همه چیز درباره انتخاب رشته دکتری

دکتری بالاترین مقطع تحصیلی دانشگاهی در ایران است که در رشته های فنی مهندسی، علوم پایه، علوم انسانی، کشاورزی، دامپزشکی، هنر و زبان از طریق برگزاری کنکور همگانی دانشجو می پذیرد. کسب دانشنامه یا همان مدرک در مقطع دکتری معمولا نیازمند بین ۴ تا ۶ سال تحصیل و پژوهش پس از دوره کارشناسی ارشد و ارائه یک نوآوری در قالب پایان‌ نامه است.

چند سالیست که سازمان سنجش مجری ثبت نام و برگزاری کنکور دکترا برای تمامی دانشگاه ها و دوره ها در سراسر کشور است و مراحل مختلف این آزمون مانند ثبت نام اینترنتی، انتشار کارت ورود به جلسه ، برگزاری آزمون ، اعلام نتایج اولیه و ... را انجام می دهد.

انتشار کارنامه اولیه آزمون دکتری

پس از اعلام نتایج اولیه این کنکور توسط سازمان سنجش بحث داغ مجاز شدن یا نشدن داوطلبان در دوره های مختلف مطرح می شود که تمامی مجاز شدگان دانشگاه های سراسری می توانند نسبت به انتخاب رشته دکتری از طریق سایت سنجش به نشانی sanjesh.org اقدام کنند.

همزمان با اعلام نتایج اولیه دکتری ، کارنامه ای با عنوان کارنامه اولیه روی سایت سنجش قرار می گیرد که در آن وضعیت علمی داوطلبان همانند درصد دروس ، رتبه در سهمیه آزاد ، رتبه در سهمیه داوطلب و تراز بررسی شده است . همچنین در این کارنامه جدولی قرار دارد که وضعیت مجاز بودن یا نبودن داوطلبان در دوره های روزانه ، شهریه پرداز و دانشگاه آزاد مشخص شده است.

داوطلبان می توانند بر اساس دوره مجاز شده از میان رشته محل های دفترچه انتخاب رشته دکترای سراسری، فرم انتخاب رشته اینترنتی را تکمیل کنند. گفتنی است که انتخاب رشته دکترای دانشگاه های سراسری کاملا رایگان بوده و هیچ هزینه ای برای داوطلبان ندارد.

مراحل انتخاب رشته دکتری

هر فرد باید برای تکمیل فرم انتخاب رشته دکتری ابتدا در زمان مقرر شده که معمولا اوایل اردیبهشت ماه است به سایت اینترنتی سازمان سنجش مراجعه کرده و دفترچه راهنمای انتخاب رشته را دانلود و سپس با دقت مطالعه نمایند . در صورتی که تمامی شرایط و ضوابط انتخاب رشته را دارا بودند، می بایست بدون پرداخت هیچ گونه هزینه ای نسبت به تکمیل این فرم از طریق سایت sanjesh.org اقدام کنند.

در این مرحله امکان انتخاب حداکثر 50 کد رشته محل برای داوطلب وجود دارد که نحوه چینش این انتخاب ها در نتایج نهایی آزمون دکتری موثر است . با وجود اینکه داوطلبان قبل از انتخاب رشته آزمون دکتری بارها در انتخاب رشته آزمون های مقاطع قبلی شرکت کردند اما به دلیل دو مرحله ای بودن این آزمون ، انتخاب رشته دکترا از اهمیت بالاتری برخوردار است.

حال دیگر وقت استخراج رشته محل های متناسب با رشته امتحانی و اولویت بندی آن ها است. داوطلبانی که مجاز به انتخاب رشته دکتری 99 دانشگاه های سراسری شدند باید قبل از تکمیل فرم انتخاب رشته خود به بررسی چند مورد بپردازند . بررسی اطلاعات ثبت شده از قبیل معدل ، نام موسسه فارغ التحصیلی در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد و سهمیه اولین موردی است که داوطلبان باید آن ها را بررسی نمایند . اگر این اطلاعات به درستی ثبت شده بود ، می توانند نسبت به تکمیل فرم انتخاب رشته اقدام نمایند در غیر این صورت باید ابتدا از طریق ثبت درخواست در سایت سازمان سنجش ، نادرست بودن اطلاعات را اعلام کنند و خواستار ویرایش آن باشند سپس به سامانه انتخاب رشته مراجعه نمایند.

