به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ محمد طاهری، عضو انجمن تغذیه ایران، با اشاره به آغاز ماه مبارک رمضان گفت: ماه رمضان، ماه میهمانی خداست. به دلیل مصادف شدن این ماه عزیز با روزهای طولانی سال و ایام کرونا، اهمیت تغذیه سالم و مناسب دوچندان میشود.
او افزود: در این ایام مسلمانان ایرانی حدود ۱۷ ساعت روزه میگیرند، پس برای اینکه به مشکلات گوارشی و اختلالات دیگر ناشی از تغذیهی ناسالم دچار نشوید باید با تغذیه سالم، انرژی و مواد غذایی مورد نیاز بدن را تأمین کنید.
طاهری تاکید کرد: امسال باتوجه به اینکه آغاز ماه مبارک رمضان با شیوع ویروس کرونا در کشور همراه شده است، باید همراه با روزهداری، تغذیه مناسبی داشت تا مشکلی در سیستم ایمنی بدن ایجاد نشود. وعده افطار، شام، میان وعده بعد از شام و سحری از وعدههای بسیار مهم در ماه رمضان هستند که نباید هیچکدام را به دلخواه حذف کرد چون حذف هریک از آنها میتواند برای بدن مضر باشد.
مشاور تغذیه و رژیم درمانی با اشاره به مواد غذایی که باید در وعده افطار صرف شود، گفت: افطار مانند صبحانه است. همانطور که میدانیم fasting به عنوان یک روزهداری شب تا صبح بوده و در صبحانه و یا breakfast هم مانند یک شروع جهت رساندن اولین مواد مغذی به بدن و مغز، از یک ماده شیرین ولرم و مایع استفاده میشود. بنابراین در افطار هم باید از یک ماده غذایی مایع (چای کم رنگ و شیر)، ولرم و شیرین شروع کنیم.
او ادامه داد: مواد شیرین تغذیهای مانند خرما و کشمش با کنترل اشتها، قند خون را تنظیم کرده و دارای مواد مغذی فراوان و فیبردار هستند. کربوهیدرات پیچیده مانند نان سنگگ با آرد کامل نیز دارای فیبر و البته با پروتئین مانند پنیر یا گوشت میتواند مفید باشد.
طاهری با اشاره به وعده غذایی شام در ماه مبارک رمضان تصریح کرد: در صورت مصرف مقدار مختصری از مواد غذایی صبحانه در افطار میتوان یک ساعت بعد نیز یک شام سبک مصرف کرد. در غیر این صورت مصرف یک یا دو پرس از آش، سوپ، عدسی و یا حلیم کم روغن و کم شکر به همراه افطار می تواند جای شام را بگیرد. این توصیه به خصوص در فصول گرم سال به دلیل کوتاه بودن فاصله افطار تا سحر کاربردیتر است.
این استاد دانشگاه با اشاره به میان وعده بعد از شام گفت: نباید در مصرف میوهجات، سبزیجات، مایعات و لبنیات زیادهروی کرد که باعث عدم دریافت مناسب سحری خواهد شد. رساندن آب و مایعات، ویتامینها، فیبر و مواد معدنی روزانه در افطار تا سحر میسر نمیشود مگر آنکه از تمام گروههای غذایی استفاده شود.
عضو انجمن تغذیه ایران با ارائه برنامهای برای وعده سحری بیان کرد: هیچ وعدهای نباید حذف نشود. عدم مصرف سحری و روزهداری بیش از 18 ساعت باعث شکستن پروتئینها (تحلیل ماهیچهها) میشود. این فرآیند در بدن گلوکونئوژنز نام دارد. میتواند در دراز مدت باعث کاهش ایمنی بدن و همینطور ضعف شده حتی در بعد از ماه رمضان و یا در شب های ماه رمضان با مصرف مواد قندی و کربوهیدرات های ساده منجر به چاقی شکمی و افزایش چربی در بدن شود.
طاهری در رابطه با اقدامات لازم برای کاهش تشنگی در ماه رمضان گفت: میزان آب مصرفی برحسب نوع فعالیت و تعریق متفاوت است. ولی در حالت عادی 6 تا 8 لیوان آب کافی است. مصرف میوهجات و سبزیجات هم میتواند باعث دریافت آب شود.
