به گزارش خبرگزاری برنا؛ این شهر زیبا که به عنوان یکی از مکان‌های با ارزش استان اصفهان به شمار می‌آید، دارای گویشی نرم و مختص به نایین می‌باشد که در نزد مردم این دیار و بوم به گوش نایینی شهرت پیدا کرده است.
جدایی از تاریخ این مرز و بوم، نمی‌توان از جاذبه‌های دیدنی و دلربای نایین سخن نگفت زیرا هر جاذبه، دنیایی از شگفتی را به همراه دارد! پس با ما همراه باشید تا به معرفی گوشه‌ای از جاذبه‌های این شهر دلربا بپردازیم.
بنایی در شهر نایین وجود دارد که تلخی‌ها و شیرینی‌ها، جنگ‌ها و صلح‌ها و اشک‌ها و لبخندهای این شهر را از سرآغاز تا به امروز دیده است و با وجود گذشت این همه سال خم به ابرو نیاورده و همچنان باشکوه و مملو از غرور، قامت راست کرده است و نام پر ابهت آن، «مسجد جامع نایین» می‌باشد.
این مسجد از معدود مساجد اولیه‌ی دارای شبستانی‌ست که کمتر دستخوش تغییر و تحول شده و صورت اولیه خود را تا امروز حفظ کرده است. ساختمان اولیه آن در قرن دوم هجری قمری ساخته شده که در حال حاضر قسمت زیادی از مسجد فعلی را تشکیل می‌دهد. لازم به ذکر است که بر اساس اسناد تاریخی یافت شده از این بنا، مسجد جامع نایین، از لحاظ قدمت اولین یا دومین مسجد پابرجا در ایران است.
کویر همیشه با داشتن طبیعتی خشن و بی‌رحم، الهام بخش مردمان سخت کوش و خلاق کویرنشین بوده و مسبب اصلی پیدایش معماری‌هایی از جنس تلفیق هنر و هوش می‌باشد.
یکی از شاهکار‌های این سبک از معماری که در قالب عمارتی باشکوه نقش بسته است، «خانه تاریخی پیرنا» می‌باشد.
این خانه زیبا که در نزدیکی مسجد جامع نایین آرمیده، میزبان یکی از عادل‌ترین نمایندگان شاهان صفوی بوده است و همچنین در دوره‌ی قاجار نیز خاندان پیرنیا در این خانه سکونت گزیدند و در نهایت، در سال ۱۳۴۳ خانه در اختیار وزرات فرهنگ و هنر قرار گرفت. لازم به ذکر است که خاندان پیرنیا، یکی از دودمان‌های مشهور ایرانی‌اند که آوازه‌ی آن‌ها و اقداماتشان در تاریخ نقش بسته است.
درست در دل کویر بنایی باشکوه قرار دارد که حکایت‌گره روزگارانی کهن است. نام این قلعه‌ی تاریخی «نارین قلعه» یا قلعه‌ی نارنج می‌باشد که گمانه زنی‌های فراوانی درباره‌ی قدمت آن وجود دارد؛ یک روایت افسانه‌ای حکایت از آن دارد، که این قلعه در زمان کیومرث ساخته شده و اولین انسان‌ها از راه آب و دریا به آن پا گذاشته‌اند! روایت دیگری وجود دارد که نارین قلعه را دژ سفید مشهور در شاهنامه می‌پندارد و …
جالب است بدانید که قدمت این قلعه با توجه به اسناد یافت شده به دوران پارت‌ها بازمی‌گردد و همچنین تاریخی‌ترین جاذبه‌ی این شهر مملو از رمز و راز به شمار می‌آید.
در بلندای محلهی محمدیهی، قلعه‌ای باشکوه به همین نام قرار دارد که از هر کجای این محله قابل تشخیص است! این قلعه که در نزد مردمان خونگرم محلهی محمدیه به عاشورگاه نیز معروف است، در سالیان دور از مردم این شهر همچون نگینی با ارزش در برابر هجوم بیگانگان محافظت کرده و دست هر تجاوزگری را به خاک نایین کوتاه کرده است.
