خراسان شمالی در مسیر توسعه؛ نگاهی به عملکرد استاندار خراسان شمالی در دولت تدبیر و امید

بخش نخست: اقدامات حوزه عمرانی

اقتصاد استان خراسان شمالی به عنوان قطعه ای کوچک از پازل بزرگ و موزائیک رنگارنگ اقتصاد ایران اسلامی، در تداوم حرکت رو به رشد اقتصادی کشور طی سال های پس از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید، گام های بلندی در مسیر توسعه برداشته است. تنگناهای مالی و دست اندازهای ایجادشده در مسیر توسعه کشور پیش از روی کار آمدن دولت دکتر روحانی در سال 92 ، به تشدید توسعه نامتوازن و افزایش شکاف بین استان های بزرگ و کوچک منجر شده بود. از آغاز دولت یازدهم تلاش شد با تکیه بر اصول توسعه پایدار، توازن منطقه ای، تعاملات فراملّی، توزیع متناسب اعتبارات، تمرکززدایی، حمایت از بخش خصوصی و غیردولتی و اتکا به نظرات اندیشمندان و فعالان اقتصادی و اجتماعی، برای زدودن چهره محرومیت از استان های کمتر برخوردار گام های پر شتابی برداشته شود.

از سال 92 تاکنون در خراسان شمالی نیز طرح ها و برنامه های زیادی برای نیل به این هدف اجرایی شده و به ویژه، طی 17 ماه گذشته که سکان مدیریت اجرایی عالی این استان به محمدرضا صالحی سپرده شد، عملیاتی شدن بسیاری از آن ها را شاهد بوده ایم. تنها به عنوان یک نمونه می توان یادآور شد که در یک سال اخیر با سرمایه گذاری 1450 میلیارد تومانی، 2143 طرح و پروژه عمرانی و زیرساختی در استان به بهره برداری رسیده یا جنبه عملیاتی به خود گرفته و این استان را به یک کارگاه بزرگ عمرانی تبدیل کرده است. طرح های راهسازی، مخابراتی، خدمات زیرساختی، مراکز درمانی و بهداشتی در شهرها و روستاها، طرح های فرودگاهی و خطوط ریلی، عمران شهری و روستایی، اماکن فرهنگی و ورزشی در زمره این طرح ها و پروژه هاست. در همین راستا، دعوت از 240 مدیر ملّی از سطح معاون وزیر به بالا و حضور آنان در نقاط مختلف استان که با تدبیر و همت مهندس صالحی استاندار محقق شده، باعث شده است ظرفیت های به فعل درآمده، قابلیت های بالقوه موجود و کاستی های توسعه ای این استان برای مدیران کشوری بیش از پیش آشکار شود.

برابر آمارهای رسمی، نرخ بیکاری خراسان شمالی اکنون تک رقمی شده و به زیر 10 درصد رسیده و تراز تجاری استان به عنوان یک شاخص مهم در ارزیابی عملکرد حوزه اقتصادی و توازن صادرات و واردات، مثبت است. امسال هم چنین نخستین سرمایه گذاری مستقیم خارجی استان در حوزه انرژی خورشیدی جنبه اجرایی به خود گرفته و شمار زیادی از طرح های تولیدی راکد در بخش های صنعت، معدن و کشاورزی به مدد تسهیلات و حمایت های دولت دوباره به مدار تولید بازگشته است.

عملکرد بهره برداری از طرح های عمرانی استان:

شامل بهره برداری یا آغاز عملیات اجرایی 2143 پروژه با سرمایه گذاری بیش از 1450 میلیارد تومانی با استفاده از منابع ملی، استانی، سفر رهبری و دولت یازدهم، هم چنین منابع داخلی شرکت های دولتی، شهرداری ها و دهیاری ها.

