به گزارش گروه خبر خبرگزاری برنا، پایگاه اینترنتی پولتیکو گزارش کرد : یکی از مشاوران باراک اوباما در حال تماس و دیدار با اعضای کنگره و رسانه هاست تا از نابود شدن یکی از دستاوردهای سیاست خارجی دوران اوباما جلوگیری شود.
گفته می شود اوباما نیز از این موضوع آگاه است و نبردی هماهنگ شده علیه کاخ سفید و جمهوری خواهان کنگره که در تلاش برای از میان برداشتن توافق هسته ای با ایران هستند، به راه افتاده است. بسیاری از نزدیکان اوباما که مدت زمانی طولانی نیز برای این توافق صرف کرده اند، حال این بیم را دارند که ترامپ در پائیز آینده، اقدام به خرابکاری کند.
راب مالی، مشاور ارشد اوباما در مسائل خاورمیانه (غرب آسیا) معتقد است توافق هسته ای چیزی است که بسیاری از ما آن را دستاوردی بسیار بزرگ می دانیم و به شدت با منتقدان آن مخالفیم. برای ما این موضوع اهمیت دارد زیرا پیامدهای اقدام برای از میان بردن توافق بسیار زیاد خواهد بود.
پیامدهایی که دستیاران اوباما به آن اشاره می کنند، شامل رقابت هسته ای در خاورمیانه، آسیب به وجهه دیپلماتیک آمریکا یا حتی مواردی بدتر است. سامانتا پاور، نماینده آمریکا در سازمان ملل در دوران اوباما در توئیتی در روز دوشنبه گفت دشوار است که ببینیم کنار گذاشتن توافق هسته ای به جنگ منجر نشود.
ترامپ که این توافق را بدترین توافق مذاکره شده می داند علائمی از تلاش برای دوری جستن از این توافق را نشان داده است با این حال، روز پنجشنبه در رویارویی با یک مهلت حساس، ادامه تعلیق تحریم های مرتبط با برنامه هسته ای را در خصوص ایران انتخاب کرد، به این معنا که توافق همچنان به جای خود باقی می ماند. این تصمیم با توجه به توصیه جدی مشاوران ترامپ و حتی منتقدان برای دوری جستن از پایان دادن ناگهانی به توافق، چندان هم شگفت انگیز نبود.
روز چهارشنبه، شماری از دستیاران اوباما نشستی مطبوعاتی تشکیل دادند تا درباره غیر عملی و خطرناک بودن کنار گذاشته شدن توافق هسته ای هشدار بدهند. شرکت کنندگان در این نشست وندی شرمن مقام سابق وزارت خارجه و سرپرست تیم مذاکره کننده آمریکایی، کولین کال مشاور سابق امنیت ملی و معاون جو باید، جان فاینر رئیس کارکنان کاخ سفید و جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا در زمان اوباما بود.
ایران به نوبت خود هیچ علاقه ای به بازگشت دوباره به میز گفتگوها نشان نداده است. وزیر امور خارجه این کشور در توئیتی که روز جمعه منتشر کرد نوشت توافق هسته ای قابل مذاکره دوباره نیست. توافقی بهتر توهمی بیش نیست و آمریکا بهتر است به جای تحریف حقیقت، مانند ایران به توافق پای بند باشد.
شرمن تایید کرده است اوباما از تلاش های دستیاران سابق خود خبر دارد و تعامل می کند و در جریان تازه ترین تحولات قرار دارد.
با توجه به دیدگاه منفی که ترامپ علیه اوباما دارد، انتظار نمی رود رئیس جمهور سابق آمریکا بخواهد بیش از این وارد مساله شود زیرا این نگرانی هست که در صورت مخالفت آشکار تر اوباما، ولع ترامپ برای از میان بردن این توافق بیشتر شود.
