باید از ظرفیت فضای مجازی برای صیانت از زبان فارسی استفاده کنیم

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا،  آیین رونمایی از سه گانه رادیو فرهنگ در پاسداشت زبان و ادب فارسی شامل حریر سخن(مشاعره رادیویی)، پرنیان ادب(شعر و موسیقی) و قند مکرر(حکمت ها و پندهای ادبی) در استودیو شماره یک ساختمان شهدای رادیو همزمان با چهاردهم تیر روز قلم، با حضور دکتر شاه آبادی، معاون صدا، غلامعلی حداد عادل، رییس فرهنگستان فارسی، سرور بختی، رییس موسسه فرهنگی اکو از تاجیکستان، مدیران شبکه های رادیویی و دکتر امیر اسماعیل آذر برگزار شد.

در ابتدای این برنامه کلیپی تصویری با صدای اسماعیل آذر برای حضار نمایش داده شد و اجرای این مراسم را بهروز رضوی بر عهده داشت. 

استقلال فرهنگی از مهم ترین ارکان استقلال و هویت ملی کشور است

در این مراسم، حمید شاه آبادی، معاون صدای رسانه ملی، با تبریک روز قلم گفت: امیدوارم این برنامه خدمتی کوچک و قدمی ارزشمند در این حوزه باشد. در شرایطی که نگرانی جدی برای فرسایش زبان فارسی وجود دارد، رسانه ملی وظیفه ای دو چندان دارد که تذکرات و هشدارهای مقام معظم رهبری، رسانه ملی گام های جدی در حوزه زبان و ادب فارسی برداشته و تا رسیدن به وضعیت مطلوب فاصله زیادی داریمو بر همین اساس از همه کارشناسان تقاضای یاری داریم و از شخصیت های فرهنگی رسانه ملی و رادیو می خواهم که در این راه رادیو را کمک کنند تا نقش خود را در حفظ و صیانت زبان فارسی به درستی انجام دهد. 

وی ادامه داد: دوستان و همکاران من در حوزه فرهنگ اقدامات ارزشمندی انجام داده اند از جمله همین سه گانه که امروز با نام اسماعیل آذر زنده است. در این برنامه بیش از سه هزار دقیقه در این سه بخش، تولید برنامه صورت گرفته و مورد استقبتال قرار گرفته است. رادیو فرهنگ 6 برنامه دیگر نیز به زبان فارسی اختصاص داده که در این حوزه پیشتاز و موفق بوده است. از زمانی که دکتر حبیبی را در شبکه فرهنگ داریم بخش فعالیت‌های فرهنگی این شبکه به صورت جدی رشد پیدا کرده و شاهد اقدامات خوبی در این زمینه بوده ایم. البته در حوزه صیانت از ادب فارسی شبکه های رادیویی دیگر نیز فعال هستند. بیش از 38 برنامه در مجموع شبکه های رادیویی به حوزه زبان فارسی در قالب برنامک و مسابقه و... اختصاص دارد که مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت. 

شاه آبادی عنوان کرد: قطعا استقلال فرهنگی یکی از مهم ترین ارکان استقلال و هویت ملی کشور است. بنابراین ما با تمام وجود باید در این حوزه فعالیت کنیم. اگر به تاریخچه فعالیت های رادیویی هم نگاه کنیم می‌بینیم که همواره دغدغه زبان فارسی در رادیو وجود داشته بزرگان رادیو در ان تلاش داشته و امروز حساسیت های آن مضاعف شده است. رشد تکنولوزی و فناوری های نوین یکی از ابزارهایی است که می توانست به خدمت زبان فارسی گرفته شود اما بخش ایجابی آن برای صیانت زبان فارسی به نسبت بخش سلبی آن به زبان آسب می‌رساند کمتر است بنابراین ما باید از ظرفیت فضای مجازی برای صیانت از زبان فارسی استفاده کنیم. این حرکت مخصوصا با به کار گیری نوجوانان و جوانان می تواند صورت بگیرد شنوندگان رادیو از قدیم از رده سنی بزرگسال بوده اند و کمتر شاهد شنوندگان نوجوان بوده ایم. این حرکت باید از نسل جوان شروع شود و این نسل را باید با موضوع زبان فارسی درگیر کرد. 

وی بابیان اینکه زبان یکی از ابعاد استقلال فرهنگی است و از اهمیت بالایی برخوردار است، گفت:  امروز حساسیت ها بالاتر است چرا که توسعه تکنولوژی باعث شده تا وجه سلبی ترویج زبان فارسی بیش از ایجابی آن است و‌ لطمات بیشتری به زبان وارد می شود.