از مهم ترین این طرح ها می توان به این موارد اشاره کرد:

بهره برداری از 104پروژه عمران شهری با هزینه ای معادل 64.5 میلیارد تومان

بهره برداری از 672 پروژه عمران روستایی با هزینه کرد 26.5 میلیارد تومان

بهره برداری از 55 کیلومتر باند دوم بزرگراه بجنورد به گلستان با هزینه ای معادل 80 میلیارد تومان

بهره برداری از طرح توسعه فرودگاه بجنورد با هزینه ای حدود 66 میلیارد تومان

بهره برداری ورزشگاه 15 هزار نفری مرکز استان با 25 میلیارد تومان هزینه کرد

آغاز آبگیری سد چندیر (قزلداش) و بهره برداری از سد غلامان درمجموع با هزینه کرد افزون بر 224 میلیارد تومان

بهره برداری از 116 طرح گازرسانی شامل 188 روستا و 11 واحد تولیدی و صنعتی با هزینه ای حدود 104 میلیارد تومان

بهره برداری از 1045 طرح مخابراتی با هزینه کرد حدود 270 میلیارد تومان

بهره برداری از 150 طرح برق رسانی به نقاط مختلف استان با هزینه کرد بیش از یکصد میلیارد تومان

بهره برداری از پست 400 کیلوولت جاجرم با 37 میلیارد تومان هزینه

بهره برداری از 11 مجتمع آبرسانی و تأمین آب شرب سالم 31 روستا با هزینه بیش از 55 میلیارد تومان

بهره برداری از طرح های آب و فاضلاب شهری در استان با مجموع هزینه کرد 15 میلیارد تومان

ساخت و تکمیل، تجهیز و بهره برداری از بیمارستان فوق تخصصی امام حسن(ع) در بجنورد و بیمارستان تخصصی آیت ا... هاشمی رفسنجانی شیروان درمجموع با 540 تخت و هزینه کرد 205 میلیارد تومان

بهره برداری از 133 واحد تولیدی، خدماتی و خوداشتغالی با سرمایه گذاری حدود 87 میلیارد تومان

بهره برداری از 49 پروژه دانشگاه علوم پزشکی شامل پایگاه های سلامت شهری و روستایی و مراکز بهداشتی و اورژانس و بخش های جدید در بیمارستان های استان با هزینه ای افزون بر 31 میلیارد تومان

بهره برداری از 31 پروژه راه و شهرسازی شامل 29 کیلومتر آسفالت راه روستایی با 51 میلیارد تومان هزینه کرد

بهره برداری از 45 پروژه بنیاد مسکن ازجمله 37 طرح هادی روستایی و ساخت مسکن روستایی با 23 میلیارد تومان هزینه

بهره برداری از 2 پروژه صنعتی در مجتمع پتروشیمی بجنورد با هزینه ای معادل 28 میلیارد تومان

بهره برداری از 84 طرح و پروژه ادارات کل بهزیستی و کمیته امداد برای بهبود وضعیت مددجویان شامل احداث و تأمین مسکن شهری و روستایی، مراکز توانبخشی معلولان و نگهداری کودکان بی سرپرست و.. درمجموع با 8.5 میلیارد تومان هزینه کرد

بهره برداری از 54 پروژه آموزشی در استان با هزینه افزون بر 14 میلیارد تومان

بهره برداری از 10 پروژه ورزشی در شهرها و روستاها با 6.5 میلیارد تومان هزینه

بهره برداری از 218 طرح و پروژه کشاورزی و منابع طبیعی و امور عشایر شامل عملیات آبخیزداری، بیابان زدایی، جنگل کاری، سامانه های آبیاری نوین، توسعه کشت گیاهان دارویی و زعفران و... درمجموع با هزینه کرد حدود 50 میلیارد تومان

بهره برداری از پروژه های اماکن و مراکز فرهنگی و تبلیغی، مساجد، توسعه کتابخانه ها و فرستنده های صدا و سیما، پایگاه بسیج و پاسگاه انتظامی و مرزبانی درمجموع با هزینه کرد افزون بر 17 میلیارد تومان

بخش دوم: اقدامات حوزه اقتصادی استان

نرخ بیکاری از ۱۱و۲دهم درصد در سال 95 به ۹و۹دهم درصد در تابستان سال 96 کاهش یافته در حالی که نرخ مشارکت اقتصادی از ۴۲و۴دهم درصد سال 95 به ۴۷و۴ درصد درتابستان 96 رسیده و 12درصد رشد داشته است.

