چه زمانی به آنژیوپلاستی نیاز پیدا می کنیم؟

به گزارش برنا، آنژیوپلاستی یک روش درمانی با تخریب کم بوده که باعث رفع انسداد سرخرگ ها و احیای جریان خون به اندام ها یا بافت های خاص بدن می شود. سرخرگ ها، رگ های خونی هستند که وظیفه انتقال خون اکیسژنه و سرشار از مواد غذایی به اندام ها و بافت های بدن را بر عهده دارند.

سرخرگ ها در اثر تجمع چربی، کلسترول، کلسیم و دیگر مواد موجود در خون، تنگ یا مسدود می شوند. این تجمع، پلاک نام دارد و به مرور زمان سفت و باعث تنگ شدن سرخرگ ها شده و منجر به کاهش جریان خون اکسیژنه می شود.

بسته به محل تجمع پلاک در بدن، سرخرگ های مسدود یا تنگ که درمان نشده اند باعث مرگ بافت ها، سکته قلبی، سکته مغزی و یا حتی مرگ می شود. مشاوره به موقع با پزشک در خصوص تجربه کردن هر نوع علامت غیر عادی و همچنین راه های درمانی حائز اهمیت است.

اما قبل از هر چیز ببینیم روش آنژیوپلاستی چیست؟

در این روش، یک لوله باریک به نام کاتتر با حرکت چرخشی وارد سوراخ تعبیه شده در سرخرگ پا یا بازو می شود. کاتتر سپس در داخل سرخرگ با کمک راهنمای تصویربرداری عبور داده می شود تا به محل تنگی یا انسداد برسد. زمانی که کاتتر در موقعیت درست قرار گرفت، بالن کوچکی در انتهای آن باد می شود تا پلاک را به سمت بالا به دیواره سرخرگ فشار دهد و با باز کردن رگ باعث به جریان انداختن مجدد خون شود. امکان دارد که پزشکتان برای گشاد کردن سرخرگ، چندین بار بالن را باد کند و خالی کند. پس از اینکه ناحیه تنگ یا مسدود شده با موفقیت باز شد، بالن خالی شده و خارج می شود.

در برخی موارد، قبل از وارد کردن کاتتر، استنتی بر روی بالن خالی شده نصب می شود. بالن پس از باز شدن، همزمان هم پلاک را به دیواره سرخرگ فشار می دهد و هم استنت قلبی را باز می کند.  

سپس استنت در این موقعیت به صورت دائمی باقی می ماند و باعث باز ماندن سرخرگ می شود. بالن و کاتتر نیز خارج می شوند.

مدت زمان این روش درمانی مورد به مورد، متفاوت بوده اما به طور معمول بین 30 تا 60 دقیقه طول می کشد.

انواع آنژیوپلاستی

شرایط مختلفی وجود دارد که آنژیوپلاستی می تواند برای رفع انسداد عروق استفاده شود. ممکن است با یک نوع از آنژیو پلاستی، به نام آنژیوپلاستی قلبی بیشتر آشنا باشید، اما آنژیوپلاستی در اندام های دیگر بدن نیز استفاده می شود.

1_ آنژیوپلاستی قلبی یا آنژیوپلاستی عروق کرونر

آنژیوپلاستی قلبی زمانی است که متخصص قلب و عروق یا جراح، یک یا چند سرخرگ را که وظیفه خون رسانی به ماهیچه قلب را دارد را باز می کند. به طور معمول، به انسداد یک یا چند سرخرگ قلبی، بیماری سرخرگ کرونری اطلاق می شود.

بیماران نیازمند آنژیوپلاستی قلبی ممکن است دچار درد و ناراحتی در ناحیه سینه یا تنگی نفس باشند.

2_ آنژیوپلاستی عروق محیطی

آنژیوپلاستی عروق محیطی به رفع انسداد شریان های اندام های تحتانی بدن مانند دست و پا (آنژیوپلاستی عروق پا) اشاره دارد. بیماران نیازمند آنژیوپلاستی عروق محیطی دچار علائمی مانند درد، گرفتگی، خستگی، گزگز، تغییر رنگ پوست یا بی حسی در بازوها و دستان هستند.

