به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ کتابی که در این برنامه توسط مهدی صالحی معرفی شد، کتاب تازه منتشر شده مستوری، از صادق کرم یار بود. صالحی با انتقاد از عدم رصد روایت ها در جامعه، در مقدمه ای بر کتاب گفت:" ما راهبردسازی در روایت نداریم بنابراین اسیر کلان روایت های ضد ملی و ضد هویتی و ضد دینی خودمان میشویم. ما دیگر روایت ظلم ستیزی ، عزت ، معنویت و اخلاق ، هویت دینی و ملی نداریم. الان ما با ادبیاتی مواجهیم که در آن قهرمانان ما که در جنگ بودند به ضد قهرمان، مفسد اقتصادی و جانی تبدیل شده اند. " وی در توضیح داستان کتاب گفت:" این کتاب درباره زوایای مختلف زندگی شهید زین الدین است اما ناگهان می بینیم که اطرافیان شهید زین الدین به مفسدان اقتصادی تبدیل شده اند و اسمش را می گزاریم روایت عدالت. ناگهان می بینیم کسانی پیشتازان شهادت و ایثار بودند زیر دست همین مفسدان اقتصادی که یاوران دیروز بودند، له می شوند و در آخر سر از دروازه غار در می آورند و انگار روایت آژانس شیشه ای این بار به دست خود حاج کاظم ها اتفاق می افتد. ما در این کتاب داستان فنی جذابی داریم که سینمایی است. این فیلم مکتوب ما را سوق می دهد به سمت کسی که 8 سال در جنگ خون جگر خورده و الان سالهاست در قالب دکتر خسروی خون مردم را در شیشه می کند به عنوان مفسد اقتصادی.".
مجری برنامه، دیانی در مخالفت با صالحی از عدم جذابیت کتاب و تیپیکال و کلیشه ای بودن آن گفت و ادامه داد :" دغدغه کتاب مبارزه با فساد با توجه به آرمانهای جنگ است که به خاطر بی مایه بودن دیالوگ ها تبدیل به کاریکاتور شده است و اتفاقی که افتاده این است که نویسندگان ما سطح فهم مخاطبشان را نادیده می گیرند."
صالحی در ادامه نقد کتاب افزود: "نشتی از رسانه به کتاب اتفاق افتاده و افراد به جای ارائه روایت اصیل ،روایت های نایاب و ناباب ارائه می دهند که رایج نیست. اما به زندگی شهید زین الدین تنها ناخنکی زده می شود، این کتاب منفعلانه است."
دیانی درباره وجود روایت زنانه در کاب سوال کرد و صلحی پاسخ داد :" کل کتاب روایت زنانه جدی است اما به صورت کلیشه ای است که تنها یک زن راوی داستان است که سعی میکند کمی خانم های داستان را پر رنگ نشان دهد. اما این زن کارهای مردانه می کند. این کتاب مخاطب را از اول وارد فضای جنسیتی و اروتیک می کند اما کمی جلوتر مخاطب احساس حقارت و پوچی می کند."
در ادامه برنامه، به سفرنامه نویسی در مورد آیین هایی مثل اربعین پرداخته شد.
که در این بخش، دکتر رحمانی مهمان برنامه بودند. وی در مورد کتاب نفرین زمین آل احمد گفت:" نفرین زمین یکی از بهترین روایت ها در مورد حیات روستایی ایران است."
دغدغه سفرنامه نویسی انتقال تجربه های ناب است
دکتررحمانی در پاسخ به این سوال که آیا در زمانی که فضای مجازی و اشتراک گزاری تجربه ها انقدر پر رنگ است، هنوز هم سفرنامه نویسی ارزشی دارد، گفت:"دغدغه سفرنامه نویسی انتقال تجربه های ناب است حالا این گاه می تواند یک عکس باشد و گاه حاصل یک تجربه عمیق و وسیع. هر کدام رسانه خود را دارند."
در کارهای پژوهشی هنوز درک سطحی داریم
دیانی پرسید آیا با سفری 10 روزه می شود به این تجربه عمیق رسید؟ دکتر رحمانی پاسخ داد:" این چالش که چگونه می شود این را فهمید همیشه در مردم نگاری، وجود داشته است. اگر از قبل درباره سفری که می رویم بخوانیم و مقدمات فهم را آماده کنیم و از تجربه ها ی دیگران استفاده کنیم، می توانیم تجربه عمیق داشته باشیم. " ایشان در مورد گزارش نویسی های اربعین گفت :"شیوه رایج الان درباره گزارش نویسی اربعین این است که کسانی که به آنجا می روند هر آنچه دیده اند را می نویسند و دیدن حس صامتی است. متاسفانه ما در کارهای پژوهشی هنوز درک سطحی داریم."
رحمانی دانستن زبان را راهی برای عبور از این درک سطحی دانست تا بتوان با مردم دیگر دمخور شد .وی در مورد آثار ارائه شده در مورد پیاده روی اربعین گفت:" اطلاعات بصری و اولیه خوبی به ما می دهند اما عمق ندارند. بهتر است تخصصی نوشته شوند مثلا فقط در مورد غذاهایی که می بینم بنویسم. شاید این جز جز نوشتن امکان درک گسترده را به ما بدهد."
هنوزیک روایت عمیق از اربعین نداریم
دکتر رحمانی در مورد آثاری که روایت تحول درونی نویسنده هستند گفت:" بیان حدیث نفس در آنها بسیار قوی است که بسیار موفق است اما قابلیت اینکه ما بفهمیم آنجا چه اتفاقی افتاد را ندارند." وی در ادامه افزود:" این مهارت نویسنده است که بتواند تلفیقی از امر بیرونی، روایت فاصله کند، و روایت همدلانه را بدهد. ما باید وقتی به آنجا می رویم ذهنمان را باز بگزاریم تا فهم عمیقی از مسائل فرهنگی داشته باشیم.گفتگو با روش های خوب فره
نگ چه در پژوهش علمی و چه در پژوهش ادبی یک ضورت کلیدی است "
در پایان دکتر رحمانی اینگونه جمع بندی کرد:" متاسفانه هنوزیک روایت عمیق از اربعین تقریبا نداریم."