چند صدایی در درون جامعه عامل نبود گفتمان/ مهارت شنیدن تبدیل حالتی شده است برای تقاضا کردن

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ مهارت شنیداری و شنیدن از جمله مهارت‌هایی است که در دنیای حال حاضر و محیط پیرامون به فراموشی سپرده شده است و کمتر به آن پرداخته می‌شود و افراد ترجیح می‌دهند که بیشتر متکلم باشند و کمتر شنونده، به شکلی که در مقابل شنیدن جبهه‌گیری می‌کنند، اگر بخواهیم به صورت ریشه‌ای به دنبال واکاوی این مسئله باشیم به چیزی جز نبود گفتمان و عدم آموزش‌های لازم در این زمینه نخواهیم رسید.

جلال مرادی، روان‌شناس بالینی، در گفتگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برنا گفت: مهارت شنیدن یکی از مهارت‌های همدلی است، یعنی فرد از لحاظ زیر ساختی وقتی نیازهای فیزیولوژیکش تامین می‌شود، در مرحله بعدی وارد تامین نیازهای امنیت می‌شود و در مرحله پس از تامین نیازهای امنیت نیز وارد مرحله تعامل و ارتباط می‌شود. برای به وجود آوردن مهارت شنیدن ، فرد باید این توانایی را داشته باشد که فرصت و موقعیت را برای فرد یا افراد دیگر ایجاد کند که حرف‌های آنان را درک و از دریچه‌ای دیگر فقط به عنوان یک شنونده به حرف ها و سخنانی که از سوی افراد گفته می‌شود گوش دهد.

او ادامه داد: اما جامعه ما جامعه‌ای است که نیازهای زیرساخت آن فراهم نیست و مهارت گفتگو نیز در آن رواج ندارد، افراد به دنبال برآورده ساختن خواسته‌های خود به هر شکلی و بدون هیچ معیاری هستند، در نتیجه تاثیرگذاری فراوانی را روی مهارت شنیدنی که در مورد آن گفتیم خواهد داشت، زمانی که روند به همین شکل ادامه یابد نیز در آینده شاهد خواهیم بود که مهارت شنیدن تبدیل به حالتی خواهد شد صرفا برای درخواست کردن و دیگر مهارتی همچون مهارت شنیدن مورد قبول عامه و اکثریت مردم قرار نمی‌گیرد.

این روان‌شناس در ادامه با پرداختن به موضوع احساس ناامنی و ارتباطی با عدم داشتن مهارت شنیدن وجود دارد بیان کرد: در تعاملات و گفتگوهایی که با خانواده انجام می‌گیرد، روش مصالحه مورد استفاده قرار می‌گیرد و در جامعه نیز بر اساس معامله سخنان رد و بدل می‌شود و منجر به وجود آمدن گفتگویی خواهد شد، یعنی فرهنگ مرتبط با تعامل در اجتماع بر اساس معیار برد برد شکل گرفته است اما در جامعه ما چون احساس ناامنی در گفتمان وجود دارد و افراد فکر می‌کنند حقی از آن‌ها تضییع شده از روش تعاملی دیگری تحت عنوان تکنیک منفی گفتگو استفاده می‌کنند، برای مثال افراد از روش‌هایی همچون تهدید کردن، فریب کاری، طفره رفتن و بی‌توجهی برای ایجاد تعامل استفاده می‌کنند و مایلند از این طریق به خواسته‌های خود برسند.

مرادی افزود: مسئله بعدی در این خصوص نیز نوع تعامل با مهارت است، یعنی یک فرد آموزش می‌بیند که جاری شدن هر حرفی از زبان او باید همراه با تفکر باشد و از بین موارد مختلف نقاط ضعف و قوت را بسنجند و بعد از آن کلام را جاری سازد، اما متاسفانه به واسطه این که ما مهارت کافی را نداریم و آموزش لازم را نیز در این خصوص ندیده‌ایم دچار مشکل می‌شویم.

این کارشناس در پاسخ به این سوال که چطور می توان مهارت‌های گفتمان و شنیدن را درون جامعه رواج داد گفت: از سنی که فرزند به دنیا می‌آید ما با تامین نیازهای ابتدایی و گوش دادن به نیاز و گریه کردن کودک یک نوع اعتماد را به او می‌دهیم که موجب نوعی آموزش و یادگیری می‌شود که نشان می‌دهد محیط پیرامون آن کودک امن است، در 5 سال اول زندگی نیز با قرار گرفتن در محیط‌های آموزشی امن می‌تواند شرایط را حفظ کند، اما در جامعه‌ای که شاهد چند صدایی هستیم معمولا گفتمان و شنوندگی متعادلی برقرار نمی‌شود و تضاد در گفتمان برای کودک به وجود می‌آید و اعتماد او به محیط را خدشه‌دار می‌کند، در نتیجه کودک ترجیح می‌دهد نشنوند و در زمانی که وارد فاز نوجوانی می‌شود در مقابل سبک نصیحت گرایانه‌ای که مورد استفاده والدین قرار می‌گیرد واکنش نشان می‌دهد و در آینده نیز با مشکلات فراوانی روبرو خواهد شد، پس قبل از هرچیزی باید به دنبال ایجاد جامعه‌ای تک صدا در خصوص رواج تعامل و گفتگو برای ایجاد امنیتی دائمی در کودک باشیم که تا بزرگسالی نیز همراه او باشد، آن زمان است که می‌توان به دنبال رواج این موضوع و بسط دادن آن به تمامی افراد حاضر در یک اجتماع باشیم.

او در پایان نیز خاطرنشان کرد: این امر هیچ‌گاه میسر نخواهد شد مگر زمانی که آموزش‌هایی در سطح بالا و صحیح به والدین داده شود و راه‌های آشنائیت آن‌‌ها با چنین مسائلی به بهترین شکل صورت گیرد و پس از آن نیز به فرزندان حاضر در یک خانواده انتقال یابد.