روز جهانی زبان مادری

خبرگزاری برنا لرستان- گروه فرهنگی:  21 فوریه هر سال که امسال در ایران، مصادف با سوم اسفندماه است توسط سازمان یونسکو به عنوان روز جهانی زبان مادری، نام‌گذاری شده است.

چرایی نامگذاری این روز، آن است که انسان‌ها به زبان مادری و فرهنگ‌ها و خرده‌فرهنگ‌های محلی و بومی همدیگر، احترام بگذارند.

پس، آنچه در چرایی این رویداد دیده می‌شود ترغیب انسان به «برابری» و «انسانیت» است؛ یعنی هیچ انسانی، انسان دیگر را به خاطر خرده فرهنگ محلی و بومی‌اش، مورد تحقیر، مورد خشونت و مورد تمسخر قرار ندهد.

انسانیت یعنی احترام گذاشتن به یکدیگر و نوع‌دوستی و خود را برترندانستن نسبت به دیگران.

حالا اگر همین چارچوب مفهومی را بخواهیم در کشور خودمان، ایران که کشوری با تکثر زبان و گویش‌های محلی و خرده‌فرهنگ‌های محلی و بومی است به کار بگیریم نتیجه روشن آن، این است که انواع قومیت‌های ایرانی همچون لر، ترک، عرب، بلوچ، کرد و ... به زبان‌ها، به فرهنگ‌ها و به خرده‌فرهنگ‌های یکدیگر، احترام بگذارند و به هیچ عنوان به سوی تمسخر و تحقیر قومیتی همدیگر نروند.

به واقع، آنچه در فلسفه نامگذاری یک روز تحت عنوان روز جهانی زبان مادری، نهفته است آنکه هیچ‌گاه یک قومیت یا یک خرده‌فرهنگ، نباید دچار خودبرتربینی کاذب بشود و نگاهی تحقیرآمیز یا تمسخرآمیز نسبت به سایر زبان‌ها، گویش‌ها و خرده‌فرهنگ‌های محلی و بومی داشته باشد.

همچنین، ضرورت دارد اشاره شود که نوع ارتباط بین خرده‌فرهنگ‌ها و زبان‌ها از نوع دیالکتیکی (اثرگذار و اثرپذیر) است و همین خودش، معلول ایجاد وضعیت همزیستی مسالمت‌آمیز و انگاره وحدت در عین کثرت در مورد جوامعی چند قومیتی همچون کشور ایران است.

به دیگر سخن، وحدت از بطن احترام به همدیگر بیرون می‌آید و اینکه همزمان با تقویت زبان ملی (زبان و ادبیات فارسی)، می‌بایست قومیت‌های مختلف و متنوع، به آداب، فرهنگ و خرده‌فرهنگ‌های محلی و زبان همدیگر، احترام بگذارند که این احترام گذاشتن، خودش، به تقویت انسجام ملی و گسترش جنبه‌های انسانیت، اخلاق جمعی و فضیلت اجتماعی یک جامعه، یاری خواهد رساند.

روز جهانی زبان مادری را به هم هم‌‌وطنان ایرانی‌ام، از قومیت‌های مختلف، شادباش می‌گویم.

یاداشت:  شهرام شرفی