به گزارش گروه روی خط رسانههای خبرگزاری برنا؛ماه تنها قمر سیارهی زمین است که با بازتاباندن نور خورشید، شبهای زمین را کمی روشن میکند. ماه پنجمین قمر طبیعی بزرگ در سامانهی خورشیدی در میان ۱۷۳ قمر موجود در این سامانه است. قطر سیاره ماه حدود ۳٬۴۷۶ کیلومتر است.
جو ندارد و در پهنهی آن دهانههای برخوردی در پی برخورد سنگهای آسمانی پدید آمده است. مساحت سطح آن حدود ۳۸ میلیون کیلومتر مربع (دقیقتر ۳۷ میلیون و ۹۳۰ هزار) است که در مقام مقایسه از مساحت قاره آسیا کمتر است.
کره ماه چهاردهمین جسم در سامانه خورشیدی بر پایهی جرم و حجم میباشد. قطر کرهی ماه یک چهارم کرهی زمین است و هیچ سیارهی دیگری در سامانهی خورشیدی، نسبت به اندازهی خود، دورگردی به این بزرگی ندارد. چگالی ماه چهار پنجم چگالی زمین است.
انسانها از قدیم از کرهی ماه و چرخش منظم آن برای گاه شماری، به ویژه در کشاورزی، بهره میگرفتند. مسافران و دریانوردان نیز از نور و حضور ماه برای جهت یابی و ناوبری استفاده میکردند؛ سیاره ماه همچنین در اسطورههای اقوام حضور زیادی داشته و در برخی فرهنگها حتی آن را به عنوان یک ایزد پرستش میکرده اند.
گرانش (جاذبه ی) ماه باعث به وجود آمدن جذر و مد آبهای کرهی زمین میشود. گرانش کرهی ماه همچنین باعث باثبات ماندن محور گردش زمین به دور خود میشود که درصورت عدم وجود ماه، انحراف محوری زمین مرتباً تغییر میکرد و این امر باعث آشفته شدن آب و هوا و فصلها در زمین میشد.
کره ماه برخلاف زمین دارای اکوسیستم زنده برسطح خود نیست که با استفاده از آن انسانها بتوانند به کشاورزی و رشد دام برای مصارف مختلف بپردازند.
یکی دیگر از تفاوتهای کره ماه با زمین، آسیب پذیر بودن ماه در برابر اشعههای کیهانی و طوفانهای خورشیدی به نسبت زمین است.
همانطور که گفته شد بر روی ماه هیچ جوی وجود ندارد، ولی طبق بررسیهای صورت گرفته بر روی ماه یخ وجود دارد و دانشمندان ناسا معتقد بر آن هستند که این یخ ناشی از ذرات رها شده از دنباله دارها هست که در سطح سرد ماه تبدیل به یخ میشود.
مدار کره ماه هر سال ۴ سانتیمتر از زمین دورتر میشود، یعنی طی ۵۰۰ میلیون سال آینده کره ماه ۱۴۶۰۰ مایل (حدود ۲۳۴۹۶ کیلومتر) از مکان فعلی اش دورتر خواهد بود.
بیشتر کتابهای مرجع در این مورد این گونه اعلام کرده اند که هرگز نمیتوان کره کامل ماه را از سطح زمین مشاهده کرد و حداکثر ما میتوانیم نیمی از آن را مشاهده کنیم. اما حقیقت این است که در طول مدار بیضوی ما میتوانیم حدودا ۵۹ درصد کره ماه را از سطح زمین به خوبی مشاهده کنیم که شاید برای شما جالب باشد.
از این رو ۴۱ درصد باقی کره ماه به هیچ وجه قابل مشاهده از کره زمین نیست و قطعا اگر کسی در این ۴۱ درصد ماه قرار بگیرد، قطعا نمیتواند کره زمین را مشاهده کند!
در زمینه آب، تا چند دهه پیش، محققان اعتقاد داشتند بر سطح کره ماه آب وجود ندارد، اما مطالعات نشان داده است مولکولهای آب بر سطح کره ماه وجود دارد که با جمع آوری آنها میتوان به منابع آب مایع دست پیدا کرد.
