مرکز پژوهش‌های مجلس: روند ناترازی برق از سال ۱۴۰۰ شدت گرفته است

به گزارش برنا، گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس از وضعیت مصرف برق در سال ۱۴۰۲ حاکی از آن است که بخش صنعت بزرگترین مصرف‌کننده برق در سال گذشته بوده به طوری که ۳۶ درصد از کل مصرف برق را به خود اختصاص داده است.

پس از صنعت، بخش خانگی با ۳۱ درصد، بیشترین مصرف برق را از آن خود کرده است.

براساس این گزارش، بخش‌های کشاورزی۱۴ درصد، بخش عمومی ۹ درصد و روشنایی معابر یک درصد از برق مصرفی را به خود اختصاص داده اند.

افزون براین، صادرات برق نیز به‌رغم منافع اقتصادی و راهبردی آن، سهم اندکی ( یک درصد) داشته است.

سهم منابع مختلف در سبد تامین برق

دربخش دیگری از گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس به سهم منابع مختلف در سبد تامین برق کشور اشاره شده است.

برپایه این گزارش، بیـش از ۹۰ درصـد از تولیـد بـرق کشـور در سـال ۱۴۰۲ توسـط انـواع نیروگاه‌هـای حرارتـی شامل «سـیکل ترکیبـی، بخـاری، گازی و تولیـد پراکنـده» تأمیـن شـده و تنهـا بخـش بسـیار اندکـی(حـدود ۰.۵ درصـد از تولیـد بـرق کشـور) توسـط نیروگاه‌هـای تجدیدپذیـر تأمیـن شـده اسـت.

وضعیت تولید برق در سال ۱۴۰۲

برپایه این گزارش، ظرفیـت اسـمی نیروگاه‌هـای کشـور در سـال ۱۴۰۲ بـا ۱/۷ درصـد افزایـش نسـبت بـه سـال قبـل از آن، بـه ۹۲,۳۵۱ مـگاوات رسـیده اسـت. همچنین، روند ناترازی برق در کشور تقریبا از سال ۱۳۹۲ شروع شده و از سال ۱۴۰۰ به بعد شدت گرفته است.

رونــد افزایــش ظرفیــت تولیــد بــرق کشــور در مقایســه میــزان اوج تقاضــا طــی ســال‌های ۱۴۰۴-۱۳۹۵ به صورت نمودار زیر است:

از سوی دیگر، اختــلاف میــان تقاضــای پیــک و قــدرت تأمیــن شــده در لحظــه پیــک در ســال ۱۴۰۲ بــه بیــش از ۱۲,۴۰۰مــگاوات رســیده اســت.

همچنین، میـزان افزایـش ظرفیـت سـالانه نیروگاه‌هـای حرارتـی و برقابـی در طـی سـال‌های ۱۳۹۵-۱۴۰۴ نیـز در شـکل ۲ بـه نمایـش درآمـده اسـت:

حداکثــر افزایــش ظرفیــت محقــق شــده در ایــن ســال‌ها مربــوط بــه ســال ۱۴۰۱ بــا حــدود ۴,۰۰۰ مــگاوات افزایش ظرفیت عمدتا حرارتی بــوده اســت.

تــا پیــش از ســال ۱۴۰۲ از میــان نیروگاه‌هــای جدیــدی کــه در هــر ســال وارد مــدار شــده‌اند، بخــش اعظــم ظرفیــت جدیــد متعلــق بــه نیروگاه‌هــای حرارتــی بــوده اســت. امــا برنامــه وزارت نیــرو بــرای افزایــش ظرفیــت نیروگاهـی در سـال‌های ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ در بخـش تجدیدپذیـر، بسـیار بیشـتر از افزایـش ظرفیـت محقـق شـده در ســال‌های قبــل اســت.

مصرف سوخت نیروگاه‌های حرارتی

بازوی پژوهشی مجلس همچنین در گزارش خود به بررسی مصرف سوخت نیروگاه‌های حرارتی در سال‌های ۹۵ تا ۱۴۰۲ پرداخته است.

براین اساس، سـهم سـوخت‌های مایـع شامل «گازوئیـل و نفـت کـوره» در سـبد سـوخت نیروگاهـی رو بـه افزایـش بـوده و ایـن سـهم در سـال ۱۴۰۲ بـه حـدود ۱۹ درصـد رسـیده اسـت.

همچنین، ارزش مجمـوع سـوخت مصرفـی نیروگاه‌هـای حرارتـی در سـال ۱۴۰۲ معـادل ۹۶۳ هـزار میلیـارد تومـان تخمیـن زده می‌شــود، کــه از ایــن مقــدار ۴۲۶ هــزار میلیــارد تومــان مربــوط بــه ســوخت‌های مایــع (بــا احتســاب قیمــت صادراتـی گازوئیـل و نفـت کـوره) و ۵۳۶ هـزار میلیـارد تومـان مربـوط بـه سـوخت گاز طبیعـی(بـا احتسـاب قیمـت خوراک پتروشیمی‌ها) بـوده اسـت.

مقایسه رشد ظرفیت اسمی نیروگاه‌های کشور، اوج تقاضای بار و مصرف برق

براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، مقایسه رشد ظرفیت اسمی نیروگاه‌های کشور، اوج تقاضای بار و مصرف برق در سال ۱۴۰۲ نشان می‌دهد؛ میـزان رشـد ظرفیـت اسـمی نیروگاه‌هـا در سـال ۱۴۰۲ بـه میـزان قابل توجهـی کمتـر از رشـد تقاضـای بـرق بـوده کـه ایـن مسـئله می‌توانـد منجـر بـه تشـدید ناتـرازی بـرق در سـال‌های آینده شـود.

شاخص‌های کلان بخش برق

مهمتریـن شـاخص‌های کلان بخـش بـرق در سـال ۱۴۰۲ و مقایسـه آن با سال ۱۴۰۱ به شرح جدول ذیل است:

ضرورت توجه به توسعه منابع غیر فسیلی

دربخش پایانی گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس آمده است؛ با توجه به ناتـرازی گاز طبیعـی در فصـل سـرد و همچنیـن زیان‌هـای اقتصـادی و زیسـت محیطی سـوخت‌های مایـع، ضرورت دارد توجـه بیشـتری بـه توسـعه منابـع غیرفسـیلی تولیـد بـرق (به‌خصــوص تجدیدپذیــر) و افزایــش راندمــان نیروگاه‌هــای حرارتــی شود.