حاشیه‌نشینی آفت بزرگ مقبره خیام/ مقبره خیام نیازمند بازسازی است/ محله جلال‌آباد معضل بزرگ امروز نیشابور

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ عمر خیام نیشابوری  ۲۸ اردیبهشت ۴۲۷ خورشیدی در نیشابور چشم به جهان گشود و در آذر سال ۵۱۰ خورشیدی در نیشابور چشم از جهان فرو بست. حکیم عمر خیام فیلسوف، ریاضی‌دان، ستاره‌شناس و رباعی سرای ایرانی عصر سلجوقی است. گرچه جایگاه علمی خیام برتر از جایگاه ادبی او است اما آوازه او بیشتر به واسطه نگارش رباعیاتش است که شهرت جهانی دارد. به همین سبب 28 اردیبهشت به عنوان روز بزرگداشت خیام نیشابوری در تقویم به ثبت رسید و این امر بهانه‌ای برای بررسی وضعیت مقبره این فرهیخته شد.

رضا ابراهیم‌نیا، نویسنده و کارشناس حوزه میراث فرهنگی، در این خصوص گفت: مقبره مشاهیر همواره دارای اهمیت بوده و به ابزاری در راستای هویت سازی بدل شده است. شخصیت بزرگی همچون عمرخیام نیز از این مقوله مبرا نیست و علاوه بر جایگاه علمی رفیعی که دارد به گونه‌ای به نماد این مرز و بوم در جهان تبدیل شده است.

او افزود: مشاهیر فراملی همچون خیام می‌توانند در عرصه اقتصادی نیز به عنوان یک محرک به کمک جامعه هدف درآیند. مقوله‌ای که در انگلستان به منظور رونق گردشگری به وسیله یادبود و زادگاه شکسپیر با موفقیت‌هایی همراه شد. از این ظرفیت‌ها در کشور ما به وفور وجود دارد و هر چه بزرگداشت این شخصیت‌ها بزرگ‌تر و با شکوه‌تر برگزار شود در اقتصاد فرهنگی تاثیرات بسزایی خواهد داشت.

این کارشناس حوزه میراث فرهنگی اظهار کرد: رونق اقتصاد فرهنگی مقوله‌ای است که بواسطه رونق گردشگری می‌تواند قسمت اعظمی از بار مالی یک کشور را به دوش کشد. مقوله‌ای که زیربنای شکل‌گیری آن وجود زیرساخت است.

ابراهیم‌نیا با اشاره به فقدان زیرساخت‌های لازم در شهر نیشابور در راستای توسعه گردشگری پیرامون مقبره خیام گفت: نخستین مسئله‌ای که منجر به رونق گردشگری در هر منطقه می‌شود، مقوله تردد و حمل و نقل است. عدم وجود فرودگاه در نیشابور بزرگترین چالش این عرصه است. در وهله بعد مسئله اقامت گردشگران مطرح بوده و این امر جایگاه ویژه‌ای در عرصه رونق گردشگری دارد در صورتی که ظرفیت پذیرش پیرامون مقبره خیام بسیار محدود است.

این مولف حوزه میراث فرهنگی اذعان کرد: باغ مقبره خیام متعلق به انجمن آثار ملی در پیش از انقلاب بوده است که در مسئله واگذاری آن امروزه چالش‌هایی وجود دارد و تحقق این امر می‌تواند در توسعه این محدوده تاثیر بسزایی داشته باشد.

ابراهیم‌نیا با اشاره به گسترش حاشیه‌نشینی در اطراق باغ مقبره خیام افزود: در اطراف مقبره خیام دو محله مسکونی به صورت حاشیه‌نشینی شکل گرفته که جلوه مناسبی برای این محل ندارد. محله امامزاده و جلال‌آباد در این منطقه عملا به یک معضل بزرگ تبدیل شده و در آینده تبعات ناخوشایند بیشتری در بر خواهد داشت. در کشورهای مختلف جهان همواره محله‌های اطراف مناطق گردشگری زیباسازی شده تا جلوه‌ای مناسب به محدوده توریستی آن دهد و اشتغال ایجاد کند.

این کارشناس میراث فرهنگی اظهار کرد: به‌رغم اینکه کلیه این پیشنهادات به مسئولین میراث فرهنگی، شهرداری و راه و شهرسازی ارائه شده اما تاکنون در این زمینه اتفاق خاصی نیفتاده است. سرمایه‌گذاری در این دو محله می‌تواند علاوه بر حل معضلات آن به اشتغال‌زایی و جذب گردشگر به صورت گسترده کمک کند و حتی می‌توان گفت اقتصاد خراسان را دگرگون خواهد کرد.

ابراهیم‌نیا در پایان با اشاره به وضعیت مقبره خیام گفت: قطعا مقبره خیام نیاز به مرمت دارد. این مقوله‌ای است که باید بواسطه کارشناسان و خبرگان حوزه مرمت در دستور کار قرار گیرد و لازم است اداره میراث فرهنگی نیشابور در این راستا گام‌هایی بردارد. یادمان‌هایی از این قبیل همواره نیازمند توجه و مرمت‌های موضعی هستند تا این قبیل میراث با گذر زمان دچار تخریب نشوند.

//انتهای پیام: 3