به گزارش خبرگزاری برنا از مشهد، مصطفی رجبی مشهدی در حاشیه بازدید از طرح های صنعت برق خراسان و اولین پروژه استفاده از روش حفاری افقی جهت دار در احداث خطوط کابلی زیرزمینی فوق توزیع HDD در شهر مشهد درباره وضعیت پیک مصرف برق در تابستان اظهار کرد: قطعا با ادامه این رشد، امکان پاسخگویی به نیاز موجود در شبکه وجود نخواهد داشت. در حال حاضر حداکثر توان تامین برق در کشور 60 هزار مگاوات است؛ به همین جهت برای اینکه بتوانیم از اعمال خاموشی جلوگیری نمائیم ، لازم است توصیه های مربوط به مدیریت مصرف در بخش خانگی جدی گرفته شود.
وی ادامه داد: البته همکاری خوبی در بخش کشاورزی و تولید با صنعت برق وجود دارد که میزان بهره برداری خود را در اوج مصرف قدری کاهش می دهند. خوشبختانه سال گذشته با حدود 1000 مگاوات مصرف کننده صنعتی و تولیدی جدید قرارداد منعقد شد و در حال حاضر بخش صنعت در رشد پیک بار حدود 40 تا 50 درصد سهم دارد. بخش دیگر این رشد مصرف نیز ناشی از مصرف مشترکان خانگی است. براساس آمار سالانه یک میلیون مشترک به شبکه سراسری برق اضافه می شود و به همین جهت استفاده از کولرهای گازی به تناسب تعداد مشترکان رو به افزایش است.
رجبی مشهدی با بیان اینکه باید توجه داشت هر کولر گازی حدود 4 تا 5 برابر یک کولر آبی مصرف برق دارد، گفت: منازل برخوردار از کولر گازی معمولا 2 تا 3 دستگاه کولر یا حتی بیشتر استفاده می کنند؛ در حالی که تعداد کولرهای آبی کمتر است و همین موضوع مصرف را افزایش می دهد.
معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی شرکت توانیر اضافه کرد: برای کنترل این مصرف، تعدادی نیروگاه جدید از دوره پیک سال پیش احداث شد که تا پایان تابستان امسال به 3000 مگاوات نیروگاه جدید دست خواهیم یافت. در بخش مدیریت مصرف نیز حدود 350 میلیارد تومان پاداش خوش مصرفی به بخش کشاورزی و صنعت اعطا شده که این فرایند امسال نیز ادامه پیدا خواهد کرد. علاوه بر این سال گذشته به آن دسته از مشترکان خانگی که زیر الگوی مصرف، برق مصرف می کنند 106 میلیارد تومان پاداش اعطا شد.
وی در بخش دیگری از این گفت وگو با اشاره به بازدید خود از تاسیسات و طرح های جدید صنعت برق خراسان گفت: یکی از موضوعات اساسی صنعت برق، این است که در هسته مرکزی کلان شهرها رشد ساخت و ساز ها افزایش قابل توجهی داشته و همین موضوع موجب افزایش فزاینده مصرف برق شده است. تامین نیاز برق متناسب با این افزایش مصرف نیازمند برخی زیرساخت ها است که برای ایجاد آن لازم است سرمایه گذاری های سنگین و استحصال زمین برای احداث پست های برق اختصاص یابد.
سخنگوی صنعت برق تصریح کرد: حال ممکن است با توجه به تراکم شهرها ابعاد زمین های موجود کفایت لازم برای طرح های صنعت برق را نداشته باشد. همچنین برای احداث شبکه های مربوط نیز نیازمند سرمایه گذاری زیادی است. در این بازدید 2 طرح مورد بررسی قرار گرفت که نخستین آن پستی است که در فضای 130 متر مربعی به صورت تک ترانسفورماتور در خیابان جانباز مشهد قرار است راه اندازی شود. نکته اساسی این طرح کاهش چشمگیر ابعاد زمین مورد استفاده بوده که برای این منظور از فضای عمیق زیر زمین استفاده شده است. چنین ابتکاری هزینه های سرمایه گذاری را به شدت کاهش خواهد داد.
رجبی مشهدی خاطرنشان کرد: همچنین این نحوه احداث پست موجب می شود تلفات شبکه های توزیع به حداقل کاهش یابد چراکه در نتیجه به ثمر رسیدن این پروژه فاصله پست های فوق توزیع تا محل مصرف کاهش خواهد یافت.
معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی شرکت توانیر بیان کرد: ابتکار دیگری که امروز مورد توجه قرار گرفت، شیوه جدید کابل کشی ها بود. یکی از روش های موجود برای این منظور احداث تونل است که هزینه های زیادی را در پی دارد و به ازای هر کیلومتر از یک تونل انرژی، باید بیش از 15 میلیارد تومان هزینه ساخت دارد. با این حال در روش به کار گرفته شده توسط شرکت برق منطقه ای خراسان، هزینه ها کاهش و سرعت عمل افزایش یافته است و این روش می تواند مدل خوبی برای اجرا در کلان شهرهایی مانند تهران باشد.
وی با تاکید بر اینکه صنعت برق ناچار از ابتکار برای پیشبرد طرح های خود است، گفت: ما از همه ابتکاراتی که در شرکت های برق منطقه ای پیاده سازی می شود، بهره برداری می کنیم. این طرح ها و ابتکارات با توجه به افزایش هزینه سرمایه گذاری ها که 3 تا 4 برابر افزایش داشته و چالش تهیه زمین در کلان شهرها بسیار مقرون به صرفه بوده و موجب کاهش هزینه های سرمایه گذاری و همچنین دسترسی راحت تر به تاسیسات است.
روش های جدید اجرای پست و انتقال خطوط فشار قوی در صنعت برق خراسان
مهندس رضا ریاحی، مدیرعامل شرکت برق منطقه ای خراسان، نیز در خصوص طرح هایی که برای نخستین مرتبه در صنعت برق خراسان برای احداث پست ها و خطوط انتقال اجرا شده، گفت: نخستین پروژه اجرای یک پست تک ترانس است که به شکل فشرده برای اماکن شهری که مشکل تصاحب زمین به دلیل قیمت بالا در آن وجود دارد، پیاده سازی شده است.
وی در مورد مزیت این طرح بیان کرد: اگر قرار باشد برای یک پست در محیط شهری زمینی استحصال شود، هزینه آن به حدود 30 تا 40 میلیارد تومان می رسد. به دلیل همین هزینه های سنگین صنعت برق خراسان توانسته این پست را به صورت طبقاتی احداث کند و هزینه تصاحب زمین را کاهش دهد. این نوع پست ها در شهرهای بزرگ مانند تهران و مشهد که مشکل استحصال زمین در آن زیاد است، فایده ای دوچندان دارد و در کاهش هزینه ها بسیار موثر است.
مدیرعامل شرکت برق منطقه ای خراسان با اشاره به پروژه دیگر صنعت برق خراسان برای انتقال خطوط فشار برقی اظهار کرد: پروژه دیگر روش جدیدی است برای احداث خطوط کابل های فشار قوی که از آن اصطلاحا با عنوان روش HDD یاد می شود. در این روش به وسیله مته های به خصوصی زمین حفاری شده، سپس لوله گذاری صورت می گیرد و از داخل آن لوله ها کابل های برق عبور داده می شود. یکی از مهم ترین مزایای این روش این است که به دلیل محیط کارگاهی کوچک و محدود این پروژه ها از بروز گره در ترددهای شهری و ایجاد ترافیک جلوگیری می شود. همچنین هزینه این روش نیز نسبت به احداث تونل های انرژی بسیار پایین تر است.
مهندس ریاحی با بیان اینکه از این روش برای نخستین مرتبه در کشور برای انتقال کابل های فشار قوی استفاده می شود، خاطرنشان کرد: همچنین صنعت برق خراسان چند پروژه جدید در زمینه سازوکارها آغاز کرده که در راستای اجرای یکی از اهداف وزیر محترم نیرو است و در دستور کار شرکت های برق منطقه ای قرار دارد. این پروژه ها در جهت بهبود سازوکارها تعریف شده و در این راستا 2 پروژه مد نظر ماست که یکی کاهش خطا و اشتباهات نیروی انسانی حین کار است که عاملی اثرگذار در کاهش حوادث شبکه است و انشالله این پروژه امسال به ثمر خواهد رسید. پروژه دیگر نیز پارک آموزشی است که تلاش می شود امسال به بهره برداری برسد.
اجرای 3200 متر پروژه انتقال خطوط فشار قوی در مشهد از طریق روش HDD برای اولین با در کشور
همچنین مهندس حسین محمودی، معاون طرح و توسعه شرکت برق منطقه ای خراسان، نیز با اشاره به روش های جدید صنعت برق خراسان برای اجرای پست و نیز انتقال خطوط فشار قوی برق در سطح شهرها گفت: صنعت برق به دلیل رشد مصرف و توسعه شهرها برای تامین برق نیاز به احداث پستهای جدید در سطح شهرها دارد.و یکی از مشکلات پیش روی ما در این مسیر تامین زمین است. پیش از این پست ها در ابعاد 100 در 100 یا 80 در 80 متر اجرا می شد که استحصال چنین زمین هایی برای صنعت برق در محدوده شهرها بسیار مشکل است.
