شورای پروانه نمایش پس از سال ها فعالیت، هنوز دچار مشکلات عدیده است و هر روز رنگ عوض می کند. مگر روال خاصی بر این نهاد حاکم نیست؟چرا با وجود آیین نامه نمایش، شورای پروانه نمایش، این همه دردسر برای فیلمسازان و تهیه کنندگان ایجاد می کند؟ اعضای این شورا بر مدار قانون عمل می کنند یا سلیقه شخصی خویش؟ اگر بر مدار قانون بود که این همه مشکل برای سینماگران ایجاد نمی شد.
آنچه مسلم است ترکیب شورای نمایش از گذشته تا کنون، مناسب نبوده است. این شورا محل کسانی است که سینما را با تمام وجود حس کرده و به آن عشق می ورزند، جای افرادی که با آن عناد دارند یا این هنر را نمی شناسند، نیست. کسی که زیر و بم سینما را نمی شناسد و با ترفندهای آن آشنا نیست، چگونه می تواند درباره یک فیلم حکم دهد که اکران شود یا نشود؟!
برای اصلاح امور تعادل لازم است، کیمیایی که هرگز در شوراهای پروانه ساخت و نمایش دیده نشده است.گاهی از این سوی بام می افتند و گاهی از آن سو.
گاهی آن قدر حلقه نظارت را بر گردن تهیه کننده و فیلمساز تنگ می کنند که راه نفس بند میآید، گاهی نیز چنان حلقه را گشاد می کنند که صد کاروان «ایراد» به راحتی از آن گذر می کنند!این چه نظارتی است که مدام شل و سفت می شود؟!
بعد از قضیه فیلم «رحمان 1400» و افتضاحی که سازمان سینمایی به بار آورد، ترس، اعضای شورای نمایش را برداشته و لرزه بر اندام شان انداخته، به گونه ای که صحنه های سالم فیلم ها را نیز ناسالم دیده و ایراد بنی اسرائیلی از آنها می گیرند!
رسوایی پایین کشیدن فیلم «رحمان1400» از روی پرده با هر دیدی که نگاه کرده شود بر گردن سازمان سینمایی است. باید شورای پروانه ساخت وقتی فیلمنامه این فیلم را بررسی می کرد، اگر ایرادی داشت، کتبا با ذکر نکات به تهیه کننده اطلاع داده و پس از رفع نواقص به آن مجوز ساخت می داد.مشکل باید آنجا حل می شد، نه پس از اکران!
اگر صاحب اثر پس از تایید شورای پروانه ساخت تخلف می کرد، شورای پروانه نمایش می توانست با استناد به آن، مجوز نمایش ندهد، اما مجوز داده، یعنی ایرادی نداشته و تهیه کننده مرتکب خلافی نشده است. بنابراین سازمان سینمایی باید روی مجوزی که داده در برابر فشار ها ایستادگی می کرد، نه اینکه بعد از گذشت یک ماه، آن هم به دلایل واهی و خیالی فیلم را از روی پرده پایین بکشد!
این اقدام به معنای این است که سازمان سینمایی شوراهای پروانه ساخت و نمایش را قبول نداشته و برای مجوزهای شان ارزشی قائل نیست! اگر چنین است این شوراهای دردسر ساز را منحل کنید تا همه نفسی به راحتی بکشند.
سختگیری های اخیر شورای پروانه نمایش، به جای سالم سازی، جو ناسالمی را حاکم خواهد کرد که دیگرهیچ فیلمسازی جرات نکند در این فضا فیلم بسازد.
سازمان سینمایی باید در این شوراها عقل را بر احساس و سلیقه حاکم کند. کسانی لیاقت دارند در این شوراها حضور داشته باشند که متخصص و عاشق سینما باشند. داشتن دکترای پژوهش هنر، تهیه کنندگی یا کارگردانی چند فیلم، نمی تواند ملاک خوبی برای گزینش باشد. در این شوراها مدام نام های تکراری شنیده می شود که با رفتن و آمدن روسای سازمان سینمایی، فقط دست به دست می شوند! آیا وقت آن نرسیده تا نیروهای جدیدتری، به خصوص عاشقان سینما در این شوراها حضور پیدا کنند؟
سازمان سینمایی، برای یک بار هم که شده بیاید تعادل را امتحان کند. افتادن مدام از این سوی و آن سوی بام دردسر ساز است. سینمای ایران باید چقدر خسارت ببیند تا چشمان تان باز شود؟ تا کی باید شاهد ریزش مخاطب بود؟ چند فیلمساز باید عطای این کار را به لقایش ببخشند تا مدیران سینمایی کشور به خود بیایند؟
سینما در کل جهان یک فرمول ساده و روشن دارد که رعایت آن موفقیت را به دنبال دارد. نباید کارها را در سینما پیچیده کرد، برای هر مشکل ساده نباید شورا تشکیل داد، اکران چند فیلم که احتیاجی به شورای صنفی نمایش و شورایعالی اکران ندارد! پیچیده کردن مسایل برای نشان دادن اهمیت کار، زهری است هلاهل که کام همه را تلخ کرده و می کند.
سیدرضا اورنگ