مارهای خطرناک سیستان و بلوچستان را بشناسید!

وی ادامه داد: در بسیاری از این موارد اعلامی مار رویت نشد اما در مواردی نیز آتش نشانان موفق به گرفتن مارها شدند که می توانست برای افراد خطراتی را نیز به همراه داشته باشند که اغلب گونه های به دام افتاده را تیرمارها، مار آلو سر و مار جعفری تشکیل دادند که هریک دارای مشخصات خاص خود هستند.

شاقوزایی خاطرنشان کرد: گونه تیر مارها دارای بدن باریک هستند این گونه مارها یک پولک جلو چشمی متصل به پولک پیشانی داشته و دو یا سه پولک عقب چشمی نیز دارند، علاوه بر آنان دارای سه پولک لب بالا متصل به چشم، پولکهای گیجگاهی 2+2 یا 2+3 عدد نیز هستند.

وی افزود: لب بالا این گونه مارها دارای 9 پولک و لب پائین آنان دارای 10 یا 11 پولک است، پولکهای سطح پشتی این گونه نیز 17 ردیف و پولکهای سطح شکمی آنان 175 تا 197، سطح زیرین دم 71 تا 101 عدد  هستند که می توانند از مشخص ترین علائم شناخت آنان باشند.

معاون عملیات سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرستان زاهدان گفت: بدن این گونه ها به رنگ زرد زیتونی متمایل به خاکستری بوده و حاشیه پولکهای آنان نیز روشن تر است علاوه بر آنان دارای دو خط تیره متمایل به سیاه هستند که از پشت چشم و قسمت لب بالایی در سر تا سر بدن به چشم می خورند اما گاهی نیز نامشخص هستند، سطح شکمی تیر مارها زرد لیمویی روشن یا زیتونی خاکستری با خالهای خاکستری متمایل به قهوه ای است و خالها آنان در قسمت قدامی بدن بزرگتر دیده می شوند؛ حداکثر طول این گونه به 100 سانتیمتر بوده و دم آن نیز به  26 سانتیمتر میرسد و اغلب از مارمولک ها تغذیه می کند.

وی اذعان کرد: گونه دوم شکار شده توسط اتش نشانان در زاهدان گونه آلو سر بود که سر مثلثی شکل و سیاه رنگ متمایل به آبی تیره (قسمت خلفی آن قهوه ای تیره) دارند وفک بالایی آن ها  با 10 تا 14 دندان هم حجم تشکیل شده که دندانهای خلفی شیار دار و بلندتر از دندانهای دیگر هستند همچنین چشم آلو سرها درشت بوده و مردمک عمودی دارند، پوزه این گونه نیز کوتاه است.

عبدالرحیم شاقوزایی افزود: پهنای پولک رسترال این گونه بیش از ارتفاع آن بوده و قابل رؤیت از سمت بالای سر است همچنین طول پولک پیشانی آنان بلندتر از فاصله تا پولک رسترال و کوتاهتر از پولک آهیانه یه چشم می خورد، این گونه دارای یک پولک جلو چشمی و دو پولک عقب چشمی بوده که پولکهای گیجگاهی 2+2 یا 2+3  هستند.

وی ادامه داد: آلو سرها در قسمت لب بالا دارای 8 یا 9 پولک و در لب پائین دارای 10 یا 11 پولک هستند که سومین ، چهارمین و پنجمین پولک لب بالا به چشم متصل هستند علاوه بر آنان چهار یا پنج پولک لب پائین به پولک چین قدامی متصل بوده و چین خلفی آنان نیز کوتاهتر از پولک چین قدامی و منفک است، پولکهای سطح پشتی این گونه مورب بوده و در 21 ردیف و در قسمتهای جانبی باریکتر قرار دارند، پولکهای سطح شکمی 222 تا 238 عدد هستند و سطح زیرین دم آنان هم 74 تا 94 عدد پولک دارد، پولک مخرجی آنان نیز منفرد است.

شاقوزایی بیان کرد: سطح پشتی آلو سرها به رنگ خاکستری یا زرد زیتونی و یا قهوه ای آجری با خالهای سفید و حاشیه تیره رنگ هستند که دو طرف بدن خالهای سفید بهم پیوسته به شکل زیگزاک دیده می شود ‌سطح شکمی آنان نیز سفید و بدون خالهای تیره رنگ جانبی است، حداکثر طول این گونه 105 سانتیمتر بوده و دم آنان نیز حداکثر به 16 سانتیمتر می رسد اما آلو سرها نیز همچون تیرمارها از مارمولک ها به علاوه پرندگاه تغذیه می کنند.

وی در ادامه از مار جعفری به عنوان سومین گونه شکار شده توسط آتش نشانان در سطح شهرستان زاهدان نام برد و اذعان داشت: این گونه مار ها پوژه پهن اما کوتاه دارند که سر و گردنشان کاملا مشخص است، مارهای جعفری سر کمی باریک و مثلثی شکل داشته و پولکها تیغه دار دارند، ‌مردمک چشم آنان عمودی بوده وسوراخ بینیشان نیز درون دو یا سه پولک قرار گرفته است.

معاون عملیات سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرستان زاهدان گفت: مارهای جعفری گاهی دارای پولک باریک فوق چشمی هستند،بینی آنان نیز متصل به پولک رسترال بوده و بین چشم و لب بالایشان نیز 1 تا 3 پولک وجود دارد، ‌در فاصله بین دو چشم این گونه هم  9 تا 14 پولک به چشم می خورد علاوه بر آنان دور چشم این گونه از مارها هم 14 تا 21 پولک وجود دارد در این گونه ها لب بالا دارای 10 تا 12 پولک و لب پائین دارای 10 تا 13 پولک است و پولکهای سطح پشتی آنان هم تیغه دار و بطور مورب هستند که در سطح جانبی باریکتر شده و امتداد آن به سمت پائین در 27 تا 39 ردیف قرار گرفته اند و پولکهای سطح شکمی آنان نیز به 164 تا 186 عدد  می رسند اما پولکهای سطح زیرین دم این گونه در یک ردیف منفرد از 28 تا 38 عدد تشکیل شده است.

شاقوزایی افزود: رنگ بدن مارهای جعفری خاکستری نقره ای، شنی، زرد و یا ‌قهوه ای خاکستری متمایل به آجری است که در سطح جانبی دارای خط سفید زیگزاگ همراه با لکه‌های سفید با کناره‌های تیره متمایل به سیاه هستند که در ناحیه سر دارای دو لک یا خط سفید صلیبی شکل بوده و سطح شکمی آنان هم روشن یا سفید، گاهی با خالهای کوچک قهوه ای روشن یا تیره یا سیاه به چشم می خورد، این گونه نیز علاوه بر تغذیه از پرندگان کوچک و مارمولک ها از حشرات ،‌عقربها ،‌ رتیل‌ها و موشها نیز تغذیه می کند.

وی یاد آور شد: حد اکثر طول مار جعفری به 98 سانتیمتر می رسد و دم آن نیز به 7 سانتی متر خواهد رسید اما نکته قابل توجه آن است که این گونه ها در فصل بهار حتی تا 23 نوزاد نیز خواهند داشت.

 معاون عملیات سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرستان زاهدان گفت: با توجه به افزایش تماس های امداد خواهی برای شکار مار سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرستان زاهدان در راستای شکار این گونه ها دوره های آموزشی را برای آتش نشانان برگزار کرد لذا با توجه به این مقوله لازم است شهروندان در صورت مشاهده هر گونه مار از تحریک آن پرهیز کرده و مراتب را به سامانه 125 سازمان اطلاع دهند.