است، ارائه شد و این ماحصل کار بود.

ایشان ادامه داد: نیم جلسه ای هم درباره شعرخوانی صحبت کردم که دوستان در این قضیه خیلی کمتر از قصه خوانی تجربه و به آموزش‌های بیشتری نیاز داشتند. امیدوارم فرصتی دست دهد و در دوره های آتی درباره نوع شعر خواندن، تشخیص ریتم شعر و تشخیص اینکه چه شعری برای کدام گروه سنی مناسب است، برایشان بگویم.

رحماندوست با اشاره به تجربه خود در برگزاری دوره های مشابه برای کتابداران کانون پرورش فکری، در خصوص میزان آمادگی شرکت کنندگان و فضای حاکم بر این دوره بیان کرد: راستش را بخواهید سطح آگاهی مربیان حاضر در دوره، بهتر از حد انتظار من بود. اینها افرادی بودند که از قبل کار کرده اند، تجربه موفق و ناموفق داشته اند، این تجارب کمک می کرد که آدم های قوی تری باشند. لذا حرف های من برایشان جنبه دارویی داشت و اینطور نبود که مباحث را به امید اینکه آیا در آینده به کارشان می آید یا خیر، دنبال کنند.

شاعر کتاب «زیباتر از بهاران»، که در کودکی اکثر شرکت کنندگان این دوره نقشی پررنگ داشته و این روزها به آنان آموخت که چگونه کودکانه ای شیرین برای نسل آینده بسازند، در خصوص تأثیر این نوستالژی بر فضای کلاس های دوره بیان کرد: انگار که ما در گذشته ای نه چندان دور یکدیگر را می شناختیم و با هم دوست بودیم. من دوست داشتم این بچه ها را که همواره بسان بچه های خود می پنداشتم، ببینم و آنها هم مایل بودند کسی را که تأثیری در کودکی شان داشته است، ببینند؛ این قضیه باعث می شد که بتوانیم خیلی راحت هم صحبت شویم و از هم عیب و ایراد بگیریم و کلاس خیلی رسمی و خشک نباشد.

وی در پاسخ به این سؤال که در این دوره جای خالی چه چیزهایی مشهود بود، به کاستی های دوره اشاره کرد و گفت: فضا خیلی رسمی بود. صندلی های خیلی راحت و آرام که معمولا در کلاس ها استفاده نمی شود. میز گردی، که برای جلسات یکی دو ساعته خوب بود، اما ما 8 ساعت در روز کار می کردیم و فضا می بایست طوری باشد که وقتی کسی شعر می خواند، قصه می گوید، و یا دیگران را مورد خطاب قرار می دهد، همه یکدیگر را به خوبی ببیند. این کلاس برای کارگاه مناسب نبود، اما در عین حال ما از پسش برآمدیم و انشاالله در دوره های بعدی مکانی انتخاب شود که امکان دیده شدن برای مربیان فراهم شود. یکی دیگر از مسائلی که داشتیم این بود که، بعضی دوستان تجربه خوبی داشتند اما با دیدن دوربین و نگاه همکارانشان، دچار استرس می شدند که این مشکل با تمرین بیشتر و زیاد دیده شدن، برطرف خواهد شد.

مدرس نخستین دوره آموزشی مهارت قصه گویی در خصوص فشرده بودن زمان کلاس ها و میزان بازدهی در این شرایط، بیان کرد: برگزاری دوره طی چند روز بهتر بود، اما متأسفانه نه من فرصت داشتم و نه نهاد می توانست برنامه دیگری را تنظیم کند، این بود که این شیوه تشکیل کلاس ها آخرین فرم هماهنگی ما با نهاد بود.

وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه با توجه به دوره ای که گذشت، چه سرفصل هایی را برای دوره های آتی پیشنهاد می کنید، بیان کرد: ما در قصه گویی خلاق و قصه گویی بدون سوژه، تقریبا کسی را در بین بچه ها نداشتیم که بتواند اینکار را انجام دهد. دوستان ما احتیاج دارند که در زمینه های قصه گویی خلاق که بسیار شیرین است، همچنین قصه گویی بدون سوژه، و تعدادی از شیوه های تدریس شده قصه گویی بیشتر آموزش ببینند.

گفتنی است، مصطفی رحماندوست، شاعر، نویسنده و مترجم کتاب های کودکان و نوجوانان، نخستین روز تیرماه سال 1329 در همدان متولد شد. او که در دوازده سالگی اولین شعر خود را سرود، پس از اخذ مدرک کارشناسی زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران، به عنوان کارشناس کتاب‌های خطی در کتابخانه مجلس مشغول به کار شد. وی سپس به عنوان مدیر مرکز نشریات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، مدیر مسئول نشریات رشد، سردبیر رشد دانش آموز، سردبیر و پدیدآورنده سروش کودکان و نوجوانان به فعالیت خود ادامه داد. رحماندوست همچنین به مدت سه سال مدیرکل دفتر مجامع و فعالیت‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران بود، که بنابر گفته خودش، آغاز راه او برای انتقال ادبیات برگزیده کودکان و نوجوانان ایران به زبان های دیگر بوده است.