برگزاری نشست فوق‌العاده اتحادیه اروپا با محور انفجار لبنان

این نشست به درخواست جوسپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برگزار می‌شود.

وی در یادداشت‌هایی که به تازگی در تارنمای سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا منتشر شد با اشاره به انفجار اخیر بیروت، از اتحادیه اروپا به عنوان یکی از اولین سازمان‌هایی که نیروهای امدادی خود را به محل اعزام کرد نام برد و افزود: در کنار ارسال کمک‌های فوری و اضطراری، باید به خواسته مردم برای اصلاحات ریشه ای توجه کرد. 

این سیاستمدار اسپانیایی عنوان کرد که اتحادیه اروپا به عنوان یک دوست قدیمی لبنان برای ساختن کشوری سعادتمند و دموکراتیک در کنار مردم لبنان خواهد ایستاد. 

به گفته بورل، این فاجعه مرگبار که منجر به کشته شدن ۱۵۹ نفر، ناپدید شدن ده‌ها و زخمی شدن هزاران نفر شده است، در حالی رخ داد که کشور در مواجهه با بحران بیماری کووید-۱۹ در یک رکود اقتصادی به سر می‌برد. 

وی افزود: آنچه اکنون مهم است رسیدگی به درخواست مردم لبنان برای روشن کردن عوامل این فاجعه و پس از آن ترمیم خرابی‌هاست. 

به گفته مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، مرکز هماهنگی کمک‌های اضطراری اتحادیه اروپا ERCC در حال رایزنی با اتحادیه و اعضای آن است و اکنون بیش از ۲۵۰ امدادگر اروپایی به طور شبانه روزی در منطقه مشغول فعالیت هستند. 

وی همچنین به کنفرانس مجازی حمایت مالی یکشنبه گذشته توسط رئیس جمهوری فرانسه و دبیرکل سازمان ملل اشاره کرد که در آن ۲۵۰ میلیون یورو به منظور کمک‌های فوری جمع آوری و ۶۶ میلیون یورو آن از سوی کشورهای اروپایی تامین شد.

بورل با بیان اینکه مردم لبنان توقعی بیش از کمک‌های بشردوستانه دارند، افزود: به تظاهرکنندگان لبنانی که خواستار کشوری دموکراتیک و سعادتمند هستند احترام گذاشته و این تظاهرات را هشداری برای مسوولین لبنانی و جامعه جهانی می داند.

به گفته وی بدون اقدام سریع و استوار در مسیر ارائه کمک‌ها، بدست آوردن اعتماد عمومی ناممکن خواهد بود.

این سیاستمدار اسپانیایی با اشاره به اینکه خشم مردم ممکن است به خشونت منتهی و موجب تفرقه و بی ثباتی شود،تصریح کرد: ما نمی توانیم اجازه دهیم چنین اتفاقی برای لبنان و منطقه بیفتد. 

وی اضافه کرد که اکنون ریشه اقتصادی لبنان یعنی بندر بیروت بلااستفاده شده و تنها راه تبادل با این کشور از طریق بندر طرابلس است که ظرفیت کمتری دارد. بورل عنوان کرد که استفاده از مسیر زمینی به دلیل همجواری با سوریه عملاً ممکن نیست. 

اقتصاد لبنان به گفته مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، قبل از این انفجار نیز با کسر بودجه ای معادل ۱۵۰ درصد تولید ناخالص ملی، در حالت بحرانی قرار داشت. این وضعیت با ادامه جنگ در سوریه و سرازیر شدن آوارگان سوری به لبنان شدت بیشتری یافته بود. بدین ترتیب اکنون تولید ناخالص ملی لبنان نزدیک به صفر، بیکاری ۳۰ درصد و نسبت فقرا به ۵۰ درصد رسیده است. دولت و بانک‌ها توان تزریق پول به اقتصاد را نداشته، استقراض ناممکن، طبقه متوسط ضعیف و سرمایه های انسانی و کسب و کارها در حال محو شدن هستند.

وی با این حال مدعی شد که تغییرات باید از داخل لبنان صورت بگیرد و اگر نخبه های سیاسی لبنان تصمیم بگیرند که به کمک مردم، نظامی شفاف و پاسخگو ایجاد کنند؛ می توانند روی کمک اتحادیه اروپا حساب کنند.

یکی از بحران‌های روزهای اخیر که در نشست‌های اضطراری مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مورد بحث قرار خواهد گرفت، مساله انتخابات ریاست جمهوری اخیر در بلاروس است.

بورل وضعیت بلاروس را مایه نگرانی عمیق می داند و معتقد است که پس از انتخابات روز یکشنبه گذشته، الکساندر لوکاشنکو و مقامات بلاروس باید بلافاصله بازداشت شدگان را آزاد کرده و راه را برای گفتگو در پهنه جامعه هموار کنند. 

به گفته وی مردم بلاروس در هفته گذشته نشان دادند که آرزومند دموکراسی و احترام به حقوق بشر هستند. 

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این یادداشت قویاً از مقامات بلاروس می خواهد به خشونت پایان داده و تمام بازداشت شدگان را آزاد کنند. 

وی ضمن تاکید بر اهمیت همکاری با کشورهای اروپای شرقی پس از فروپاشی بلوک شرق، بلاروس را به دلیل مرز مشترک با اتحادیه اروپا به عنوان یکی از عناصر مهم در سیاست همسایگی این اتحادیه بر می شمارد. 

وی می گوید روابط فقط وقتی می تواند حسنه باشد که اصول دموکراسی و حقوق بشر در این کشور مورد احترام قرار گیرد. 

اتحادیه اروپا از سال ۲۰۱۰ اقدامات محدود کننده ای علیه بلاروس بکار بسته بود.

در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ و پس از همکاری مقامات بلاروس با اتحادیه اروپا در بحران اوکراین، روابط اتحادیه اروپا با این کشور اندکی بهتر شد. به ویژه که بلاروس به تحریم روسیه علیه اوکراین نپیوست و در به نتیجه رسیدن گفتگوهای مینسک ۱ و ۲ همکاری نمود. 

به این ترتیب اتحادیه اروپا کمک‌های اقتصادی و حتی مساعدت برای عضویت در سازمان جهانی اقتصاد WTO در اختیار این کشور قرار داد. بورل می گوید از ۲۰۱۴ تا کنون بیش از ۱۷۰ میلیون یورو از طرف اتحادیه اروپا برای سرمایه گذاری در اختیار این کشور قرار گرفته است. 

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ضمن انتقاد از اینکه نامزدهای بالقوه از شرکت در انتخابات منع شده‌اند تهدید کرده است که در صورت ادامه وضع موجود اتحادیه اروپا مجبور خواهد بود در روابط خود با بلاروس تجدید نظر کند.

انتخابات ریاست جمهوری بلاروس روز یکشنبه (۱۹ مرداد) برگزار شد و براساس گزارش کمیسیون مرکزی انتخابات این کشور، «الکساندر لوکاشنکو» رییس‌جمهوری کنونی پیروز انتخابات اعلام شد، اما پس از پایان زمان اخذ رای، هزاران تن از مخالفان لوکاشنکو در شهرهای مختلف بلاروس به خیابان‌ها آمدند و با پلیس ضد شورش درگیر شدند.