به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برنا، در سال 1391 شرایط تحریم از یک سو و سیاست های نامناسب پولی و ارزی و در نتیجه حرکت نقدینگی سرگردان به بازار ارز، مسکن، طلا و سایر بازارها از سوی دیگر، باعث ایجاد التهاب در این بازارها و اقتصاد کشور گردید و در نهایت منجر به کاهش شدید رشد اقتصادی و افزایش تورم و فشار مضاعف برمعیشت اقشار متوسط و آسیب پذیر جامعه شد. انعکاس تحولات مذکور در قالب کاهش 17.7 درصدی شاخص رفاه اجتماعی در سال 1391 آشکار گردید.
همچنین نسبت خانوارهای شهری و روستایی زیر خط فقر مطلق بترتیب از رقم 17.9 درصد و 26.5 درصد در سال 1390 به بیش از 33 درصد در خانوارهای شهری و 40 درصد در خانوارهای روستایی افزایش یافت. در واقع در سال 1391، خانوارهای بیشتری در زیر خط فقر مطلق قرار گرفته اند .
آمار تورم حاکی از این است که از تیر ماه سال 84 تا تیرماه سال 1392، میانگین سطح عمومی قیمت ها که به صورت ترکیبی از قیمت کالاهایی که به عنوان «سبد مصرف کننده» گردآوری می شود، در مناطق شهری 4.4 برابر و در مناطق روستایی 5.4 برابر شده است. به عبارت دیگر مجموعا و در کل دوره یاد شده، مناطق شهری تورم 340 درصدی و مناطق روستایی تورم 440 درصدی را تجربه کرده است. لذا در این دوره (دولت نهم و دهم)، قدرت خرید آحاد مردم در مناطق شهری 77 درصد و در مناطق روستایی 81 درصد کاهش یافته است.
در واقع دولت یازدهم، در شرایطی که: شاخص رفاه اجتماعی به شدت کاهش یافته بود و درصد خانوارهای زیر خط فقر مطلق افزایش یافته بود و همچنین قدرت خرید آحادمردم به دلیل تورم لجام گسیخته بشدت کاهش یافته بود، سکان مدیریت اقتصادی کشور را بدست گرفت.
ب- اهم اقدامات و سیاستهای اجرایی دولت
مهمترین اقدامات انجام توسط دولت تدبیر و امید در حوزه بهبود توزیع درآمد و رفاه اجتماعی عبارتست از:
ج- عملکرد حوزه توزیع درآمد و رفاه اجتماعی
مجموعه اقدامات و تمهیدات دولت یازدهم در سال های 1392 و 1393 در حوزه توزیع درآمد و رفاه اجتماعی (نظیر مدیریت نقدینگی، کاهش تورم، ثبات سازی در بازار ارز، ادامه پرداخت یارانه نقدی، پرداختهای غیر نقدی برای اقشار آسیب پذیر در قالب سبد حمایتی کالایی،....) باعث گردید تا سقوط شاخص رفاه کنترل گردد به قسمتی که رشد منفی این شاخص از 17.7 درصددر سال 1391 در حد 3.8 درصد مهار گردید. و بالاخره پس از دو سال رشد منفی در سال 1393 به دلیل خروج اقتصاد از رکود، و بهبود رشد اقتصادی، شاخص رفاه اجتماعی، به میزان 1.3 درصد افزایش یافت.
سهم پرداختی به تولید از یارانه ها که در سال 1392 فقط 0.04 درصد بود در سال 1393 به 1.19 درصد و در سال 1394 به 1.33 درصد افزایش یافت . هر چند سهم تولید از یارانه ها طی سال های 1393 و 1394 به میزان قابل توجهی افزایش یافته است اما همچنان دلیل پایین بودن این سهم، کاهش شدید قیمت نفت و به تبع آن کاهش درآمدهای دولت از یک سو، و ادامه روش پرداخت همگانی یارانه نقدی و عدم توفیق در حذف کامل افراد غیرنیازمند از یارانه های نقدی از سوی دیگر می باشد.
جدول22- روند منتخب شاخص های توزیع درآمد
|
نام متغیر |
واحد اندازه گیری |
1384 |
1392 |
1393 |
1394 |
|
|
شاخص رفاه(100=1389) |
_ |
84.5 |
89.4 |
90.5 |
_ |
|
|
درآمد ملی سرانه(به قیمت ثابت 1383) |
(هزار ریال به نفر) |
21723 |
20796.4 |
21524.9 |
_ |
|
|
ضریب جینی
|
کل |
_ |
0.4248 |
0.36509 |
0.3788 |
_ |
|
شهری |
_ |
0.4058 |
0.3513 |
0.3609 |
_ |
|
|
روستایی |
_ |
0.3889 |
0.3243 |
0.3401 |
_ |
|
|
نسبت یارانه‌‌تخصیصی به فعالیت‌های‌تولیدکالاوخدمات از کل یارانه پرداختی |
درصد |
_ |
0.04 |
1.19 |
1.33 |
|
|
نسبت منابع هدفمندی ناشی از اصلاح قیمت ها به مصارف کل |
درصد |
_ |
69.4 |
75.8 |
76.6 |