به گزارش گروه ورزشی خبرگزاری برنا؛ بانوان کشورمان همیشه توانستند در عرصههای مختلف بدرخشند و موفق عمل کنند، از جمله ورزش. تیمهای ملی بانوان کشور ما در رشتههای مختلف مدالهای رنگارنگ زیادی به دست آوردند و باعث افتخار ایران و ایرانی شدند. اما برخی از رشتههای ماهیت بسیار سنگین و پیچیدهای دارند که باتوجه به سیستم بدنی بانوان، این رشتهها میتوانند آسیبهای شدید و جبران ناپذیری به آنها وارد کند. علاوه بر این بدن بانوان به خودی خود قادر به ساخت حجم عضلانی زیادی نیستند و برای رسیدن به هدفی که در برخی از رشتههای غیرالمپیکی وجود دارد، مجبور به استفاده از مواد و داروهای غیرمجاز خواهند شد.
باید در ماهیت رشتههای سنگین برای بانوان تغییرات ایجاد شود
لاله حاکمی، نایب رئیس فدراسیون پزشکی ورزشی، در رابطه با تاثیرات فعالیت بانوان در رشتههایی مانند پاورلیفتینگ، زورخانهای و ... عنوان کرد: در خصوص این موضوع یک سری مسائل سیاستهای کلان وجود دارد که فقط جنبههای پزشکی را در بر نمیگیرند، بلکه جنبههای اجتماعی، روانشناسی و سلامت از نگاه عام نیز در نظر گرفته میشود. از نگاه پزشکی، صدمات ورزشهای مانند پاورلیفتینگ، اگر قرار باشد دقیقا به شیوهای که آقایان انجام میدهند، بانوان نیز کار کنند، قطعا زیادتر خواهد بود چون قدرت عضلانی و توان بانوان کمتر است و آسیبهایی که میبینند، بیشتر خواهد بود، مگر این که تغییراتی در ماهیت ورزشها صورت بگیرد تا بانوان با شرایط جدید به آن رشته بپردازند.
او ادامه داد: ورزش زورخانهای، از قدیم یک رشته پهلوانی و سنتی کشور ما بوده و آن زمان هم شرکت نمیکردند. اگر یک سری بانوان علاقمند به حضور در این رشته باشند، باید ماهیت رشته براساس شرایط فیزیکی بانوان تطابق پیدا کند تا آسیب نببینند.
حاکمی اظهار داشت: ممکن است یک نفر خودش هم در خانه وزنه سنگین بلند کند اما اگر یک سیستم بخواهد سیاستگذاری کلان داشته باشد تا در این راستا ورزشکار جذب کند، ورزشکار هم به این امید که ایمنی و استانداردها رعایت شده، در یک رشته ثبت نام میکنند. یعنی به سیستم اعتماد میکند که کارشناسان از جنبههای مختلف این موضوع را بررسی کردند. این رشتهها از نظر فیزیکی تغییراتی پیدا کنند اما از لحاظ اجتماعی در سیاستهای کلان در تخصص نیست و یک کارگروه بزرگی در این رابطه تصمیمگیری میکنند.
نایب رئیس فدراسیون پزشکی ورزشی گفت: افراد به خصوص بانوان با انجام تمرینات قدرتی، آن حجم از عضله نسبت به آقایان پیدا نمیکنند. متاسفانه استفاده از داروهای غیر مجاز در ورزش همگانی هم نفوذ پیدا کرده و چه در آقایان و چه در بانوانی که میخواهند حجم عضلانی زیادی بسازند، ممکن است به این سمت بروند. عوارض متعدد این داروها را در آقایان همه شاهد بودیم، این عوارض در بانوان دو برابر خواهد شد. یک سری هورمونهایی که بانوان اصلا نباید داشته باشند و با مصرف این داروها مقدار زیادی از آن وارد بدنشان میشود، تغییرات که میتواند مادامالعمر باشد، ایجاد میکند. حتی اگر بعدا این داروها را استفاده نکنند، اثرات مخرب این دارو ممکن است باقی خواهد ماند. این خطرات وجود دارد و باید در زمینه آگاهسازی در جامعه صورت بگیرد و نظارات بیشتری اعمال شود. وقتی یک سیستم برای یک رشته ورزشی تصمیمگیری میکند، تمام این جنبهها را در نظر میگیرد.
ورزشهای سنگنین و یا استفاده داروهای نیروزا، باعث تغییرات هورمونی زیادی مخصوصا در بانوان میشوند. این تغییرات، علاوه بر تاثیرات دائمی که بر جسم، ظاهر و فیزیک زنان میگذارد، میتواند باعث تحولات روحی و روانی جدی در آنها نیز شود. عضلهسازی در بانوان نیازمند ترشح هورمون تستسترون است، این هورمون در بانوان به مقادیر خیلی کمی تولید میشود، بنابراین برای رسیدن به اندامی عضلانی و حجیم که لازمه برخی از رشتههای ورزشی از جمله پاورلیفیتنگ است، باید از هورمونهای خارجی استفاده شود که نتیجه آن نیز مشخص است.