سهم اشتغال دربخش خدمات از 36 درصد درسال 95 به 37درصد و سهم اشتغال دربخش صنعت از 24 درصد درسال 95 به ۲۴و۳درصد در بهار سال 96 رسیده است. هم چنین سهم اشتغال دربخش کشاورزی از 40 درصد درسال 95 به ۳۸و۷ درصد در بهار سال 96 رسیده است.(کاهش سهم به دلیل افزایش فعالیت سایربخش هاست)

تراز تجاری مثبت در استان:

ارزش صادرات غیرنفتی استان درسال 95،به میزان ۹۴و۴ میلیون دلار بوده ودر8 ماهه سال 96، به میزان ۸۷و۷ میلیون دلار می باشد.میانگین ماهانه صادرات سال 96 (۱۰و۹ میلیون دلار) ، نسبت به میانگین ماهانه سال 95 (86/7) به میزان 33 درصد رشد داشته است.

ارزش واردات استان درسال 95،به میزان ۱۸ و ۶۱ میلیون دلار بوده ودر8 ماهه سال 96، به میزان ۴و۸ دهم میلیون دلار می باشد. میانگین ماهانه واردات سال 96 (85/0 میلیون دلار) ، نسبت به میانگین ماهانه سال 95 (85/1) به میزان 54 درصد کاهش یافته است.

مباحث حل رکود و رونق تولید:

تعداد 29 واحد تولیدی راکد(تعطیل) دربخش صنعت ومعدن فعال شدند. تعداد69 واحد تولیدی جدید صنعتی ( صنایع فلزی ، صنایع غیر فلزی و صنایع معدنی) با سرمایه گذاری 59 میلیارد تومان و اشتغال 578 نفر به بهره برداری رسیده است.

تعداد 29 واحد تولیدی راکد(تعطیل)در بخش کشاورزی فعال شدند58 واحد تولیدی جدید کشاورزی با سرمایه گذاری حدود 25میلیاردو9میلیون تومان و اشتغال596 نفر به بهره برداری رسیده است.

باحمایت از محل بودجه عمومی دولت ، سرمایه صندوق استانی حمایت از بخش کشاورزی از 7.8 میلیارد تومان به 16.7 میلیارد تومان افزایش یافت . ضمنا تعداد 8 صندوق مستقل در 8 شهرستان استان راه اندازی شد که در نتیجه آن با مشارکت 4055 نفر از سهامداران ، سرمایه صندوق های شهرستانی به 13.3 میلیاردتومان افزایش یافت.

مجموع پرداخت تسهیلات رونق تولید دراستان به 135 طرح (حدود 65% طرح های ارجاع شده به شعب بانکها ) مبلغ 65 میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شده است.

حوزه جذب سرمایه:

صدور مجوز سرمایه گذاری خارجی به مبلغ 169 میلیون یورو برای 5 نیروگاه خورشیدی و مجوز سرمایه گذاری خارجی به مبلغ 3.2 میلیارد دلار که به کسب رتبه نخست کشوری درحوزه مجوزهای جذب سرمایه گذار خارجی در سال 95 منجر شد.

آغاز عملیات اجرایی نیروگاه 310 مگاواتی انرژی خورشیدی در جاجرم با سرمایه گذاری 75 میلیون یورو و پایلوت شدن این استان در حوزه انرژی های تجدید پذیر.

انجام توافقات اولیه با سرمایه گذاران آلمانی و امضاء تفاهم نامه بین اتاق بازرگانی استان و سرمایه گذاران آلمانی درخصوص احداث کارخانه ماشین آلات کشاورزی و احداث 6 نیروگاه خورشیدی و صدور محصولات کشاورزی ودامی ، همکاری دوجانبه برای توسعه مراودات اقتصادی ، همکاری درزمینه اعزام پذیرش هیئت های تجاری وسرمایه گذاری ، کمک به برپایی نمایشگاههای تخصصی درایران وآلمان ،تشکیل کارگروهی مشترک برای بررسی روند اجرایی شدن توافق ها ،عمران و راه آهن ،گردشگری وصنایع دستی

پرداخت تسهیلات به متقاضیان:

از 1250 میلیارد تومان مصوبات سفر مقام معظم رهبری ، مبلغ 230 میلیارد تومان تسهیلات بانکی به 1980 طرح و از 35 میلیارد تومان تسهیلات قرض الحسنه این سفر هم 31 میلیارد تومان به 3100طرح پرداخت شد.

