جاسوس‌های افسانه‌ای در ایران

«دی جی مون ها» و «پوکمون ها» برای ما غریبه نیستند؛  سالهاست ماجرای این شخصیت های کارتونی را در برنامه های تلوزیونی دیده ایم،  اما این بار پوکمون ها با برنامه ای جدید نه در قالب  شوی تلوزیونی یا کارتون بلکه با شمایل بازی موبایلی آمده اند و  در کمتر از یک ماه از ظهور و بروزشان  تعداد کاربران این بازی بیشتر از شبکه های اجتماعی مثل  توییتر و فیس بوک شده و حتی از  بازی کلش آف کلنز هم جلو زده و توانسته  رکورد سریع‌ترین آمار دانلود را در گوگل پِلی کسب کند و در مدت کوتاهی ۱۰ میلیون از گوگل پلی و ۷/۵ میلیون از اپ استور دانلود شود.

بازی پوکمون گو  چیست؟

مجموعه بازی‌های «پوکمون»، کار خود را ۲۰ سال پیش روی کنسول دستی Game Boy شروع کردند. ایدهٔ اصلی این بازی از کودکی کارگردان این سری یعنی ساتوشی تاجیری که علاقه خاصی به جمع‌کردن حشرات داشت، الهام گرفته شد. سازندگان این بازی، به مناسبت بیستمین سالگرد انتشار بازی‌های پوکمون، بازی «پوکمون گو» را برای گوشی‌های تلفن همراه طراحی کردند و حالا جمع کثیری از مردم دنیا با بازی روی نقشه  به دنبال موجودات افسانه ای هستند تا آنها را شکار کنند. موجوداتی به اسم پوکمون ها.

پوکمون ها جاسوسند؟

 این بازی روی نقشه انجام می شود،  کاربر برای شکار موجودات افسانه ای در خیابان‌ها و اماکن مختلف از روی نقشه  حرکت می کند و بسیاری معتقدند به همین دلیل این بازی یک نرم افزار جاسوسی است. روزنامه اسرائیلی جروزالم پست پنجشنبه ۲۴ تیر تصاویری از بازی دارندگان تلفن‌های هوشمند در «دیوار ندبه» و آشویتس منتشر کرد و پرسید  آیا این بازی در این اماکن بازی کردن با احساسات یهودیان معتقد یا بازماندگان هولوکاست نیست؟ به‌ نوشته جروزالم پست، مسئولان آشویتس چهارشنبه ۲۳ تیر در حساب توییتری این موزه تأکید کردند که اجازه انجام این بازی را به بازدیدکنندگان نخواهند داد زیرا «بی‌احترامی» به این مکان مهم و یاد کشته‌های آن است. اندرو هولینگر از مسئولان موزه هولوکاست در پایتخت آمریکا هم سه‌شنبه ۲۲ تیر به واشنگتن‌پست گفت: بازی کردن در این مکان رفتاری شایسته نیست. بسیاری از مطبوعات نوشتند به دلیل جاسوسی بودن این بازی مقامات کشور ها این بازی را در برخی از اماکن ممنوع کرده اند .

روسیه هم این بازی را در کشورش ممنوع اعلام کرده است  چرا که سرورهای این بازی از پایگاه‌های داده‌ای و نقشه‌های سازمان CIA استفاده می‌کند که منجر به بروز رسانی دائم نقشه‌ها و داده‌های این سرویس اطلاعاتی می‌شود.  در واقع این بازی GPS دستگاه بازیکن همواره در سراسر بازی روشن است و تمامی اطلاعات محیطی و مکانی بازیکن به سرور مرکزی مخابره می‌شود، ازاین‌رو سرور اصلی، اطلاعات مکان‌هایی که مدنظر دارد را در کمتر از چند دقیقه به‌طور کامل پیدا می‌کند. در این حالت با ظاهر شدن پوکمون ها در نزدیکی زیرساخت‌ها و تأسیسات حیاتی و مکان‌های نظامی و امنیتی سرور می‌تواند اطلاعات جدید و به‌روزی از این مناطق داشته باشد. این اتفاقات به‌تدریج باعث از بین رفتن بازرسی‌ها و جمع‌آوری داده‌های دقیق‌تر، بدون حساسیت و بدون هزینه از مکان‌های حساس امنیتی می‌شود. دلایل زیادی درباره بازی «پوکمون گو» باهدف جاسوسی و برای جمع‌کردن اطلاعات در جهان ارائه می‌شود، به‌طورکلی باید گفت تکنولوژی از لحاظی جنبه منفی دارد و آن یعنی تجسس در بین کاربران. حتی شبکه‌های مجازی نظیر Facebook وinstagram   , مانند آن برای مقاصد جاسوسی استفاده می‌شود و موقعیت مکانی شمارا از طریق GPS شناسایی می‌کند. البته تمام شرکت‌های ارتباطی نیز مانند مخابرات، از طریق سیم‌کارت، مکان شخص را شناسایی می‌کنند با این حال این بازی در بسیاری از کشورها به دلایل امنیتی ممنوع است.

پوکمون به ایران هم می رسد؟

 حسن کریمی‌قدوسی مدیرعامل بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای ما درباره وضعیت ورود این بازی به ایران به رسانه ها گفته است:  درباره بازی پوکمون ما یک مکاتبه ایمیلی با سازندگان این بازی داشته‌ایم با این مضمون که اگر قرار است این بازی در ایران توزیع و عرضه شود حتماً باید از فیلتر بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای بگذرد و هماهنگی‌های لازم در این زمینه صورت گرفته باشد و در غیر این صورت ناگزیر از فیلتر و جلوگیری از عرضه بازی هستیم.

اظهارات کریمی قدوسی در حالیست که این بازی پر طرفدار در ایران هم بسیار شایع است و طرفدار دارد و  این طور که از شبکه های اجتماعی مشخص است طیف وسیعی به بازی پوکمون گو مشغولند. هر چند بنیاد ملی بازی های رایانه ای تا کنون نتوانسته در عرصه  ساماندهی بازی موفق عمل کند و نقدهای بسیاری به عملکرد مدیرانش وارد است اما باید منتظر ماند و دید آیا برای پوکمون و طرفدارانش راهی قانونی خواهد یافت یا نه.