مسیر رشد و ارتقا با لحاظ کردن هویت جنسیتی نتایج بهتری را در بردارد
تقی ابوطالبی، متخصص روانشناسی تربیتی و عضو علمی دانشگاه فرهنگیان، در این خصوص اظهار داشت: همه انسانها در مراحل رشد، نوجوانی و اوایل جوانی علاقهمند به خودابرازی هستند، دوست دارند خودشان را ابراز کنند و توانمندی و داشتههایشان را بروز بدهند. انسان دوست دارد در عرصههای مختلف جسمانی، شخصیتی، روانی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و... داشتههایش را مطرح کند و خودابرازی داشته باشد. این خودابرازی در کودکان، نوجوانان و جوانان، بزرگسالان و کهنسالان وجود دارد اما شدت آن معمولا در سن نوجوانی و اوایل جوانی هم در جنس مرد و هم در جنس زن بیشتر است.
او ادامه داد: با توجه به رویکرد فرهنگی که در جامعه ما و در جامعه جهانی وجود دارد، احساس ناتوانی انگاری که با بینش فرهنگی نادرست گذشته، در جامعه حاکم بود، امروز هم همچنان وجود دارد. رویکرد دینی و نظام تعلیم و تربیتی ما، تفاوت را به تقوا میداند. بحث تفاوت در جنسیت نیست، جنسیت نه برتری و نه ضعف میآورد. نگاه کلی نادرستی وجود دارد که میگوید زن کمبودی دارد و برای جبران کمبود میخواهد خودابرازی کاذب داشته باشد. در برخی از مجامع برای حضور زنان در عرصههای مختلف اجتماع، یک محدودیتی وجود دارد اما در فرهنگ دینی اسلامی، میبینیم بعد از انقلاب اسلامی این جوشش و خودابرازی در صحنه بودن خانمها در عرصههای مختلف اجتماعی قابل انکار نیست و خانمها در همه عرصهها از جمله ورزش حضور دارند.
ابوطالبی عنوان کرد: هرکسی یک ساختار و توان بدنی دارد، ما در فرایند هوش مدیریتی چهار هوش اختصاصی مدیریتی برای انسان داریم، آی کیو هوش عمومی، پی کیو توان بدنی، ای کیو هوش هیجانی و مهارتهای بازی و اس کیو هوش اخلاقی معنوی است، معمولا هرکسی میخواهد تواناییهایش را بروز بدهد باید در قالب این چهارگانه باشد. در بحث جسمانی خداوند استعدادها و ظرافتهایی را در خلقت زن و مرد گنجانده که خصایصی وابسته به جنس دارند. هر جنسی خصلت، توانمندیهایی و ظرافتهایی دارد که آنها را خداوند در خلقتش نهفته است. به واسطه رعایت آن ظرافتها و با لحاظ کردن آنها، میتوان استعدادها را ارتقا داد.
متخصص روانشناسی تربیتی و عضو علمی دانشگاه فرهنگیان گفت: در روانشناسی به این خصلت، هویت وابسته به جنس گفته میشود که هرکسی یک هویت وابسته به جنس خود دارد. هویت جسمانی، روانی، شناختی، عاطفی، اجتماعی، شخصیتی و... رعایت این هویتها در مسیر رشد و تعالی محدودیتی ندارد و میشود جلو رفت اما اگر بخواهیم یک گرایش ضربدری ایجاد کنیم یعنی مرد کارهای زنانه و زن کارهای مردانه انجام دهد، آن هویت و عملکرد جنسیتی و ساختار جسمانی دستخوش تغییر و تحولات میشود. زن اگر ورزش زمخت کند، بدنش ظرافتش را از دست میدهد و مأموریتهای زنانه و مادرانه ممکن است از دست بدهد و در نهایت هویت او هم دستخوش تغییر میشود. مسیر رشد و ارتقا با لحاظ کردن هویت جنسیتی نتایج بهتری را در بر دارد.
سخن پایانی
بانوان باید با شناخت بیشتر نسبت به تواناییهای روحی، روانی و جسمانی خودشان راه رسیدن به اهداف خودشان را هموارتر کنند. تفاوتهای جنسیتی به معنای ضعف یا قدرت نیستند، این تفاوتها تواناییهای ویژهای را به افراد میبخشد و زندگی در مسیر و باتوجه به این تواناییها، میتواند راه موفقیت را هموارتر کند. تغییرات در ماهیت برخی از این رشتههای ورزشی و همگامسازی آنها باتوجه به تواناییهای جسمانی و روانی بانوان، میتواند یک راهکار بسیار مناسب در این زمینه باشد. 4/5