افزون بر منابع آب در اتمسفر کره ماه، یکی دیگر از منابع تامین آب در کره ماه، بادهای خورشیدی است. در اثر بادهای خورشیدی پروتونها با الکترونهایی که بر روی کره ماه وجود دارند برخورد میکنند و اتم هیدروژن را تولید میکنند.
فضانوردانی که به کره ماه رفتند خیلی زود متوجه میشدند سایهی آنها روی این سیاره بسیار تیرهتر از روی زمین است. لایهی جوی که نور را پراکنده و باعث تشکیل سایه بر روی زمین میشود، در کره ماه وجود ندارد. نور خورشید و نوری که از کرهی زمین به ماه میرسد، برای تشکیل سایه روی ماه کافی است، اما سایهها بسیار تاریکتر هستند.
به طور تقریبی ۱ ماه طول میکشد که ماه به دور زمین بچرخد. دوره گردش ماه کامل به دور زمین ۲۷ روز است که این گردش کامل نامیده میشود. اما دوره بین ۱ ماه تا ماه جدید از دید زمینی ۲۹.۵۳ روز است که آن را ماه قمری مینامند.
همان گونه که میدانید، اتمسفر موجود در جو کره زمین، بدین معنا میباشد که میتواند با خاصیتهایی که دارد در مقابل اشعههای خطرناک و آسیب رسان کهکشانی و حتی در کاهش میزان نور خورشید به میزان قابل توجهی موثر واقع شود. اما این حالت خوش بینانهای در کره زمین است که کره ماه دارای صفر میزان اتمسفر است و این بدین معنا است که کره ماه در مقابل اشعههای بسیار خطرناک، مقاوم نیست.
همچنین یکی دیگر از معانی کمبود اتمسفر در کره ماه، این است که هیچ صدایی در کره ماه قابل شنیدن نیست و آسمان همیشه سیاه و تیره میباشد؟!
کره ماه منطقه زمانی منحصر به خود را دارد. منطقهی زمانی کره ماه را «زمان استاندارد ماه» میگویند، اما این زمان مطابق با زمانی که بر روی زمین وجود دارد نیست. زمان بر روی کره ماه کاملا متفاوت از زمین است؛ به طوری که در این سیاره یک سال به ۱۲ «روز» تقسیم میشود و هر روز آن معادل یک ماه بر روی کره زمین است. هر یک از «روز»ها به نام ۱۲ فضانوردی است که قدم به این سیاره گذاشته اند.
این «روز»ها خود به ۳۰ «چرخه» تقسیم میشود که در ادامه به ساعت ها، دقیقهها و ثانیهها مجزا میشوند. تقویم ماه از لحظهی قدم گذاشتن نیل آرمسترانگ، فضانورد امریکایی بر روی کره ماه آغاز شد. سال اول، روز اول و چرخهی اول در این سیاره به روز ۲۱ جولای سال ۱۹۶۹ در ساعت جهانی ۰۲:۵۶:۱۵ بر میگردد.
در ماه، یک مجسمه واقعی وجود دارد: "فضانورد بر زمین افتاده". خدمه آپولو ۱۵ یک مجسمه آلومینیومی را روی سطح به جا گذاشتند که نمادی از فضانوردانی است که به اکتشافات فضایی کمک کرده اند و زندگی خود را در این راه از دست داده اند و همچنین یک لوح یادبود با نام ۱۴ فضانوردی که تا آن زمان کشته شده بودند. در میان آنها میتوان به خدمه آپولو-۱ که در زمان تمرین آتش گرفتند و سوختند، همچنین فضانوردان روس، سایوز-۱۱ که در زمان بازگشت به زمین کشته شدند، همچنین یوری گاگارین و ولادیمیر کاماروف، فضانورد سایوز-۱ که چتر نجات سفینه اش کار نکرد و بر اثر برخورد به زمین فوت شد اشاره کرد.
منبع: بیتوته