فراموش نکنیم که سینما و به ویژه بازیگری به هیچ وجه رشته آسانی نیست. قطعا بازیگران برای اینکه در این حرفه صاحب اسم و رسم و ماندگار شوند متحمل سختی های زیادی می شوند و لحظات سختی را در این حرفه پشت سر گذاشته اند. مگر می شود که به این راحتی ایفا گر یک نقش اصلی در یک سریال تلویزیونی بود و البته این حضور را تکرار کرد. قطعا این گونه نیست. پر واضح است که برای ماندگاری بایستی علاقمند به بازیگری دوره های این حرفه را پشت سر گذاشته و با مطالعه، آموزش و دیدن فیلم های مختلف از پله اول وارد این عرصه شده تا بتواند خود را تا پایان حفظ کند. در سال های اخیر بسیار دیده ایم بازیگرانی را که ایفاگر نقش های مهمی در مجموعه های تلویزیونی، سریال ها و فیلم های سینمایی بوده اند، اما آنها در حقیقت در جای درستی قرار نگرفته اند. با نگاهی اجمالی می توان فهمید که آنها وصله ناجنس این کار و آن اثر لقب گرفته اند و در آینده هرگز از آنها نامی نشنیده و نخواهیم شنید.
امیر مهدی ژوله در آستانه 40 سالگی از موفق ترین، پرکارترین و بامزه ترین طنز نویسان ایران است که چند سالی است به واسطه بازی در سینما و تلویزیون چهره او هم برای بینندگان شناخته شد و نشان داده که می تواند علاوه بر نویسندگی در بازیگری هم موفق باشد. با مرور آثار او به این نکته پی می بریم که ژوله در تیم نویسندگان برخی از موفق ترین سریال های طنز چند سال اخیر حضور پر رنگی داشته است. سریال هایی چون «پاورچین»،«شب های برره»، «مردهزار چهره»،«قهوه تلخ» و «دورهمی» تنها بخشی از آثاری است که او به عنوان نویسنده یا در تیم نویسندگاه این آثار حضور داشته است. با این هنرمند در خصوص خرید و فروش نقش در سینما و تلویزیون گفت وگویی داشته ایم که در ادامه می خوانید:
ژوله در خصوص خرید نقش یا بازیگران پولی در تلویزیون به برنا گفت: تجربه ای که من به عنوان نویسنده در سریال های تلویزیونی درجه 2 یا 3 و نه درجه یک دیده ام که بازیگری برای نقشی حتی در حد نقش اول پولی را پرداخت کرده است. یعنی بعد ها متوجه شدیم که این بازیگر برای این نقش پول پرداخت کرده یا در آن کار به اصطلاح در سرمایه گذاری کمک کرده است. این فرد را به عنوان نقش اول گذاشته اند و در کنارش بازیگرانی را چیده اند و از ما خواسته اند که به عنوان نویسنده برای او بنویسیم. البته همانطور که عرض کردم در فیلم های درجه دو و سه این اتفاق را شاهد بوده ام.
وی ادامه داد: اتفاق دیگری که در این مورد شاهد بوده ام استفاده از بستگان کارگردان و تهیه کننده و به قولی عوامل فیلم در سریال بوده که خود آن مقوله دیگری است. تهیه کننده به نویسنده می گوید که برای این هم نقشی بنویسید.
این نویسنده افزود: بستگان سببی یا نسبی کسانی که در آن فیلم دارای قدرت و جایگاهی هستند هم جزء اتفاقاتی است که پیش می آید. مدل دیگری که گاها اتفاق می افتد این است که فردی در کار مشارکت می کند و نقش هم می خواهد! یعنی می گویند که این شخص در فیلم سرمایه گذاری کرده و نقش هم می خواهد و برای او هم بنویسید.
مهدی ژوله اضافه کرد: مدل دیگری که اتفاق می افتد از جانب تهیه کننده یا کارگردان است. یعنی تهیه کننده فردی را که برای سرمایه گذاری دعوت می کند و به او می گوید نقش هم بگیر و بازی کن! البته این اتفاق فقط در بین نابازیگران نمی افتد، امکان دارد که آن شخص قبلا تجربه بازی را داشته، اما در یک نقش فرعی که به دنبال نقش اصلی است و یا بازیگری بوده که فراموش شده و می خواهد که دوباره بازگردد و از این راه وارد می شود.
وی با اشاره به 8 سال فعالیت خود که طی آن 3 سال را بازی کرده است گفت: تا به حال این اتفاقی برایم نیفتاده و چنین تجربه ای نداشته ام، اما در آثاری که نوشته ام این اتفاق افتاده است.
این ظنز نویس با بیان اینکه نوشتن های سفارشی چند وجه دارد عنوان کرد: اول اینکه نوشتن های سفارشی همیشه با مقاومت نویسنده روبرو می شود، دوم اینکه نویسنده توقع دارد از پولی که کارگردان یا تهیه کننده از آن فرد گرفته نویسنده هم متنفع شود و انتظار این وجود دارد که به قول معروف سبیل نویسنده را هم چرب کند. چطور است که کارگردان برای ساختن باید پول بگیرد پس حق نویسنده هم هست که برای این نوشتن سفارشی مبلغی را دریافت کند و سوم اینکه این نوع نوشتن همیشه با اکراه است و سعی می شود که انتقامی هم از این فرد گرفته شود مثلا سکانسی می نویسیم که فرد را بزنند و کتکی هم بخورد.
وی در پایان افزود: ضمن اینکه به نظرم این مدل بازی کردن نتیجه ای ندارد، هیچ شخصی به این شکل بازیگر نمی شود. تا کی می شود پول داد و بازی کرد! شاید این مدلی بتواند وارد عرصه شوند و تعدادی عکس و ... هم از آنها چاپ شود، اما تا کی می شود پول داد! مضاف بر اینکه اگر دیگران بفهمند که در کارهای قبلی پول داده اند باز هم در کارهای بعدی از آنها طلب پول خواهند کرد. این مدلی نیست که پول بدهند، بازی کنند و بعد استعدادشان کشف شود چون بعد از آن به عنوان بازیگر پولی به آنها نگاه خواهد شد.
گفتوگو: مجتبی احمدی
سجاد فلاح پور