رونمایی از کتاب «خبرگزاری‌های ایران» با حضور معاون مطبوعاتی

به گزارش خبرگزاری برنا، در این نشست حسین انتظامی معاون مطبوعاتی، وحید خاشعی، مدرس دانشگاه، مهدی فضائلی، مدیرعامل سابق خبرگزاری فارس، رضا مقدسی و فرشاد مهدی پور، نویسندگان کتاب «خبرگزاری‌های ایران» حضور داشتند.

حسین انتظامی ضمن تشکر از دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها و نویسندگان کتاب «خبرگزاری‌های ایران» گفت: از رضا مقدسی و فرشاد مهدی پور که نویسندگان این کتاب هستند تشکر می‌کنم به دلیل اینکه این کتاب کاربردی را منتشر کرده‌اند. آقای مقدسی چهره ناآشنای حوزه رسانه است که ابتدا خبرنگار بوده و بعد به حوزه مدیریت وارد شده است. او پله‌ها را به تدریج بالا آمده و مدتی در بخش دولتی و خصوصی فعالیت‌هایی داشته و همچنین چند سالی در خبرگزاری مهر مشغول به کار بوده است.

وی افزود: «مقدسی» وجوه مختلف رسانه را می‌شناسد و من افتخار همکاری و دوستی با او را داشته‌ام. آقای مهدی‌پور هم مسیر را به درستی طی کرده‌اند، به این معنی که مدتی در رسانه مشغول به کار بودند. به نظر من کسانی که از خبرگزاری و کار در رسانه به مدیریت می‌رسند، مسیر روزنامه‌نگاری را به درستی رفته‌اند. این نوع افراد اقتضائات روزنامه‌نگاری را می‌شناسند، بنابراین موفق‌تر از مدیرانی که کار رسانه نکرده‌اند و تنها به دنبال ایفای نقش مدیریت هستند عمل می‌کنند.

«رضا مقدسی»، یکی از نویسندگان کتاب «خبرگزاری‌های ایران» با اشاره به خبرگزاری‌های کشور، اظهار کرد: من مدتی کار رسانه کرده‌ام و خبرنگار خبرگزاری مهر بودم، بنابراین مجموعه‌ای از تجربیات را در این عرصه کسب کرده‌ام و این امر باعث شد که سال ۹۳ به آقای مهدی پور پیشنهادی برای نوشتن کتاب بدهم و مقدمات این کار در سال ۹۳ شروع شد و سال ۹۴ جمع‌بندی شد، اما در زمینه انتشار کتاب تغییراتی اتفاق افتاد. تا به امروز در مورد خبرگزاری‌های ایران کار پژوهشی خاصی انجام نشده، این در حالی است که ما در کشور بالغ بر ۵۰ خبرگزاری ثبت شده و دارای مجوز داریم. این تعداد خبرگزاری که در کشور ما وجود دارد، عجیب است؛ به دلیل اینکه در هیچ کشوری این تعداد خبرگزاری وجود ندارد. به نظر من این مساله می‌تواند مقدمه پژوهش‌های بعدی باشد.

او با اشاره به کتاب «خبرگزاری‌های ایران» گفت: در این کتاب به مسائل خبرگزاری‌ها پرداخته شده است. ظهور خبرگزاری‌های جدید باعث شد که خبرگزاری‌ها در طول این سال‌ها تحولات بسیاری داشته باشند. برخی از خبرگزاری‌ها دارای ساختار مطبوعاتی و روزنامه‌ای هستند که با الگوی اصلی آنها مغایرت دارد.

مقدسی ادامه داد: نیروی انسانی بحث دیگری است که در این کتاب به آن اشاره شده است. اغلب خبرگزاری‌ها از مطبوعات و روزنامه‌ها نیرو گرفته‌اند، به همین دلیل آموزش تخصصی به آنها داده نشده است. باید برای آموزش این افراد تلاش شود. به نظرم باید مدیران خبرگزاری‌ها کنار هم بنشینند تا درباره مسائل خبرگزاری‌های کشور صحبت کنند تا کار مشترکی در این زمینه صورت بگیرد، اما تا به امروز این اتفاق نیفتاده است. اگر خبرگزاری‌ها در سال چهار یا پنج نیروی متخصص در مسائل داخلی و خارجی بگیرند، باعث خدمات ارزشمندی به جامعه می شود.

نویسنده کتاب «خبرگزاری‌های ایران» با اشاره به بحث دیگری که در این کتاب وجود دارد، بیان کرد: خبرگزاری‌های ما به مسائل داخلی توجه بسیاری می‌کنند، به همین دلیل از مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی غافل می‌مانند. با این تعداد خبرگزاری که در کشور وجود دارد، باید خبرگزاری‌ها به مسائل منطقه و بین‌المللی که یک بُعد آن به جمهوری اسلامی برمی‌گردد توجه کنند. حضور رسانه‌ها در عرصه مسائل منطقه‌ای کم‌رنگ است و باید در این زمینه کار مشترکی انجام دهند.

مهدی فضائلی، مدیرعامل سابق خبرگزاری فارس در ادامه اظهار کرد: ما به طور کلی در تولید ادبیات حوزه‌های علمی و همچنین رسانه و ارتباطات مساله داریم. صاحبان قلم که زحمت می‌کشند و تولید ادبیات می‌کنند، باید تقدیر شوند. ما در حوزه‌های متعدد علمی منابع داخلی نداریم و این ضعف ماست.