گذشته از اوباما، کری که بیش از وی با این توافق شناخته می شود به صورت شخصی در تماس و گفتگو با همکاران سابق خود در کنگره است و دیدارهایی که انجام داده است نشان می دهد ترامپ به صورت جدی به دنبال به چالش کشیدن توافق است. همچنین کری با مقامات اروپایی نیز که در این گفتگوها نقش داشتند، به صورت مستمر در تماس است. یک مقام سابق آمریکایی گفته است کری در تماس های خود با مقامات اروپایی گفته است نباید احساسات آنان در خصوص ترامپ مانع از این شود که نتوانند بر تعهد خود در قبال توافق تاکید کنند و اهمیت طرفداری از این توافق و کمک به افراد عاقل برای پیروزی در این بحث ها را خاطر نشان کرده است.
در کنار کری، دیگر چهره های کلیدی دولت اوباما از جمله بن رودز، دستیار مشاور امنیت ملی کاخ سفید نیز وارد عمل شده و تاکید کرده است خروج ترامپ از توافق باعث می شود دومین بحران هسته ای ایجاد و کشورهایی که برای حل بحران کره شمالی به آنها نیاز داریم، از ما رنجیده خاطر شوند.
اندیشکده های تندرو مانند موسسه دفاع از مردم سالاری و مقاماتی مانند نتانیاهو، همچنان منتقد این توافق هستند. نتانیاهو به تازگی از ترامپ خواسته بود این توافق را اصلاح کند یا از آن خارج شود. انتظار می رود گفتگوهای نتانیاهو هفته آینده در نیویورک نیز ادامه داشته باشد.
اشاره نتانیاهو و دیگر منتقدان این توافق عموما متوجه فعالیت های نظامی ایران در خاورمیانه، روابط تهران با دولت بشار اسد و شبه نظامیان شیعه در عراق، لبنان و یمن است. آزمایش های موشک های بالستیک ایران و جاه طلبی های بلند مدت این کشور بر این نگرانی ها افزوده است.
مقامات دولت ترامپ نیز با تکرار مطالب مشابه، ایران را به رفتاری خصمانه و نقض روح برجام متهم می کنند. با توجه به منقضی شدن برخی بندهای توافق هسته ای در دهه آینده، منتقدان این نگرانی را دارند که بعد از آن، ایران شروع به ساخت سلاح اتمی کند.
حتی تندترین منتقدان برجام نیز از ترامپ خواسته اند این توافق را به یکباره کنار نگذارد. آنان از واکنش های بین المللی آگاهند و خاطر نشان می کنند که ایران هم اکنون نیز بسیاری از مزایای اقتصادی برجام از جمله دهها میلیارد دلار دارائی های آزاد شده را به دست آورده است. بسیاری از گروه های تندرو در قبال ایران نیز می گویند فشار آوردن بر متحدان آمریکا و استفاده از فرایند رد پای بندی ایران در کنگره می تواند فرصتی بریا مذاکره برای تکمیل توافق و رفع نگرانی ها و نقاط عیب توافق باشد. امانوئل مکرون نیز به تازگی در این خصوص گفته است با مذاکره برای توافقی مکمل مشکلی ندارد.
با این حال مقامات دولت اوباما توافق مکمل را عاقلانه نمی دانند. کال می گوید در صورتی که آمریکا برای مذاکره برای چنین توافق مکملی است، باید به ایرانیان چیزی تازه ارائه کند. وی می گوید باید چیز تازه ای روی میز گذاشت نه اینکه فشار وارد کرد.
روز چهارشنبه نیز بیش از هشتاد کارشناس منع اشاعه هسته ای در بیانیه ای به ترامپ درباره کنار گذاشته توافق هشدار دادند این کارشناسان خاطر نشان کردند بازرسان بارها پای بندی ایران به بندهای توافق را تایید کرده اند.
به گزارش برنا به نقل از صداوسیما، همچنین مقامات دولت اوباما هشدار دادند کنار زدن توافق فقط به قدرت گرفتن تندروها در ایران کمک می کند و حتی مقاماتی مانند روحانی و ظریف را که میانه رو به شمار می آیند، به اتخاذ مواضع تندتر مجبور سازد.
یک مقام وزارت خارجه نیز گفته است متحدان اروپایی به روشنی گفته اند که ما را در خروج از توافق ایران همراهی نمی کنند و در صورتی که ما به دنبال مجازات شرکت های اروپایی طرف معاملات تایید شده با ایران برویم، واکنش نشان خواهند داد.