از گذشتگان دور تا به امروز، بازارها یکی از مکان‌های مهم هر شهری محسوب می‌شوند که حس و حال پویایی و سرزندگی جامعه را به نمایش می‌گذارند؛ «بازار تاریخی نایین» نیز از این قبیل آثار محسوب می‌شود که با قدمت اولیه‌ی آن به دوران ایلخانان باز می‌گردد.
در میان تمامی حجره‌ها و کوچه پس کوچه‌های این بازار، دروازه‌ای باشکوه به نام «چهل دختران»، همچون سوگلی ارزشمندی در بین تمامی جاذبه‌های این بازار خودنمایی می‌کند.
خانه‌ای از جنس تاریخ درست در دل محلهی «کَلوان» قرار دارد که قدمت آن به دوران صفویه باز می‌گردد. نام این خانه‌ی تاریخی «امامی» می‌باشد که فراز و نشیب‌های فراوانی را به چشم خود دیده!
این عمارت که از بخش‌های مختلفی همچون حوضچه‌های فیروزه‌ای تشکیل شده، در دوران قاجار، خانه‌ی امام جمعه شهر نایین یعنی «خاندان امامی‌ها» و «محمد سعید امامی» به شمار می‌رفته است.
درست در گوشه‌ی بازارِ تاریخی نایین و در محلهی قدیمی اما با صفای نوآباد، عمارتی باشکوه به نام «خانه فاطمی‌ها» قرار دارد که جزو بناهای تاریخی شهر محسوب می‌شود. این عمارت زیبا متعلق به خاندان فاطمی‌ها در نائین بوده و ساخت آن مربوط و کمی قبل از دوره قاجار می‌باشد.
این خانه زیبا دارای بخش‌های متنوع و مختلفی چون دالان‌ها، بهارخواب‌ها، مطبخ، حمام، اتاق مخصوص پذیرایی، اتاق مخصوص استراحت میهمانان و … بوده که نظر هر آدمی را به خود جلب می‌کند.
درست در دل محلهی محمدیه و در عمق ۲۵ متری زمین، آسیابی وجود دارد که شاهکاری از هنر معماری کویری شناخته می‌شود؛ نام این آسیابِ آبی «ریگاره» می‌باشد که با تلاش فراوان کارشناسان و مردم محله از دل خاک نمایان گردید. معماری این آسیاب نمودی از شگفتی می‌باشد زیرا در عمق ۱۸ متری، سنگ‌های بزرگ ریگاره به وسیله‌ی آب قنات کیخسرو، به چرخش در می‌آید.
چهارطاقی ها بناهای مملو از اسراری هستند که در گوشه به گوشه‌ی ایران زمین یافت می‌شوند و راز و رمزی را در لابه‌های ساروج‌ها و ملات‌های خود پنهان کردند؛ یکی از این چهارطاقی‌های اسرارآمیز که در چند فرسنگی نایین واقع شده است، «سِپرو» می‌باشد که در میان گویش مردمی به «چهاردری» نیز معروف است. متاسفانه در طی سال‌های اخیر توجه چندانی به آن نشده و همین امر سبب وارد شدن خسارات جبران ناپذیر و زیادی به جداره‌های داخلی و خارجی سپرو شده است.
پیش از این، از جاذبه‌های زیبای محلهی محمدیهی نایین گفتیم ولی هیچ به جاذبه‌ی اصلی آن نپرداختیم که خیلی‌ها را از اکثر نقاط ایران زمین به این شهر تاریخی کشانده است و آن چیزی جزء «کارگاه‌های عبا بافی» نیست! بله عباهایی که به وسیله‌ی هنرمندان نایینی ساخته می‌شود، در هیچ گوشه‌ی این میهن عزیز، یافت نمی‌شود.