پیگیری برای مشارکت بنیاد برکت با واحد های تولیدی و طرح های سرمایه گذاری استان ( معرفی 39 طرح سرمایه گذاری و شرکت تولیدی به بنیاد برکت جهت مشارکت طی سال 95 و96).

تهیه و به روز رسانی فرصت های سرمایه گذاری استان و انتشار کتاب و لوح فشرده فرصت های سرمایه گذاری استان خراسان شمالی.

اعزام هیئت تجاری به کشورهای آذربایجان ،گرجستان،آلمان و فرانسه و پذیرش هیئت های تجاری از کشورهای گرجستان ،قزاقستان،ترکیه ،ترکمنستان،عراق،هلند و آلمان جهت معرفی پتانسیل های استان به سرمایه گذاران خارجی.

گسترش تعاملات درسطح ملی به منظور تقویت توسعه سرمایه گذاری در زیرساختهای استان و سرمایه گذاری اقتصادی از 240 مقام کشوری به استان دعوت به عمل آمد ، برنامه های سفر تنظیم و اجرایی شد

مصوبات ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی استان:

برگزاری 27 جلسه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی با 129 مصوبه که مصوبات آن درحال اجراست و مهم ترین آن ها شامل برق رسانی به کلیه روستاهای10تا 20 خانوار استان، گاز رسانی به 34000 خانوار شهری و روستایی استان، اصلاح و نوسازی شبکه توزیع و انشعابات شهری، طرح نقشه جامع سرمایه گذاری استان، پروژه تولید گیاهان دارویی در استان، طرح جامع کارآفرینی استان،احداث وتکمیل زیرساخت های منطقه ویژه اقتصادی بجنورد، طرح جذب سرمایه گذاری خارجی، افزایش ضریب خود اتکایی در تولید محصولات اساسی کشاورزی و....

اقدامات تقویت حوزه کشاورزی و توسعه روستایی و شهری:

برگزاری جشنواره ملی اسب اصیل ترکمن و تخصیص 3 میلیارد تومان تسهیلات کم بهره صندوق کارآفرینی امید برای تولید وپرورش اسب اصیل ترکمن.

برگزاری اولین همایش ملی انگور به منظور شناساندن ظرفیت های استان به سرمایه گذاران.

بسترسازی برای عملیاتی شدن یک روستای بدون بیکار در هر شهرستان.

پیگیری ایجاد تونل سبز(دارا بودن فضای سبز به طول 2 کیلومتر در مبادی ورودی) درشهرهای استان.

سال 95، تعداد 11354 فقره تسهیلات دراستان با اعتباری معادل 98 میلیارد و 109 میلیون تومان پرداخت شد. هم چنین از محل تسهیلات تکلیفی (اشتغالزایی) مبلغ 349 میلیارد و 212 میلیون تومان پرداخت و برای 6320 نفر اشتغال ایجاد و اشتغال 2561 نفر هم تثبیت شد.

انتخاب شهرستان رازوجرگلان به عنوان یکی از 10 تعاون شهر کشور و بسترسازی برای ایجاد 35 روستای تعاون محور.

اقدامات در حوزه مدیریت بحران استان :

پیگیری روند بازسازی مناطق زلزله زده اردیبهشت 96 منازل مسکونی و نظارت بازسازی تاسیسات زیربنایی آسیب دیده (برگزاری جلسات ستاد بازسازی ، پیگیری مصوبات و بازدیدهای میدانی) و انعقاد قرارداد برای 2020 واحد مسکونی خسارت دیده، تاکنون بیش از 1000 واحد پایان کار گرفته است.

تامین اعتبار برای بازسازی مناطق زلزله زده به  مبلغ 78 میلیارد تومان ازمحل اعتبارات هزینه ای ،تملک دارایی های سرمایه ای و کمک های بلاعوض بابت بازسازی که از این مبلغ 39 میلیارد تومان به حساب بنیاد مسکن واریز شده و تامین اعتباربه مبلغ 283 میلیارد تومان تسهیلات ارزان قیمت .