وی اضافه کرد: برای رفع این مساله یکی از طرح هایی که دنبال اجرای آن هستیم، احداث پست های زیرزمینی است. راه اندازی پست های تک ترانسه مصوبه ای از سوی شرکت توانیر نیز دارد که تحت عنوان «طرح های I» شناخته می شود. یکی از مزایای این طرح ها این است که می توان این پست ها را در ظرفیت های کوچک در زیر خط ها اجرا کرد. ما از این طرح ها ایده گرفته و در زمین های کوچک آن را اجرا کرده ایم.
مهندس محمودی خاطرنشان کرد: یکی از شرایطی که برای اجرای این پروژه ها در صنعت برق فراهم است، این است که شرکت های توزیع برای پست های 20 کیلوولت داخل شهر، زمین هایی در ابعاد 70 تا 100 متر در اختیار دارند. شرکت برق منطقه ای خراسان با مشارکت شرکت توزیع مشهد یکی از همین زمین ها را در اختیار گرفت. با توجه به اینکه در محدوده این زمین تونل انرژی نیز احداث شده و کابل های برق از آن عبور می کند، در عمق 7 متر زیر این زمین تونل را به آن متصل کردیم و یک پست طرح I اجرا شده است.
معاون طرح و توسعه شرکت برق منطقه ای خراسان با بیان اینکه اجرای این پست ها هزینه ها را بسیار کاهش می دهد، تصریح کرد: این در حالی است که راه اندازی یک پست GIS حداقل به 900 متر زمین احتیاج دارد.
وی افزود: مزیت دیگر این طرح این است که به دلیل اینکه این پست ها زیر خط قرار می گیرد، به کاهش تلفات کمک زیادی می کند. همچنین این طرح به صنعت برق و شرکت های برق منطقه ای کمک می کند که تامین برق کلان شهرها را سریع تر و راحتر انجام دهند. در حال حاضر این طرح نخستین نمونه در سطح کشور است و برنامه داریم در آینده نزدیک نیز چنین طرح هایی در نقاط دیگر شهر که بار افزایش پیدا کرده با رعایت استاندارهای بهره برداری، اجرا کنیم.
مهندس محمودی با اشاره به سایر طرح های نوآورانه صنعت برق خراسان تحت عنوان HDD گفت: با توجه به افزایش شدید مصرف برق ، امروزه نیاز است که پست ها و خطوط تا حتی سطح 400 کیلوولت وارد شهرها شود تا بتوان برق شهری را تامین کرد؛ به همین جهت ما ناچار از انتقال خطوط تغذیه ولتاژ بالا به داخل شهرها هستیم اما چنین کاری با روش های قدیمی شدنی نیست و نمی توان دکل های بزرگ 132 یا 400 کیلوولت را به داخل شهرها منتقل کرد. به همین جهت نیاز است دنبال راهکارهای جدیدی باشیم چون در حال حاضر مبلمان و فضاهای شهری اجازه نمی دهد سراغ دکل های بزرگ برویم . البته در سال های اخیر برج های تلسکوپی نیز برای این منظور طراحی شد که آن ها نیز فضای زیادی را اشغال می کند و معمولا شهرداری ها با استقرار این برج ها در محدوده شهری موافق نیستند.
معاون طرح و توسعه شرکت برق منطقه ای خراسان خاطرنشان کرد: در شرکت برق منطقه ای خراسان به عنوان یکی از نخستین شرکتها در کشور برای رفع این محدودیت ها موضوع احداث تونل انرژی را پیشنهاد و اجرا نمود که هم اکنون حدود 40 کیلومتر از این تونل ها در مشهد اجرا شده و چیزی در همین حدود نیز در دست اجراست تا به جای انتقال خطوط فشار قوی 132 و 400 کیلوولت با استفاده از روش های قدیمی، این انتقال از طریق تونل ها صورت گیرد.