معاون صدای رسانه ملی یادآور شد: ما در سال های اخیر با دقت ها و تذکراتی که در این زمینه به همکارانمان در رادیو داشته ایم به شدت موضوع زبان فارسی را مورد توجه قرار گرفته و مجریان و گویندگان ما در این حوزه اشتباهات خود را به حداقل رسانده که این موضوع در مورد مهمانان و کارشناسانی که در برنامه ها حضور پیدا می کنند کمتر اتفاق افتاده است. امیدوارم اقداماتی که در این حوزه صورت گرفته با راهنمایی دوستان و بزرگواران به بهترین شکل ادامه پیدا کند و برای رادیو روزگار بهتری رقم بخورد.

سنت مشاعره توسط آموزش و پرورش رشد و گسترش یابد

غلامعلی حدادعادل، رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز در این مراسم گفت: خوشحالم که در مراسمی شرکت کرده ام که در آن زبان فارسی گرامی داشته می شود. از صدا و سیمای جمهوری اسلامی به جهت توجهی که به زبان و ادبیات فارسی دارد، به ویژه رادیو فرهنگ سپاسگزارم. رادیو فرهنگ نام با مسمایی است. اهل فرهنگ در ایران، قدر رادیو فرهنگ را می دانند. رادیو فرهنگ مونس اهل فرهنگ است. از دکتر اسماعیل آذر تشکر می‌کنم که در این سال ها مشوق کودکان و نوجوانان زیادی در حوزه شعر و ادب فارسی بوده است. زبان فارسی افتخار ما و رکن مهم از ملیت ایرانی و هویت ماست. همه دوستداران ایران و ایران‌زمین تاریخی، دوست‌دار زبان فارسی هستند. هر کس دوست‌دار ایران است، دوست‌دار زبان فارسی است و هر قدمی برای تقویت زبان فارسی برداشته شود قدمی در راه تحکیم هویت ایرانی است. 

وی افزود: شعر در زبان فارسی سابقه ای به قدمت زبان فارسی دارد و از فرهنگ ما جدا نیست. در تاریخ ایران شعر نشانه فرهیختگی بوده و از روزگاران کهن در فرهنگ مردم ما نفوذ داشته است. از علما و مراجع بزرگ تا مردم کوچه و بازار افتخار می کردند که به فارسی شعر بگویند. به یاد دارم پسربچه ای 8 ساله بودم و خانمی را دیدم که سواد نداشت ولی با خود این شعر را زمزمه می کرد: 

اگر در خواب می دیدم غم روز جدایی را

به دل هرگز نمی کردم خیال آشنایی را

و این یعنی شعر و ادبیات چقدر در فرهنگ نفوذ دارد.

حدادعادل ادامه داد: یکی از اسباب رواج شعر، مشاعره است که خوشبختانه صدا و سیما به آن توجه دارد. مشاعره در کشورهای فارسی زبان از مدت ها پیش رواج داشته است. مثلا در تاجیکستان بازی ای به نام «بیت بازی» داشتند. این نشانه رشد فرهنگ و زبان فارسی است. یکی از سرگرمی هایی که در دوران دبستان ما را به آن تشویق می کردند مشاعره بود. این سنت باید توسط آموزش و پرورش رشد و گسترش یابد. نباید از بچه ها انتظار داشت معنی همه اشعاری که حفظ می کنند را بدانند، همانند بچه هایی که قرآن را حفظ می کنند و در بزرگسالی می توانند معانی آن را بهتر بفهمند. مهم این است که کودکان، موسیقی شعر را لمس کنند و ذوق شعری و معنی وزن را بفهمند. اگر چنین باشد در بزرگسالی دیگر کلمه ای را اشتباه نمی خوانند. صدا و سما کار مبارکی می کند که در این حوزه فعال است و باید حفظ شود. تشویق کودکان و نوجوانان به شعر و مشاعره کاملا بجاست. همانطور که وزن یعنی موسیقی شعر و خوشنویسی از شعر جدا نیست، موسیقی هم از شعر جدا نیست. شعرهای مجموعه پرنیان سخن، همه حکمت، درس زندگی، انسانیت و خداپرستی هستند. فاصله از شعر فاصله از ارزش ها و حکمت هاست.

پس از آن از سه گانه رادیو فرهنگ با حضور دکتر شاه آبادی، سرور بختی، جعفری جلوه، علیرضا حبیبی و اسماعیل آذر از سه گانه رادیو فرهنگ رونمایی شد و پس از امضای برگه یادبود اسماعیل آذر به او لوح تقدیر و هدایایی اهدا شد. همچنین در ادامه از کودکان و نوجوانانی که در حوزه مشاعره فعال بودند و در مراسم حضور داشتند تقدیر شد.