دوره های مجاز شده به انتخاب رشته دومین مورد بررسی هاست. داوطلبان در ابتدا باید از مندرجات کارنامه اولیه دکترا آگاهی کافی یابند و بدانند در چه دوره هایی مجاز به انتخاب رشته هستند . طبق این کارنامه داوطلبان می توانند در دوره های روزانه و دوره های غیر روزانه مانند دانشگاه پیام نور ، دانشگاه غیرانتفاعی ، پردیس های خودگردان و دانشگاه آزاد مجاز شده باشند .

مهم ترین قسمت، توجه به رتبه و تراز اکتسابی در کارنامه اولیه آزمون دکتری و مقایسه با رتبه آخرین نفر پذیرفته شده در هر دوره است . برخی اوقات داوطلبان به جهت اینکه رتبه و تراز قابل قبولی کسب کرده اند ، حساب ویژه ای روی نمره آزمون کتبی باز می کنند اما توجه داشته باشید صرف کسب تراز بالا و رتبه تک رقمی ضمانتی برای پذیرفته شدن در دانشگاه های برتر کشور وجود نخواهد داشت و از اهمیت مرحله مصاحبه دکتری کم نمی شود بنابر این تنها به رتبه ی کسب شده در آزمون توجه نکنید.

ظرفیت رشته محل های ارائه شده در دفترچه انتخاب رشته دکتری نیز از اهمیت بالایی برخوردار است . هر داوطلب باید به ظرفیت رشته محل های دانشگاه های ارائه شده در دفترچه انتخاب رشته دکتری دقت نماید و سپس کدرشته محل ها را در فرم انتخاب رشته دکترا سراسری وارد نماید.

بررسی رتبه و تراز قبولی داوطلبان سالیان گذشته یا در واقع استفاده از نرم افزار انتخاب رشته دکترا از مراحل پایانی است . داوطلبان می توانند از نرم افزار های انتخاب رشته دکتری ، که به صورت رایگان و مجازی در اختیار آن ها قرار گرفته است استفاده نمایند تا بتوانند از محدوده شانس دعوت به مصاحبه خود مطلع شوند و انتخاب رشته ای اصولی و آگاهانه داشته باشند .

داوطلبان می توانند با توجه به موارد گفته شده حداکثر 50 کدرشته محل را در فرم انتخاب رشته دکتری سراسری با توجه به فاکتور های علاقه ، کیفیت دانشگاه ، مسافت دانشگاه تا محل سکونت ، اعضای هیئیت علمی دانشگاه و شهریه دکتری ثبت نمایند و در آخر کد 15 رقمی انتخاب رشته را یادداشت و تا آخرین مرحله آزمون دکتری نزد خود نگه دارند.

مرکز سنجش و پذیرش دانشگاه آزاد دفترچه انتخاب رشته دکتری دانشگاه آزاد را به صورت مجزا منتشر خواهد کرد و علاقه مندان به تحصیل در این دانشگاه می توانند در زمان انتخاب رشته دکتری دانشگاه آزاد پس از پرداخت هزینه انتخاب رشته دکتری دانشگاه آزاد ، رشته محل های مورد علاقه خود را از طریق سایت azmoon.org وارد فرم انتخاب رشته نمایند .

در حال حاضر نرم افزار انتخاب رشته دکتری هیوا تنها نرم افزار رایگانی است که هر سال با توجه به کارنامه های موجود از داوطلبان شرکت ‌کننده‌ آزمون دکتری سال قبل  به ‌روز رسانی می‌ شود ؛ بنابراین به کلیه داوطلبان آزمون دکتری استفاده از این نرم افزار را توصیه می کنیم.