پیمانکاران ما باید بزرگ شوند/ در بیرون کشور برای ورود به قراردادهای بزرگ، نیاز به بانک داریم/ طرح‌های عمرانی راکد هستند

«اکبر ترکان»، مشاور عالی پیشین روحانی و رئیس سابق سازمان نظام مهندسی ساختمان، در گفتگو با خبرنگار برنا درباره ظرفیت‌های مهندسی و عمرانی کشور و اقدامات لازم برای صادر کردن این ظرفیت‌ها گفت: همانطور که ظرفیت‌هایی برای صادرات کالا داریم از نفت خام گرفته تا محصولات کشاورزی و مصنوعات صنعتی، ظرفیت‌هایی هم برای صادرات دانش فنی و کارهای مهندسی داریم. اینها می‌توانند برای ما درآمدهایی خلق کنند، خصوصا که سهم اشتغال آنها بالاست.

مشاور عالی پیشین رئیس جمهور درباره اعضای نظام مهندسی کشور، اظهار کرد: در نظام مهندسی کشور، ما ۵۰۰ هزار عضو داریم و این یعنی ۵۰۰ هزار مهندسی که توانسته‌اند بعد از فارغ‌التحصیلی مدارجی را طی کنند تا عضو سازمان نظام مهندسی شوند و این برای کشور ما نشان‌دهنده ظرفیت مهندسی بسیار بالاست.

او با تاکید بر اینکه باید بتوانیم برای این ظرفیت مهندسی بالا بازار پیدا کنیم، تصریح کرد: بازار داخلی این عرضه به دلیل رکود ساختمان محدود شده، بازار طرح‌های عمرانی هم محدود شده چون بودجه دولت کم است و طرح‌های عمرانی راکد هستند؛ پس چه در بخش خصوصی که خانه‌سازی است و چه در بخش دولتی که کارهای عمرانی است، تقاضا به شدت کم شده اما عرضه در حال افزایش است چرا که هر سال مهندسین فارغ‌التحصیل از دانشگاه‌ها وارد بازار کار می‌شوند.

اکبر ترکان راه حل را در بازارهای بین‌المللی جست و تاکید کرد: با این وضعیت تقاضا، عرضه (مهندسین) بیکار خواهند ماند. پس باید در پی ایجاد تقاضای جدید باشیم. تقاضای جدید را خارج از مرزها می‌توان ایجاد کرد تا بتوانیم، کارهای خوب مهندسی کشور را خارج از مرزها عرضه کنیم. نظیر آنچه که در سد و نیروگاهی که در تاجیکستان ساخته شد و صورت گرفت. این کار، بسیار خوب و در تراز بین‌المللی است و مشابه این طرح خیلی کارها هست که می‌توانیم بازاریابی کرده و طرح‌های عمرانی را دریافت کنیم.

او ادامه داد: کارهای انجام شده در این زمینه کافی نبوده است. باید جامعه پیمانکاران ایرانی تقویت شود. ما باید بتوانیم از این عرضه فراوان استفاده کنیم. اگر در داخل کشور شاهد رونق ساخت و ساز ساختمان و مسکن بودیم یا طرح‌های عمرانی در جریان بود، وضعیت پیشی گرفتن عرضه بر تقاضا در این حوزه پیش نمی‌آمد.

رئیس پیشین سازمان نظام مهندسی ساختمان ترکیه را الگوی مناسبی دانست و گفت: در کشور ترکیه انجمن شرکت‌های پیمانکاری بسیار قوی است. در ایران ما نمی‌گذاریم که پیمانکارهای بزرگمان، مطرح بشوند و به نظر من ما باید الگوی ترکیه را جدی بگیریم.

او افزود: در ترکیه یک فرودگاه جدیدی در شهر استانبول تاسیس شده که بسیار بزرگ است و برای ظرفیت‌‌های خیلی عظیم مسافری طراحی و امسال افتتاح شده است. برای این فرودگاه ۹.۶ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری صورت گرفته است. همه سرمایه‌گذاری این فرودگاه توسط پنج پیمانکار ترک انجام شده، یعنی هیچ پولی از دولت اخذ نشده است. در ظرف ۳۰ سال آینده ۲۶ میلیارد دلار به دولت ترکیه پول خواهند داد. این نشان‌دهنده این است که پیمانکاری در ترکیه به حدی از بلوغ رسیده است که می‌تواند طرح‌های بزرگ ملی ایجاد کند.

اکبر ترکان با تاکید بر اینکه پیمانکاران ما می‌توانند به این سطح برسند که در سرمایه‌گذاری طرح‌های بزرگ نقش آفرین باشند، گفت: اصل موضوع این است که پیمانکاران ما باید بزرگ شوند. پیمانکارهای کوچک نمی‌توانند در عرصه‌های بین‌المللی نقش‌آفرین باشند.

او در تشریح جایگاه پیمانکاران ترکیه، اظهار کرد: یکبار مهمان سندیکای پیمانکاران ترکیه بودم رئیس انجمن از همانجا با اردوغان تماس گرفت یعنی سطح پیمانکاران در ترکیه، در این حد است. ساختمان مرکزی انجمن هم نشان می‌داد که این انجمن برای کشور ترکیه اهمیت فراوانی دارد. این انجمن در بسیاری از کشورهای دنیا به عنوان پیمانکار کار می‌کنند. پیمانکاران ترک تقریبا در همه کشورهای عربی حضور دارند. آنها در عربستان، امارات، کویت، عراق، ترکمنستان، قزاقستان، اروپا و... حضور دارند، این گستردگی حضور پیمانکاران ترک به دلیل حمایت‌هایی است که از آنها می‌شود؛ این پیمانکاران خودشان بانک دارند. ما باید به این سمت حرکت کنیم.

مشاور عالی پیشین روحانی بر لزوم رشد پیمانکاران ایران تاکید کرد و گفت: پیمانکاران ما از نظر توانایی فنی بسیار توانمند هستند ولی معمولا شرکت‌هایی با سرمایه‌های کوچک دارند. باید سرمایه این شرکت‌ها را افزایش دهند و آنها را بزرگ کنند. باید با ادغام شرکت‌های کوچک، شرکت‌های بزرگ‌تر درست شوند و بعد این شرکت‌‌های بزرگ، کوچک‌ترها را زیر بال و پر خود خواهند گرفت و از آنها در پروژه‌ها استفاده خواهند کرد.

او در پایان گفت: شاید لازم باشد یکی از بانک‌ها، مثلا موسسه اعتباری توسعه به انجمن پیمانکاران ایرانی اختصاص یابد. یک زمانی هم قرار بود این کار صورت بگیرد. در بیرون کشور برای ورود به قراردادهای بزرگ نیاز به بانک داریم و ما برای این کارهای بزرگ بانک در اختیار نداریم.