رادیو فرهنگ پیشتاز در برنامه سازی برای صیانت از زبان و ادبیات فارسی

علیرضا حبیبی، مدیر شبکه رادیویی فرهنگ در این مراسم گفت: امروز به دلیل شرایط کرونا گوشه ای از جمعیت 200 و خرده ای نفره از دوستان و دوست داران مشاعره در این جمع حضور دارند. این مراسم قرار بود در اسفند ماه سال گذشته برگزار شود که به امروز موکول شد. برنامه های سه گانه ادب رادیو فرهنگ بخشی از مجموعه برنامه های معاونت صدا در پاسداشت زبان و ادب فارسی است که امروز به همراه رونمایی از این سه گانه از دکتر اسماعیل آذر نیز تقدیر خواهد شد.

وی افزود: برنامه «حریر سخن» عنوان برنامه ای است که مسابقه مشاعره است، جذابیت دارد و بیش از 200 کودک و نوجوان در این برنامه شرکت کرده اند که از هر گروه سنی 9 نفر به بخش نهایی راه یافته اند و امروز در این مراسم حضور دارند و از آنها تقدیر خواهیم کرد. قند مکرر نیز شامل بسته های کوتاه ادبی با روایت دلنشین اسماعیل آذر تهیه شده و برنامه پرنیان ادب نیز که آمیخته ای از شعر و موسیقی است در این مراسم رونمایی می شود. از دکتر اسماعیل آذر تقدیر ویژه می کنم که دلسوزانه به پاسداری از زبان و ادب فارسی پرداخته اند. همچنین از سرور بختی، رییس موسسه اکو متشکرم که با همکاری های ایشان برنامه هایی در حوزه همگرایی زبان و ادب و فرهنگ فارسی در رادیو فرهنگ شروع خواهیم کرد. زبان فارسی خاستگاه فرهنگی ماست، ملتی که از زبانشان پاسداری کنند از فرهنگ خود پاسداری می کنند. 

پس از آن کلیپی از پشت صحنه برنامه «حریر سخن» نمایش داده شد و پس از کلیپ یکی از نوجوانان به شاهنامه خوانی پرداخت. 

فعالان حوزه فرهنگ در رادیو با دست خالی عشق را ضمیمه زندگی مردم می کنند

اسماعیل آذر نیز در بخش دیگری از این مراسم گفت: از غلامعلی حدادعادل که در این مراسم حضور دارد تشکر ویژه ای دارم، او انسان با معرفتی ( هم معرف علمی و هم انسانی) است و همیشه یاری‌گر ما بوده است. فرهنگستان زبان فارسی نیز این روزها از همیشه پرمشغله تر است و به همت آقای عادل کارها را پیش می برد. سال گذشته با آقای شاه آبادی چندین جلسه داشتیم مستمر در این حوزه داشتیم. در دوره ای که در رادیو بودم فهمیدم که چه شخصیت های بزرگ و دانایی در رادیو هستند. همه آنها تلاش می کنند و با دست خالی عشق ضمیمه زندگی ما می کنند. به نظرم رادیو در حال حاضر راه تکاملی خود را پیش می‌برد و برای همین است که دل ما اینجا بند است. از همه بزرگانی که در حوزه زبان فارسی در رادیو مشغول هستند سپاسگزارم که در این راه چیزی کم نگذاشتند.

پس از آن اسماعیل آذر از کودکانی که برای مشاعره انتخاب شده بودند دعوت کرد روی سن بیایند و مشاعره ای کوتاه با آنها اجرا کرد. 

در پایان نیز گروه موسیقی «کوچه باغ» به اجرای موسیقی سنتی پرداختند. 

گفتنی است؛ آئین رونمایی از حریر سخن، پرنیان ادب و قند مکرر، سه برنامه ویژه رادیو فرهنگ در پاسداشت زبان فارسی و تقدیر از زحمات اسماعیل آذر با حضور غلامعلی حداد عادل مشاور مقام معظم رهبری و رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، حمید شاه آبادی معاون صدای رسانه ملی، سرور بختی رییس موسسه فرهنگی اکو، ، سینا فروزش رییس دانشکده ادبیات، علوم اجتماعی و روانشناسی دانشگاه آزاد، ان‌شاءالله رحمتی پژوهشگر، محمدجعفر محمدزاده مدیر رادیو ایران، علیرضا حبیبی سرپرست رادیو فرهنگ، مقصودی مدیر رادیو جوان، صدیقه اعتماد سعید مدیر رادیو سلامت، سیدغلامرضا میرحسینی مدیر رادیو ورزش، صحرا گرد رییس رادیو تهران، جعفری جلوه رییس شبکه دو سیما در استودیو هشت ساختمان شهدای رادیو برگزار شد.