حدود ۸۳ درصد خاک استان در حوزه رودخانه قزل اوزن قرار دارد

به گزارش خبرگزاری برنا از استان زنجان؛ مهندس اسماعیل افشاری،مدیرعامل شرکت آب منطقه ای زنجان در نشست مجمع نمایندگان استان که به میزبانی شرکت توزیع نیروی برق زنجان برگزارشد،ضمن ارائه گزارشی از سیمای منابع آب استان تصریح کرد: وضعیت بارندگی تا مورخ 27 مرداد سالجاری حدود 376 میلی متر بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل که حدود 415 میلی متر است حدود 9 درصد منفی بوده و در دراز مدت حدود 20 درصد افزایش داشته است.

دبیر شورای حفاظت با بیان این مطلب که حدود 83 درصد خاک استان در حوزه رودخانه قزل اوزن قرار دارد،افزود:2 درصد در حوزه دریاچه ارومیه و 15 درصد خاک استان نیز در حوزه دریاچه نمک قرار دارد.

وی به وضعیت دشت های استان نیز اشاره نمود و اظهار داشت:دشت های استان به غیر از ماهنشان و طارم  که آبخوان و منابع آب زیرزمینی ندارند، ممنوعه می باشند واین میزان ، حدود 65 درصد استان را شامل می شود.

افشاری تعداد کل چاههای مجاز استان را 15 هزار و 559 حلقه با تخلیه سالانه حدود 132 میلیون مترمکعب اعلام کرد و افزود: چاههای فاقد پروانه استان نیز 5 هزار و 636 حلقه می باشد که در حال تعیین تکلیف و رسیدگی در کمسیون آبهای زیرزمینی می باشند و آن دسته از چاههایی که بعد از سال 85 حفر شده باشند فاقد اعتبار قانونی شناخته شده و پر و مسلوب المنفعه می شوند.

وی با تاکید بر کسری مخزن آبخوان های استان زنجان به میزان حدود 2 و نیم میلیارد متر مکعب،افزود:در برخی مناطق استان با بارش های خوبی که در این دو سال داشتیم شاهد حدود 30 سانتی متر افزایش سفره های زیرزمینی بودیم ولی هنوز در برخی مناطق استان کاهش حدود 55 سانتی متری مخازن را شاهد هستیم.

افشاری،ضمن مهم تلقی نمودن مدیریت مصرف آب و آگاهی بخشی به کشاورزان و بهره برداران در راستای مصرف بهینه آب، نکات مهم هشدار گروه علوم کشاورزی فرهنگستان علوم را که در آبان ماه 98 منتشر شده بود مطرح کرد و گفت: وضعیت نگران کننده روند گسترش کشاورزی در ارتباط با آب های تجدیدپذیر و قابل دسترس، مصرف بیش از یکصد و بیست درصد از آبهای تجدیدپذیر کشور بالغ بر 120 میلیارد متر مکعب در مقایسه با حد استاندارد که می بایست سالانه کمتر از 50% باشد ، مصرف آب در بخش کشاورزی کشور از منابع آب زیرزمینی علاوه بر تمامی آب هایی که وارد لایه های آبدار می شوند حداقل 8 الی 11 میلیارد متر مکعب بیش از آن نیز برداشت می شود که یکی از موارد تهدید کننده شرب و بهداشت قریب به اتفاق شهر های کشور که از همین منابع تأمین می شوند خواهد شد و توجه کشور در سال های گذشته به توسعه  پهن رفتی (extensive) بطوریکه حداقل سطوح اراضی کشاورزی و باغی از حدود دوبرابر توان اکولوژیکی آبی سرزمین فراتر رفته است و توجه به محدودیت کشت های پر آب طلب از جمله برنج در استان های غیر برخوردار از منابع آبی مکفی و... را از موارد مهم این هشدار هستند.

وی یکی از راهکارهای مهم مدیریت مصرف و کنترل منابع آبی استان را اجرای مصوبات و برنامه های کارگروه سازگاری با کم آبی دانست و تصریح کرد: هدف کلان سازگاری با کم آبی؛ محدود کردن مصارف در حد آب قابل برنامه‌ریزی ابلاغ‌شده توسط وزارت نیرو وکاهش برداشت از منابع آب زیرزمینی برای دستیابی به 11 میلیارد مترمکعب کاهش مصوب در برنامه ششم است.