او با اشاره به کتاب «خبرگزاری‌های ایران» ادامه داد: دوستانی که در تعریف این کتاب نقش داشته‌اند، دانش و تجربه را با هم تلفیق کرده‌اند و این امر باعث شده که این کتاب موثر باشد و به طور عینی به نگارش دربیاید. برخی از نویسندگان کتابی می‌نویسند، اما چون آن موضوعی که درباره‌اش کتاب نوشته‌اند را تجربه نکرده‌اند، صرفا نگاه نظری دارند. همچنین افرادی هستند که آن موضوع را تجربه کرده‌اند، اما دانشی درباره آن ندارند؛ به همین دلیل کار موثری انجام نمی شود.

فضائلی با اشاره به تکثر خبرگزاری‌ها در کشور اظهار کرد: تکثر خبرگزاری‌ها در این کتاب اشاره شده و هنوز هم ادامه دارد. افرادی که به تاسیس خبرگزاری علاقه دارند، دلایل مختلفی دارند یکی از عمده‌ترین دلایل آن موفقیت برخی خبرگزاری‌ها و تاثیرگذاری آنها بر افکار عمومی است، اما کسانی که امروزه برای تاسیس خبرگزاری مجوز می‌گیرند، لزوما موفقیت خاصی در این زمینه کسب نخواهند کرد.

او درباره تاسیس خبرگزاری‌های بین‌المللی بیان کرد: ما نیاز جدی به یک خبرگزاری بین‌المللی داریم، اما متاسفانه این خبرگزاری در کشور ما وجود ندارد. در اواخر دهه ۸۰ پروژه‌ای ایجاد شد تا یک خبرگزاری بین‌المللی تاسیس شود، اما این اتفاق نیفتاد. خبرگزاری‌های مهم دنیا بر جهت‌دهی افکار عمومی تاثیر بسیاری دارند، ما نباید نقش‌آفرینی آنها را نادیده بگیریم.

مدیرعامل سابق خبرگزاری فارس در ادامه به یکی از مزیت‌های این کتاب اشاره کرد و گفت: این کتاب نگاه مساله محوری دارد، اما می‌توان نکاتی به آن اضافه کرد. مطبوعات و خبرگزاری‌ها عقبه فکری و محتوایی به اندازه لازم ندارند، در واقع آنها از پشتوانه فکری و اندیشه‌ای برخوردار نیستند و این مساله در مطبوعات ما نگران‌کننده‌تر است، زیرا تولید محتوای آنها کمرنگ شده است. اگر خبرگزاری‌های داخلی را با خبرگزاری‌های خارجی مقایسه کنیم، متوجه می‌شویم که خبرگزاری‌های خارجی بخش مهمی از کار خود را در تولید فکر قرار می‌دهند.

فضائلی ادامه داد: ترجمه اخبار خارجی از خبرگزاری‌های بین‌المللی در بین خبرگزاری‌های ما افزایش پیدا کرده، اما باید بدانیم که در میان اخبارهایی که ترجمه می‌شوند، جهت‌دار بودن آنها آشکار است. مساله دیگری که در خبرگزاری‌های ما وجود دارد، بی‌توجهی به اهمیت خبر و برخورد غیرحرفه ای با مقوله خبر است. برای مثال خبر رد درخواست ترامپ برای دیدار رییس جمهور توسط او در سایت‌های خبری کار شد، اما اغلب مطبوعات این خبر را سانسور کردند که به لحاظ حرفه‌ای این سوال پیش می‌آید که چرا این اتفاق افتاد؟

وحید خاشعی، مدرس دانشگاه در ادامه نشست اظهار کرد:  من سه سال پیش یک پژوهشی به نام فراتحلیل پایان نامه‌های رسانه انجام دادم و یکی از نتایجی که به دست آمد، این بود که در حوزه مدیریت خبرگزاری‌ها و رسانه‌ها مطالعات کمی انجام شده است. این نوع پژوهش‌ها می‌تواند خلاء را پر کند.

او با اشاره به شش بُعد مدیریت رسانه که در کتاب «خبرگزاری‌های ایران» منتشر شده، گفت: مدیریت رسانه شش بُعد دارد؛ ۱ــ بعد تکنولوژی و فناوری خبر ۲ـ استراتژی خبر ۳ـ فرهنگ سازمان رسانه ای ۴ـ ساختار ۵ـ مدیریت مالی و بودجه ۶ـ استراتژی سازمان.

خاشعی ادامه داد: ما برای اینکه بتوانیم قدرت رسانه ها را بررسی کنیم، باید به  سه وجه ۱ـ محتوا، تحلیل های خبر و مبادی فکری خبرگزاری ها ۲ـ تکنولوژی و فناوری خبرگزاری ها ۳ـ تکثر کانال‌های ارتباطی آنها توجه کنیم. خبرگزاری‌های ما از نظر تکثر کانال‌های ارتباطی پیشرفت خوبی داشته‌اند، اما محتواسازی آنها ضعیف است.

این مدرس دانشگاه با اشاره به کتاب «خبرگزاری‌های ایران» اظهار کرد: به نظر من عنوان کتاب خبرگزاری‌های ایران باید سیاستگذاری و مدیریت هم در درون خود داشته باشد تا بتواند بگوید که ما درباره چه موضوعی می خواهیم صحبت کنیم. همچنین در این کتاب باید به بودجه و منابع مالی خبرگزاری ها توجه کنیم اما اشاره ای به آن نشده است. به نظر من این کتاب می تواند در دانشگاه‌های ما تدریس شود.