امانالله قراییمقدم در گفتوگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، در مورد تغییرات دنیای پس از کرونا گفت: «باید بدانیم از لحاظ جامعهشناسی هیچگاه جامعه امروز با دیروز یکسان نیست و این موضوع مربوط به دوران معاصر نیست و از دوران قبل از ابنخلدون تا دوران فارابی تا قرن نوزده و بیستجامعه در حال تغییر بوده و شرایط متحول شده و به قول ژرژ گورویچ، جامعهشناس فرانسوی دوران پیچیده شده و این پیچیدگی ابعاد مختلف دارد و هر بار به رنگی در میآید. وضعیتی متعددالابعاد با اجزا و سطوح و جلوههای گوناگون، اما رویدادهایی مانند جنگ و انقلاب میتواند سرعت شکنندگی را تغییر بدهد و شکاف میان گذشته و امروز را پر کند.»
او در ادامه گفت: «کرونا هم چنین پدیدهای است و شکنندگی و شکاف ایجاد کرده است و بارها گفتهام جامعه بشری دیگر هرگز به شکل گذشته بر نخواهد گشت. در حالی که تغییر جامعه آرام بوده و حرکتی نوسانی و یا پاندولی و یا شتاب ضربانی است و بر اساس ساعت و قرارداد پیش میرفته، بیماری کرونا شتاب تغییر و فروریختگی ارزشها و هنجارها را بهم ریخت. به جامعه بشری نشان داد که هر نظر ممکن است در خطر قرار بگیرند.»
قراییمقدم با اشاره به تاثیر کرونا بر اقتصاد اضافه کرد: «این مهم موجب شکلگیری همبستگی جهانی شد. از طرفی دیگر کشوری نمیتواند ادعا کند با دیگران کاری ندارد و همه درگیر این اتفاق شدهاند و ما با موضوعی جهانی طرف هستیم. همانطور که الان صحبت از شکنندگی اقتصاد جهانی است و صحبت از بحران بزرگ اقتصادی در میان است. همانطور که در دهه بیست و سی میلادی کشورهای اروپایی از نظر اقتصادی فلج شدند و دنیا فهمید به مسائلی باور داشته که غلط بودهاند و بینش خود را عوض کرد. طرز تفکر و خواستهها و امیال و... را تغییر داد و این تغییری بنیادین بود.»
او به تاثیر فرهنگی این پدیده هم گفت: «دیگر ارزشها و هنجارها مشروع بودن خود را از دست خواهند داد. آموزش از راه دور از فضای مجازی یک دگرگونی است. قبل از انقلاب بالای ساختمان مجلس که مربوط به مراجعین است، دکلی برای آموزش از طریق تلویزیون و راه دور نصب شد تا کلاسها از راه دور و با نام دانشگاه مکاتبهای یا پیامنور راهاندازی شود. ولی در حال حاضر موضوع آموزش مجازی اجازه استفاده از موبایل که پیشتر برای بچه به عهده والدین بود به کلی تغییر کرده است و آموزش سنتی به کلی بهم ریخته است.»
این جامعهشناس معتقد است: «فضای مجازی از طرفی مثبت است چون دسترسی به اطلاعات در آن وجود دارد اما زمانی که درون جامعه تهی شده است و آدمها گوش به فرمان آدمهایی هستند که فرمان بغبغو میدهند، نمیتوان تقصیر را گردن فضای مجازی انداخت و تفکری که جامعه را از درون تهی کرده و از ارزش، تاریخ، فرهنگ و هنر دور کرده است را باید تغییر داد. درد ما درد نادانی است.»
او در آخر به ریشه داشتن مشکلات فرهنگی جامعه در سالهای دورتر هم اشاره کرد و حرفهایش را به اتمام رساند: «یکی از دلایل ورود به فضای مجازی و آسیب دیدن افراد کم سن و سال و نوجوانها، ندانمکاری مسئولان است. سی و پنج سال پیش در «حیات نو» مقالههای زیادی چون «بیگانگی با فرهنگ از کودکستان آغاز میشود»، «آموزش و پرورش بیمار»، «در افکار خود خانهتکانی کنید» و... نوشتم و زنگ خطر را به صدا درآوردم که ما در حال بیهویت شدن هستیم.