استقرار سازمان ملل در آمریکا به این کشور حق ویژه نمی‌دهد/ برای جابه‌جایی مقر سازمان بین‌المللی اجماعی نیست و هزینه‌بر است

«علی اکبر فرازی» دیپلمات بازنشسته درباره تاخیر آمریکا در صدور روادید روحانی و دکتر ظریف برای حضور در سازمان ملل به عنوان میزبان سازمان ملل به دلیل اغراض سیاسی، به خبرنگار سیاسی برنا گفت: بحث تاخیر در عدم صدور روادید برای هیات ایرانی برای حضور در سازمان ملل بار دیگر لزوم توجه به قوانین و قواعد و مقررات بینالمللی را برای ما دوچندان کرده است. بنابراین از زمان روی کارآمدن ترامپ، آمریکایی‌ها تلاش کرده‌اند تمام نهادهای بین‌المللی و چند جانبه را نادیده گرفته و یا از آن خارج شوند و یا قواعد و مقررات حاکم بر آن نهادها را نقض کرده‌اند.

این کارشناس مسائل بین‌الملل افزود: بنابراین یکی از مهمترین نهادهای بین‌المللی که در واقع از دستاوردهای پس از جنگ جهانی دوم محسوب می‌شود، سازمان ملل متحد است که مقر آن در نیویورک است. طبیعی است که وجود یک مقر نهاد بین المللی در یک کشور به آن کشور، حق ویژه نمی‌دهد بلکه وقتی کشوری می‌پذیرد که مقر سازمان بین‌الملل در آن کشور باشد تسهیلاتی را طبق عرف و قانون باید به کشورهایی که به این مقر رفت و آمد می‌کنند، فراهم کند. به عنوان مثال دفاتر سازمان ملل در ژنو، نیویورک و یا حتی در برخی از کشورهای آسیای شرقی قرار دارد اما هیچ یک از این کشورها این دفاتر را فقط متعلق به خود نمی‌دانند بلکه از این دفاتر بهره‌برداری های خود را می‌کنند اما برای رفت و آمد سازمان‌های بین‌المللی، ممکن است تسهیلات بیشتری قائل شوند.

فرازی ادامه داد: تاخیر در صدور روادید رئیس جمهور و وزیر امور خارجه کشورمان  و در نهایت صدور آن، همه کشورهای مستقل را به این فکر فرو می‌برد که آمریکایی‌ها نباید به دلیل استقرار مقر سازمان ملل در خاک کشور خود، به نفع خود بهره‌برداری کنند بلکه باید مقررات بین‌المللی را به گونه‌ای تسهیل کنند که همه اعضای سازمان ملل به راحتی رفت و آمد کنند و ماموریت‌های خود را انجام دهند. البته در گذشته هم بحث لزوم تغییر مقر سازمان ملل از نیویورک به کشورهای دیگر مطرح شده است و این بحثی است که چه در رسانه های داخلی و رسانه‌های خارجی کشورمان و سایر کشورها به این مبحث پرداخته می‌شود اما به هر حال باید دانست که بسیاری از کشورها می‌توانند به خوبی از عهده این کار برآیند برای مثال سوئیس، محل مناسبی برای این کار است اما نباید فراموش شود جا به جایی این مقر به دو فاکتور عظیم نیاز دارد که در حال حاضر در دسترس نیست. فاکتور اول، ایجاد اجماع بین‌المللی است که بعید است این اجماع حاصل شود و کشورهای صاحب نفوذ بتوانند به این اجماع دست پیدا کنند متاسفانه یکی از زیان‌های دولت ترامپ برای جامعه جهانی، افتراق بین اعضای سازمان‌های بین المللی است که ممکن است در امر واحدی، موضع واحد نداشته باشند.

وی عنوان کرد: بنابراین جا به جا کردن این مقر و متقاعد کردن کشورهای ذی‌نفود، اولین مشکلی است که در این راه وجود دارد و به نظر نمی‌رسد به راحتی حل و فصل شود. مشکل دیگر، مشکل هزینه‌هاست چراکه اساسا جا به جایی مقر سازمان ملل با وجود تمام امکانات، ساختمان‌ها و تاسیسات و غیره به بودجه عظیمی نیاز دارد که یقینا باید جامعه جهانی آماده پرداخت این بودجه باشد.

این دیپلمات بازنشسته بیان داشت: تاخیر در صدور روادید برای حضور روحانی و ظریف در سازمان ملل و همچنین با توجه به تجارب گذشته در زمینه عدم صدور روادید برای هیات‌های ایرانی، ما را به این باور می‌رساند که بحث لزوم جابه جایی را باید در نظر داشت. در حال حاضر بحث اجماع بین کشورهای ذی نفوذ و بحث هزینه‌ها، بعید است به این زودی حل شود. بنابراین جامعه جهانی باید به جای مطرح کردن جابه جایی مقر سازمان ملل، آمریکا را متقاعد به پذیرش قواعد بین‌المللی کند که این قواعد شامل: میزبانی در مقر سازمان ملل و اینکه آمریکا نباید با خروج از توافقنامه‌های بین‌المللی، به تضعیف ساختارهای بین‌المللی اقدام کند، می‌باشد.

وی اظهار کرد: آقای روحانی و آقای ظریف می‌توانند در سخنرانی‌ها و ملاقات‌های خود به این موضوع اشاره کنند که اکنون جامعه جهانی بر سر دو راهی حساسی قرار گرفته است که در واقع یکی ادامه وضعیت احترام به ساختارهایی است که پس از  جنگ ساخته شده و دیگر اینکه بخواهند از تکروی‌ها و یکجانبه‌گرایی آمریکا حمایت کنند و خود نیز به سمت تکروی حرکت کنند. بنابراین حضور در ساختارها و سازمان‌های بین‌المللی به نفع همه اعضای جامعه جهانی است. بدیهی است که جامعه جهانی به تکروی توجهی نخواهد کرد و تکروی‌های آمریکا در جهت تضعیف سازمان‌ها و ساختارهای بین‌المللی، به ضرر همه کشورهاست.