دامپینگ چیست؟ / معایب و مزایای دامپینگ

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری برنا؛ دامپینگ از واژگان خاص اقتصادی به حساب می‌آید که بویژه در تجارت بین‌المللی جایگاهی ویژه و قانونی دارد؛ و به معنای فروش یا صادرات یک کالا با قیمت کمتر از هزینه‌های تمام شده یا به عبارتی دیگر فروش کالا در خارج به قیمتی کمتر از قیمت داخلی گفته می شود.

معادل فارسی این واژه «رقابت مکارانه» یا تبعیض در قیمت‌ها در بازرگانی معنا شده‌است. به عبارت بهتر، تولیدکنندگان و بازرگانان برای به دست آوردن بازارها، محصولات خود را با قیمتی کم عرضه کنند، برخی کارشناسان معادل فارسی این واژه را «رقابت مخرب» نیز دانسته‌اند. استراتژی کلی دامپینگ به حذف رقبا و در اختیار گرفتن بازار مربوط می‌شود.

انواع دامپینگ:

1-دامپینگ مستمریادائمی(بلندمدت)

2-دامپینگ مخرب یا غارتگر(کوتاه مدت)

3-دامپینگ تصادفی(فصلی)

دامپینگ مستمر

این نوع دامپینگ ناشی از تمایل یک انحصارگر داخلی برای حداکثر نمودن سود خود با فروش کالا به قیمتی بالاتر در بازار داخلی و معمولا در مورد کالاهایی است که با افزایش تولید آنها هزینه نهایی تولید کاهش می یابد و بنگاه تولیدی محصول خود را با قیمتی کمتر از قیمت داخلی در خارج از کشور به فروش می رساند.

دامپینگ مخرب یا غارتگر

عبارت است از فروش موقتی کالا در خارجی به قیمت کمتر از فروش داخل یا حتی با ضرر و فروش آن به قیمت کمتر از هزینه های تولید برای بیرون راندن رقبای دیگر و یا از بین بردن صنعت داخلی یک کشور که پس از بی رقیب شدن در بازار کالای مکرر، قیمتها جهت کسب سود حاصل از قدرت انحصاری بالا می رود.

دامپینگ تصادفی

فروش اتفاقی یک کالا در بازار خارجی به قیمت کمتر از بازار داخلی ، برای تخلیه مازاد پیش بینی نشده کالاها که با توجه به تغییر فصل در بازار داخلی ، مشتری نداشته و برای اینکه این مازاد باعث کاهش قیمت در بازار داخلی نشود و در واقع وقتی اضافه تولید فروخته شود،دامپینگ متوقف می گردد.

مزایای دامپینگ

یکی از مزایای آن فروش یک محصول با قیمتی غیر قابل رقابت و بسیار پایین‌تر از قیمت واقعی محصول می‌باشد. یک کشور توسط اختصاص یارانه به تجارت‌های صادراتی خود، این امکان را می‌دهد تا محصولات خود را به قیمت پایین‌تر به‌فروش برسانند.

کشور ارائه دهنده‌ی کالا برای اینکه سهم بازار خود در آن صنعت را افزایش دهد، حتی تمایل دارد که محصول را از دست دهد، ولی از این طریق با سودآوری در آینده، سرمایه‌گذاری کند. ممکن است این کار را برای ایجاد شغل در کشور انجام دهد و از دامپینگ به عنوان یک حمله به صنعت کشور دیگر استفاده کند. کشور‌ها امیدوار هستند تا از این طریق تولیدکنندگان داخلی را از تجارت خارج کرده و آن‌ها را به رهبر صنعتی تبدیل کنند.

یکی دیگر از مزایای دامپینگ به طور موقت برای مصرف‌کنندگان در کشوری است که مورد دامپینگ قرار گرفته‌اند. تا زمانی که یارانه ادامه یابد، آن‌ها قیمت‌های پایین‌تری را برای خرید آن کالا پرداخت می‌کنند. به عنوان مثال در صورت دامپینگ چوب، قیمت پایین چوب در بعضی از کشورها سبب می‌شود که قیمت ساخت و ساز خانه نیز کاهش یابد.

معایب دامپینگ

یکی از مشکلات اصلی و معایب دامپینگ هزینه‌ی زیاد آن برای ادامه می‌باشد. ممکن است دامپینگ کالا‌های ارزان برای دور نگه داشتن سایر رقبا در تجارت، سال‌ها زمان ببرد و در همین حال، هزینه‌ی یارانه‌های اختصاص یافته به دامپینگ می‌تواند به بدهی‌های دولتی صادراتی اضافه کند.

از دیگر معایب دامپینگ مقابله کردن با شرکای تجاری می‌باشد، زیرا ممکن است دولت برای خنثی کردن دامپینگ محدودیت‌هایی برای تجارت و تعرفه‌های کالا‌ها قرار دهد.

سومین مورد محکوم بودن دامپینگ توسط سازمان تجارت بین‌المللی است. به این معنی که سازمان تجارت جهانی و اتحادیه اروپا مخالف دامپینگ هستند.

یکی دیگر از معایب دامپینگ، مشکلاتی است که دامپینگ برای کشور مصرف‌کننده ایجاد می‌کند. پس از گذشت زمانی نه چندان طولانی در کشور مورد دامپینگ قرار گرفته شده، تولیدکنندگان داخلی از چرخه‌ی رقابت آن کالا خارج شده و باعث ایجاد رکود در بازار داخلی و حتی افزایش نرخ بیکاری در آن کشور می‌شود.

در اتحادیه‌های منطقه ای مانند مناطق تجارت آزاد یا اتحادیه‌های گمرکی مانند اتحادیه اروپا که با وجود بازار واحد متحد، در هر یک از این مناطق تجاری است، هر لطمه به صنعت موجود در آن اتحادیه، لطمه به همه دولت‌های عضو این اتحادیه محسوب می‌شود. به عبارت دیگر، در مواردی که یک یا چند کشور طبق مقررات قسمت (الف) از بند 1 ماده 24 گات 1994 به چنان سطحی از ادغام دست یابند که خصوصیات بازار واحد را پیدا کنند، صنعت در سراسر منطقه موضوع ادغام، به معنای صنعت داخلی خواهد بود.