انعقاد توافقنامه با پژوهشگاه بین المللی زلزله جهت شناسایی گسلهای استان و تصویب طرح پژوهشی ریز پهنه بندی لرزه ای شهر بجنورد و انجام آن تا پایان 1396.

تجهیز و راه اندازی سالن فرماندهی و کنترل حوادث استان با اعتباری معادل 170میلیون تومان. -پیگیری ساخت مرکز فرماندهی و کنترل حوادث استان ؛ نقشه آماده شده و موافقت سازمان برنامه وبودجه کشور جهت تامین اعتبار اخذ شده است.

برگزاری همایش ملی زلزله ، مدیریت بحران و دورنمای آینده در بیستمین سالگرد زلزله بجنورد.

برگزاری کارگاه آموزشی و تمرین ستادی مدیریت بحران استان و شهرستانها ویژه مدیران.

پیگیری ساخت مرکز لرزه نگاری؛ موافقت تامین تجهیزات ونیروی انسانی توسط موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران اخذ شده است.

اقدامات در حوزه روستایی استان:

اختصاص اعتباری معادل 54 میلیارد تومان به حساب دهیاری های استان برای انجام پروژه های عمرانی.

اعطای تسهیلات از محل تفاهمنامه بانک سینا و معاونت توسعه مناطق محروم و بنیاد مستضعفان شامل اعطای تسهیلات اشتغال در حوزه روستایی به 41 طرح با اعتباری بالغ بر7 میلیارد و 200 میلیون تومان، معرفی 54 طرح به ارزش 11 میلیارد و 400 میلیون تومان جهت دریافت تسهیلات و پیگیری جهت جذب اعتبار 75 طرح از محل تفاهم نامه مزبور.

بهسازی و آسفالت 25 هزار مترمریع از معابر 2 روستای شهرستان اسفراین از محل قیر رایگان تخصیصی به دهیاری ها .

انعقاد تفاهمنامه با بنیاد مسکن انقلاب اسلامی به منظور مشارکت دهیاری ها در بهسازی معابر روستایی از محل قیر رایگان بنیاد مسکن و بهسازی معابر 40 روستا با مساحتی بالغ بر 227 هزارمترمربع.

بهره برداری از پروژه های عمران روستایی به تعداد 672 پروژه و اعتباری معادل 26 میلیارد و508 میلیون تومان.

واگذاری 5 دستگاه خودروی حمل زباله مکانیزه و آتش نشانی به دهیاری ها.

پیگیری، تصویب و آغاز عملیات اجرایی احداث مجتمع خدماتی-رفاهی دهیاری روستای رباط قره بیل از محل تفاهم نامه با پست بانک با اعتباری معادل1 میلیارد و200 میلیون تومان و پیگیری و تصویب 4 طرح تسهیلات درآمدزایی در روستاهای (ارکان، خرق، حسین آباد و صفدر آباد) با اعتباری بالغ بر 1میلیارد تومان.

اعطای تسهیلات ازمحل تفاهم نامه پست بانک و معاونت توسعه مناطق محروم به 14 طرح اشتغالزایی روستایی به میزان 570 میلیون تومان

اقدامات در حوزه شهری استان:

 تامین قیر رایگان برای شهرداری های استان به میزان بیش از 16 هزارتن

واگذاری 68 دستگاه ماشین آلات و تجهیزات آتش نشانی و خدمات شهری مورد نیاز شهرداری ها .

پیگیری و جذب مطالبات شهرداری های استان از دستگاه های اجرایی به میزان 22 میلیاردو900میلیون تومان.

پرداخت مبلغ 7میلیارد تومان تسهیلات ارزان قیمت ایجاد منابع درآمدی جدید برای شهرداری های استان .

تخصیص مبلغ 7میلیارد تومان اعتبار ازمحل اعتبارات بند و تبصره 6 قانون بودجه سال 95و96 جهت اجرای 41 پروژه به شهرداری های استان .

توزیع مبلغ 2 میلیارد و813 میلیون تومان اعتبار ازمحل اعتبارات جرائم راهنمایی ورانندگی بین شهرداری های استان.

 بهره برداری از پروزه های عمران شهری به تعداد 104 پروژه و اعتباری معادل 64 میلیارد و591 میلیون تومان.