مهندس محمودی تاکید کرد: باید توجه داشت استفاده از تونل نسبت به روش های قدیمی که کابل به صورت دفنی از زیر زمین عبور داده می شد، محاسن زیادی دارد؛ با این حال راه اندازی تونل نیز هزینه بالایی برای صنعت برق به دنبال دارد؛ به طوری که اجرای یک کیلومتر تونل حدود 15 میلیارد تومان هزینه در بر دارد که با شرایط نقدینگی صنعت برق نامتناسب است و نمی توان آن را در همه جای شهر اجرا کرد.
وی ادامه داد: به همین جهت ایده ما پیاده سازی طرح HDD بود که مدلی بین روش دفنی کابل و اجرای تونل است. این مدل نه معایب روش دفنی و نه هزینه های بالای اجرای تونل را دارد و از سرعت عمل بالایی نیز برخوردار است. هزینه های اجرای طرح انتقال به روش HDD یک سوم تا یک چهارم اجرای تونل انرژی است. همچنین یکی دیگر از مزایای این طرح این است که از لحاظ پدافندی و ایمنی حفاظت فیزیکی از تونل های انرژی بهتر است.
معاون طرح و توسعه شرکت برق منطقه ای خراسان با بیان اینکه این روش برای نخستین مرتبه است که در کشور اجرا شده، گفت: پیش تر از این روش برای عبور تجهیزات نفت و گاز استفاده می شد اما این نخستین مرتبه ای است که برای انتقال خطوط فشار قوی برق از آن استفاده می شود. صنعت برق خراسان در اجرای این روش به نوآوری های خوبی نیز دست پیدا کرده است.
مهندس محمودی اظهار کرد: در حال حاضر یک پروژه 3200 متری به روش HDD در مشهد در حال اجراست که از یکی از پست ها در خیابان فرهنگ تا خیابان دانشجو کشیده شده که تنها حدود 300 متر آن باقی مانده است و کابل کشی سایر بخش ها نیز انجام شده است. پروژه های دیگری نیز در دست بررسی است که از این روش استفاده نمائیم ، از جمله پست حامد به بوعلی که در اولویت ماست که انشالله با این روش اجرا شود.
وی تاکید کرد: اگر بتوان تجربیات این طرح پایلوت را جمع آوری کرد، برای انتقال خطوط در داخل کلان شهرها یکی از بهترین گزینه ها خواهد بود.
اجرای نخستین پست فوق توزیع در مساحتی به میزان 135 متر مربع در کشور
مهندس حسن زارع زاده، مجری پروژه پست 132 کیلوولت زیرزمینی جانباز، نیز با اشاره به پروژه ساخت پست 132 کیلوولت GIS میدان جانباز مشهد اظهار کرد: این برای نخستین مرتبه است که یک پست فوق توزیع در صنعت برق به شکل کنونی احداث می شود. این پست دارای یک ترانس 30 مگاولت آمپر است که در قالب طرح I مصوب از سوی شرکت توانیر، در حال پیاده سازی است.
وی ادامه داد: مزیت این پست این است که برای نخستین مرتبه در زمین کوچکی در ابعاد 9 در 15 متر به مساحت 135 متر مربع از زمین های مورد استفاده شرکت توزیع برق مشهد برای پست های 20 کیلوولت، پیاده سازی شده است. در واقع این پست از سطح زمین پایین تر قرار دارد.
مهندس زارع زاده خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات عمده صنعت برق تحصیل زمین در شهرها برای پست های فوق توزیع و انتقال است. اگر قرار باشد چنین پستی به صورت H اجرا شود، به زمینی با مساحت حداقل 1000 متر مربع نیاز است. این در حالی است که زمین کنونی 135 متر مربع است و پروژه در آن کوچک سازی شده است.
مجری پروژه پست 132 کیلوولت زیرزمینی جانباز بیان کرد: باید توجه داشت راه اندازی یک پست در یک قطعه 1000 متری در محیط شهری هزینه بسیار زیادی دارد که این هزینه تنها صرف خرید زمین خواهد شد. در خیابان جانباز استحصال زمینی به مساحت 1000 متر نیاز به 30 میلیارد تومان هزینه دارد که با اجرای این طرح به چنین هزینه ای نیاز نخواهد بود.
وی تصریح کرد: در واقع با احداث پست های فوق توزیع به این روش در این زمین ها ترکیبی از پست های توزیع و فوق توزیع ایجاد می شود که نیازی به سرمایه گذاری برای تملک زمین ندارد. در حال حاضر صنعت برق برای اجرای این پست هیچ هزینه ای به جز اخذ مجوزها هزینه نکرده است. خوشبختانه شهرداری و راهنمایی و رانندگی نیز همکاری خوبی در این زمینه با ما داشته اند.