دبیر شورای حفاظت منابع آب استان، امنیت غذایی، آب مجازی و ردپای اکولوژیک آب راتشریح کرد و گفت: مفهوم آب مجازی مجموع آب مصرف شده برای تولید مقدار معینی از محصول است، بطورمثال برای تولید یک کیلوگرم گندم به طور متوسط در جهان1300 لیتر آب مورد نیاز است و از لحاظ اقتصادی بایستی پایش شود که آیا در مناطقی که این محصول کشت می شود با میزان آبی که از سفره های منابع آبی آن منطقه برداشت می شود تطابق دارد یا اینکه راندمان آن پائین بوده و فقط به منابع آبی ضرر رسانده است.

افشاری گفت: آب مجازی می گوید؛ در شرایط کم آب  و مناطق خشک و نیمه خشک، اولویت صادرات (استان یا کشور)، می تواند محصولاتی باشد که آب مجازی کمتری برای تولید آنها صرف شده است و اولویت واردات (استان یا کشور) می تواند محصولاتی باشد که برای تولید آنها آب مجازی بیشتری صرف شده است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای زنجان به فعالیتهای مرتبط با طرح احیا و تعادل بخشی در سالهای اخیر اشاره کرد و اظهارداشت: تاکنون پر کردن چاه غیرمجاز در استان 3849 حلقه اتفاق افتاده که حدود 211 میلیون مترمکعب آب در سفره ها منابع آب زیرزمینی ذخیره شده است.

وی،گفت: از اضافه برداشت 418 حلقه چاه مجاز نیز در استان جلوگیری شده که این موضوع موجب 60 میلیون مترمکعب صرفه جویی آب در مخازن آب زیرزمینی استان شده است.

این مقام مسئول، طول رودخانه های استان را 1400 کیلومتر دانست و تصریح کرد: طول رودخانه های فرعی نیز 5000 هزار کیلومتر است و مطالعات صورت گرفته جهت تعیین حد حریم و بستر و پهنه بندی سیل تاکنون 810 کیلو متر بوده و محدوده ساماندهی این رودخانه ها نیز تاکنون 42 کیلومتر می باشد.

افشاری، به اهم طرحهای شرکت آب منطقه ای زنجان نیز اشاره کرد و افزود: تعداد طرح های به بهره برداری رسیده در استان شامل: 4 سد بزرگ تهم،کینه ورس،گلابر ، تالوار و سد های استانی کوچک: میرزاخانلو1 ، شبکه آبیاری وزهکشی به میزان 2400 هکتار شبکه گلابر ، بند انحرافی وکانال 45 پروژه ،طرح های تغذیه مصنوعی 13  طرح و ایستگاههای پمپاژ نیز  18 ایستگاه می باشند.

رئیس هیئت مدیره شرکت آب منطقه ای زنجان، اهم طرح های در حال اجرای استان را 3 سد بزرگ شامل سد های مراش ، بلوبین ، مشمپا و2سد کوچک میرزاخانلو2 وبلوک و 2 سد تنظیمی پاوه رود وایالو دانست و ادامه داد: طرح های آبرسانی شامل 2 طرح آبرسانی از سد های مراش و بلوبین ،شبکه های آبیاری وزهکشی ،2 طرح شبکه های آبیاری و زهکشی گلابر و تالوار ، مطالعه طرح های تعادل بخشی ، تغذیه مصنوعی و پخش سیل در محدوده شرکت، تکمیل و تجهیز شبکه های اندازه گیری آبهای سطحی و زیرزمینی و مرمت و بازسازی تاسیسات آبی از دیگر طرحهای در حال اجرای شرکت آب منطقه ای زنجان است.

در این نشست صمیمی، نمایندگان استان نیز طرحها و برنامه های خود را در راستای ایجاد گشایش و راهکار مناسب برای توسعه استان ارائه نمودند و از مدیران عامل شرکت های صنعت آب و برق استان خواستند که با ارتباط هرچه بیشتر با مجمع نمایندگان استان در رسیدن به یک هدف مشترک و متوازن ، این مجمع را یاری نمایند.