یک نوع رایج از آنژیوپلاستی عروق محیطی، به درمان بیماری شریان محیطی (PAD) در پاها اشاره دارد. PAD یک مشکل گردش خون است که درآن فرد به دلیل تنگی یا انسداد شریان ها قادر به دریافت خون کافی به پاهای خود برای رفع نیازهای بدن نیست.

موارد استفاده از آنژیوپلاستی عروق محیطی

در صورتی که فیستول شریانی وریدی دارید یا پیوند شریانی وریدی انجام داده اید، و یا ازمشکل جریان خون حین همودیالیز رنج می برید، می توان از آنژیوپلاستی عروق محیطی نیز استفاده نمود.

اگر در انجام دیالیز دچار مشکل هستید یا قادر به انجام دیالیز نیستید، پزشکتان ممکن تست های تصویربرداری دیگری مانند آلتراسوند یا آنژیوگرام برای بررسی تنگی یا انسداد سرخرگ که منجر به مشکلات دیالیزی شده اند، را تجویز کند. در صورت تشخیص تنگی یا انسداد سرخرگ ها، می توان از آنژیوپلاستی برای باز کردن مجدد این عروق استفاده کرد تا بتوانید امکان استفاده از فیستول شریانی وریدی برای دیالیز را داشته باشید.

فرق آنژیوپلاستی با عمل قلب چیست؟

آنژیوپلاستی در مقایسه با جراحی باز دارای هزینه و خطر کمتری است. از آنجایی که این روش درمانی از طریق سوراخ کوچکی بر روی پوست انجام می شود، نیازی به بخیه کردن وجود ندارد و می توانید فعالیت های معمول خود را ظرف مدت کوتاهی از سر گیرید در صورتی که جراح قلب طی عمل جراحی بای پس قلب (عمل قلب باز)، از یک رگ خونی سالم در قسمت دیگری از بدن، مانند پا استفاده می کند، تا یک مسیر جایگزین در اطراف رگ های باریک یا مسدود شده ی عروق قلب ایجاد کند. برای آشنایی بیشتر با روش عمل بای پس قلبی می توانید روی (https://forouzan.doctor/3118) کلیک کنید.

خطرات و عوارض آنژیوپلاستی

عوارض آنژیوپلاستی نادر بوده اما این وظیفه پزشکتان است که آنها را به طور کامل برای شما توضیح دهد (v).

کاتتر مورد استفاده در آنژیوپلاستی می تواند به سرخرگ آسیب وارد کند. همچنین خطر جزئی تشکیل لخته خون و احتمال عود انسداد به مرور زمان نیز وجود دارد.

همچنین امکان خونریزی شدید در ناحیه ورود کاتتر وجود داشته که ممکن است مستلزم تصویربرداری اضافی یا توجه پزشکی در صورت بدتر شدن اوضاع باشد.

آیا درمان با آنژیوپلاستی همیشه جوابگوست؟

گاهی اوقات، به دلیل تنگی یا انسداد قابل توجه سرخرگ،  عبور دادن کاتترِ آنژیوپلاستی درون سرخرگ برای باد کردن بالن و فشار دادن پلاک به دیواره سرخرگ موفقیت آمیز نیست. در صورت وقوع این اتفاق، علائم بیمار تنها کمی بهبود پیدا می کند یا اصلا بهبود نمی یابد. در این موارد، برای رسیدگی به انسداد، بیمار برای انجام جراحی ارجاع می شود.

بهبودی بعد از آنژیوپلاستی

بیمار در طول مدت کوتاهی بهبود می یابد به طوری ظرف حدودا 12 الی 24 ساعت پس از خارج کردن کاتتر می تواند ترخیص شود و می تواند  ظرف چند روز تا یک هفته بعد به سرِ کار برگردد.

 کبودی، تغییر رنگ، یا درد در ناحیه ورود کاتتر شایع می باشد. همچنین ممکن است شاهد برآمدگی کوچکی نیز باشید که اندازه آن نباید بزرگتر شود. پزشک یا پرستار شما دستورات لازم برای علائم پس از درمان را که باید از آنها آگاه باشید را به طور شفاف به شما ارائه می دهد.