"حریم شخصی" یا "حریم خصوصی" یعنی فرد یا گروه بتواند خود و یا اطلاعات مربوط به خود را مجزا کند و در نتیجه بتواند خود و یا اطلاعاتش را با انتخاب خویش در برابر دیگران آشکار کند. مرزها و محتوای آنچه خصوصی قلمداد میشود در میان فرهنگها و اشخاص متفاوت است، اما پیشینه اصلی آنها مشترک است.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برنا، حریم خصوصیگاه مربوط به ناشناس بودن یعنی تمایل به گمنامی یا دور ماندن از عرصهٔ عمومی است، انواع مختلف حریم خصوصی اقتصادی، حریم خصوصی پزشکی، حریم خصوصی در اینترنت و حریم خصوصی اطلاعات در نظر گرفته میشوند.
حالا سوال اینجاست:" ما تا چه اندازه برای حریم خصوصی یکدیگر ارزش قایل هستیم؟ " و "تا چه اندازه به حریم خصوصی دیگران احترام میگذاریم؟"،و یا اصلا "چقدر در کشور ما این حق رعایت میشود؟ "
این ها پرسش هایی است که امان الله قرایی، آسیبشناس اجتماعی پاسخ آنها را به برنا گفت. او با اشاره به اینکه "هر فردی در جامعه از یک حقوق فردی و یک حقوق اجتماعی برخوردار است." تصریح کرد : حقوق فردی شامل حوزهٔ مسائل شخصی و خانوادگی هر فرد میشود که هیچکس اجازهٔ وارد شدن و دخالت در آن را ندارد یعنی هیچکس حق ندارد در مورد آن مطلبی بنویسد و یا قضاوت و نتیجه گیری کند زیرا هر فردی آزاد است در مورد حریم شخصی و خصوصی خود تصمیم گیری و عمل کند.
این جامعه شناس در ادامه افزود : حقوق اجتماعی هم شامل آزادی بیان، اندیشه، فکر، اتنخاب شغل و ازدواج است.
او در رابطه با اینکه " رعایت حریم شخصی و خصوصی تا چه حد در جامعه الزامی است"، گفت: رعایت حریم شخصی در جامعه صد در صد الزامی است؛ زیرا اگر قرار باشد هرکسی به حقوق شخصی و خصوصی دیگران تجاوز کند این جریان مسری خواهد شد و به همه تسری پیدا خواهد کرد بنابراین دیگر هیچ اعتمادی در جامعه وجود نخواهد داشت و به اصطلاح سنگ روی سنگ بند نمیشود، حریم شخصی غیر قابل تجاوز و رعایت نکردن آن یک نوع بد آموزی فرهنگی است که امنیت روحی و روانی اشخاص جامعه را تهدید کرده و متعاقب آن کارایی افراد کم میشود و این موضوع اثرات سو فرهنگی و اجتماعی و روحی و روانی را به همراه دارد زیرا اگر امنیت فردی افراد به خطر بیفتد دیگر انگیزهای در آنها باقی نمیماند.
این آسیبشناس اجتماعی افزود: یکی از مضامین رعایت نکردن حقوق شخصی، بحث نداشتن امنیت شخصی و خصوصی در وسایل حمل و نقل عمومی و مقابل دستگاههای عابر بانک است، کسی حق ندارد وقتی در حال پیام دادن یا صحبت کردن با تلفن خود یا فرد دیگری هستیم، به گوشی تلفن ما سرک بکشد یا به صحبتهایمان گوش کرده و اظهار نظر کند.
قرایی مقدم در پاسخ به این پرسش که " در کشور ما تا حریم شخصی و خصوصی چه اندازه رعایت میشود" گفت : با اینکه ما در کلان شهرهای بزرگی زندگی میکنیم اما با این حال میزان احترام به حقوق شخصی بسیار کم است و مردم به حریم یکدیگر تجاوز کرده و در کارهای یکدیگر دخالت میکنند.
او افزود: میتوان گفت این امر به دلیل پیچیدگیهای فرهنگی هزار سالهٔ کشورما است زیرا در زمانهای گذشته به دلیل کوچک بودن فضای زندگی، مردم از حال و احوال و کارهای یکدیگر با خبر بودند و به راحتی از اتفاقاتی که در اطرافشان رخ میداد با خبر میشدند، همانطور که امروزه نیز در روستاها ما شاهد همین موضوع هستیم و مردم در روستاها از جزییات زندگی یکدیگر با خبر هستند زیرا به هم وابستگی و پیوستگی دارند و در آن بحث جمع مطرح است و نه بحث فرد برخلاف شهرها و مردم شهرنشین که در آنها بحث فرد مطرح است، به همین دلیل است که این رسوبات فرهنگی و خرده فرهنگها هنوز تاثیرات خود را در مردم شهرنشین دارد و باعث میشود در کارهای یکدیگر سرک بکشند و دوست دارند از زندگی شخصی هم با خبر شوند و به اصطلاح گرایش به فضولی دارند.
قرایی مقدم در پایان تصریح کرد: برای فرهنگ سازی این موضوع شهرداری با نصب بیلبوردها و هم چنین رسانهها با تبلیغات و پوشش دادن این موضوع به خوبی وارد عمل شدهاند. هم چنین آموزش و پرورش با پرداختن به این موضوع در کتابهای درسی میتواند در زمینهٔ تبلیغات و فرهنگ سازی در این مورد بسیار موثر باشد زیرا در رابطه با این دست موضوعات تبلیغات غیر مستقیم همیشه موثرتر از تبلیغات مستقیم است.