«فریدون مجلسی»، کارشناس روابط بینالملل، درباره توافقنامه طالبان و آمریکا به خبرنگار سیاسی خبرگزاری برنا گفت: چند سال از زمانی که آمریکاییها وارد افغانستان شدند، گذشته است. در آن زمان ایران با آمریکاییها همکاری های بسیاری کرد اما متأسفانه آمریکا برابر فشار اسرائیل که نگران شده بود مبادا باب گشایشی در روابط ایران و آمریکا ایجاد شود به جرج بوش پسر، رئیس جمهور وقت، فشار آورد و موفق شد در نهایت روابطی که بین ایران و آمریکا برقرار شده بود، را بر هم بزند.
او افزود: در نتیجه آمریکاییها آن حرف احمقانه یعنی محور شرارت را عنوان کردند و ایران، کرهشمالی و سوریه را در محور شرارت قرار دادند. بنابراین همه آن شرایطی که با همکاریهای اولیه فراهم شده بود به هم خورد. طالبان هم به اندازهای جنایت کرده بودند که هیچگاه تصور نمیشد، آمریکا با آنها وارد مذاکره شود. البته ایران هم در مواردی با طالبان مذاکراتی کرد چراکه در سیاست، گاهی اوقات نمیتوان فقط طبق ضوابط حقوقی و اخلاقی رفتار کرد. بعضی تصمیمات ممکن است گرفته شود اما در حال حاضر، آمریکاییها بیشتر ترجیح میدهند در افغانستان یک نیروی طالبانی وجود داشته باشد.
این تحلیلگر مسائل آمریکا ادامه داد: آمریکاییها تا حدودی هم مایلند با تقویت طالبان و داشتن ارتباط با آنها، ایران را در یک موضع تدافعی با افغانستان قرار بدهند. بدینگونه که همیشه یک نیروی ضدایرانی، ضد زبان فارسی، ضدشیعه در افعانستان حضور دارد و اینها را با توجه به اینکه دشمنی بین ایران و آمریکا نیز یک سابقه 40 ساله پیدا کرده، چنین حکومت محلی در آنجا به زیان آمریکا نیست. اما با این حال میبینیم آمریکاییها برای آنها میخواهند حقوقی در مناطق تحت حکومتشان قائل شوند و عملا به این ترتیب ممکن است یک چیزی شبیه اقلیم کردستان در افغانستان تشکیل دهند. منتهی در اقلیم کردستان یک گروه مدنی و مترقیتری هستند که برایش ستیزهجویی مذهبی مطرح نیست، در حالی که طالبان افغانستان یک گروه واپسگرای خشن غیر مدنی هستند که ستیزهجویی هم، در آنها حاکم است.
مجلسی عنوان کرد: آمریکا عملا در حال تفکیک افغانستان است اما اینکه این اقدام تا چه اندازه مورد حمایت دولت افغانستان قرار بگیرد، معلوم نیست. به این دلیل که دولت افغانستان عملا در انحصار اقلیت پشتون است و وقتی قرار باشد طالبان که در مناطق خودشان اکثریت پشتون هستند، درصد پشتون را در بقیه خاک افغانستان به شدت کاهش میدهند که این محل اختلاف است. این تفکیک قومیتی را که باز آن هم به حمایت آمریکا، پاکستان و عربستان به نفع پشتونها بوده در دو انتخابات اخیر هم دیدیم که شمارش آرا را، به نفع پشتونها مهندسی و اعلام نتیجه کردند. بنابراین این مذاکره با طالبانی که حتی در شب مذاکره هم از انفجار فروگذار نمیکنند نوعی ابراز خصومت نسبت به جمهوری اسلامی است.