عضو انجمن تغذیه ایران ادامه داد: برخی مواد غذایی باعث تشدید تشنگی میشوند که از آن جمله میتوان به شیرینی جات مانند شربتها و مواد غذایی خیلی شیرین، نمکی که باعث دفع مایعات بدن میشود، مصرف بالای پروتئینها مانند گوشتها، آب یخ، چای پر رنگ، هندوانه و ماءالشعیر که مدر بوده، اشاره کرد. همچنین پرخوری مایعاتی مانند چای و مایعات دیگر بهدلیل ترس از تشنگی باعث اختلال در هضم میشود. مصرف زیاد چای علاوه بر دفع ادرار باعث از دست دادن مواد معدنی مانند آهن نیز میشود.
مشاور تغذیه و رژیم درمانی ضمن ارائه توصیهای برای کاهش تشنگی در ماه رمضان افزود: یک پیشنهاد خوب این است که لیموی تازه حلقه شده با چند برگ نعنای تازه و خیار حلقه شده را در آب بریزید و از افطار تا سحری مصرف کنید. نعناع به همراه خیار و ماست نیز میتواند موثر باشد. مصرف عرقیات (کاسنی، خاکشیر، تخم شربتی و سکنجبین) به صورت کم شکر نیز توصیه میشود.
طاهری تصریح کرد: افت فشار و قند خون، سر درد، یبوست، سوءهاضمه، سوزش سر دل و ورم معده از جمله مشکلات روزهداری است.
او افزود: افت فشار و قند خون ناشی از مصرف مایعات کم، نمک ناکافی و مصرف قندهای ساده است که برای جلوگیری از آن وعدههای غذایی بهخصوص سحری نباید حذف شود. سر درد ناشی از سندرم عدم مصرف چای، قطع دخانیات، خستگی و عدم استراحت کافی، فعالیت زیاد و افت فشار خون است که با کاهش میزان مصرف چای و سیگار در روزهای قبل از ماه رمضان، خواب کافی و مصرف مناسب وعدهها به خصوص سحری کمتر میشود.
به گفته طاهری ماه رمضان زمان مناسبی برای ترک همیشگی سیگار است.
عضو انجمن تغذیه ایران گفت: با فعالیت بدنی و مصرف غذاهای پر فیبر مانند نان سبوسدار و افزایش مصرف آب میتوان یبوست را کاهش داد.
طاهری در خصوص سوءهاضمه، سوزش سر دل و ورم معده در ایام روزهداری بیان کرد: عدم مصرف غذاهای چرب، غذاهای سرخ کردنی و ادویهدار، حبوبات زیاد و نوشابههای گازدار، قهوه، آب و مایعات به همراه وعدههای غذایی سحری و افطاری، راهکار پیشگیری از آن است.
او با اشاره به برخی افراد آسیبپذیر اظهار کرد: روزهداری برای سالمندان، بیماران دارای فشار خون بالا، بیماران مبتلا به میگرن، بیماران مبتلا به دیابت نوع یک و نوع دو کنترل نشده و بیماران کلیوی میتواند با آسیبهایی همراه باشد.
طاهری ادامه داد: روزه داری در سالمندان میتواند مشکلاتی به همراه داشته باشد. دهیدراتاسیون یا کم آبی و هیپوگلیسمی یا افت قند خون ممکن است باعث سرگیجه شده و خطرآفرین باشد. البته این موضوع بستگی توانایی فرد دارد. برای سالمندان استفاده از میوه جات، چای کم رنگ، انواع سوپها و آشها توصیه میشود.
مشاور تغذیه و رژیم درمانی با اشاره به بیماران دارای فشارخون بالا گفت: روزه باعث کاهش فشارخون این افراد میشود و افراد با فشار خون بالای خفیف یا متوسط مشکلی نخواهند داشت. توصیه میشود چربی، نمک، سیگار و داروهای مدر مصرف نشود. همچنین در بیماران مبتلا به میگرن گرسنگی، کم آبی، خواب ناکافی و سندرم عدم مصرف باعث عود میگرن میشود.
او اضافه کرد: بیماران مبتلا به سنگ کلیه و دیالیزی به دلیل عدم دریافت آب کافی و عدم تعادل نمک و سدیم ممکن است با مشکلاتی مواجه شوند.
به گفته طاهری بیماران مبتلا به دیابت نوع یک و نوع دو کنترل نشده هم نیاز به دریافت منظم انسولین و قرص دارند.