از بازیابی ایده ناظر تا مانع سازی برای قهرمان

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، کارگاه های «فیلم خودت را بساز» و «اصالت نگاه؛ از فیلم کوتاه تا بلند» با حضور بهمن ارک و امید شمس طی دو روز گذشته در سالن نگاه تالار فخرالدین اسعد گرگانی شهر گرگان برگزار شد. 

ارک: نشناختن مانع مساله اصلی امروز قصه گویی در سینماست

بهمن ارک در بخشی از این کارگاه با اشاره به مفهوم خلاقیت در سینما بیان کرد: خلاقیت فاصله بین تصور تا به تصویر کشیدن آن است. یکی از مسائلی که ما در قصه گویی متاسفانه فراموش می کنیم، نشناختن مانع است. مانع جلوی قهرمان را برای ادامه مسیر خود می گیرد و در سینما باید آن را ساخت. برای مثال موانعی که در فیلم «خانه دوست کجاست؟» مطرح می شود، موانع متفاوتی است که زنده یاد عباس کیارستمی برای رسیدن یک کاراکتر به خانه دوست خودش اتفاقا در فضایی جنگ جامعه با وام گرفتن از یک شعر می سازد و این فیلم را برای همیشه ماندگار می کند. 

وی افزود: نمی توان دو بار یک قصه را ساخت بنابراین باید سوژه را به نحو احسن پردازش کرد و به تصویر کشید. برای این کار باید فیلم های زیادی دید و کتاب های مختلفی خواند و مدام تحلیل کرد. همچنین برای قصه پردازی باید از تخیل بهره گرفت. این تخیل ممکن است نتیجه اش «چارلی و کارخانه شکلات سازی» و «ادوارد دست قیچی» تیم برتون باشد یا حتی فیلمی رئال نظیر «درباره الی» ساخته اصغر فرهادی.

ارک همچنین خاطر نشان کرد: نگاه عمیق داشتن به سوژه های روزمره و تکراری و توجه به آن ها می تواند دستمایه یک قصه باشد. اعتقادی به این ندارم که لزوما باید فیلمی بسازیم که مشکلاتمان را به تصویر بکشد و آن سوی آبی ها بپسندند! مثلا می توان نگاه اگزوتیکی به مساله زنان یا مشکلات نداشت.  

شمس: نگاه جدید به موضوعات تکراری مسیر تخیل را همواره می کند

امید شمس نیز بیان کرد: در برخورد با یک سوژه جدید می توان با طرح این سوال که «چه می شود اگر....؟» مولفه های قصه ای را که ممکن است تکراری باشد، به سمت خیال و خلاقیت هدایت کند. آن زمان می توان به نگاه جدیدی نسبت به موضوع تکراری رسید.

وی ادامه داد: تخیل در فیلمسازی متفاوت از معنای عامه آن است. می توان یک جمله یا پاسخ یک پرسش را برای پرداخت و ادامه دادن درام تخیل کرد. تغییر بستر قصه و اعمال قهرمان و کاراکترها نیز می تواند بر این مبنا پایه گذاری شود. 

این فیلمساز عنوان کرد: شاید پیش از این فیلم هایی شبیه به «درباره الی» با موضوع جمعی دانشجو که در یک جایی دور هم جمع می شوند، ساخته شده بود اما علت اینکه «درباره الی» دیده می شود نگاه متفاوت فیلمساز نسبت به سوژه است و اینکه کاراکترها از هم کم می دانند.  

امید شمس در بخش دیگری از این کارگاه که به بحث ایده ناظر اختصاص داشت، درباره بازیابی آن در یک اثر سینمایی گفت: ایده ناظر را صرفا نباید در یک نقطه دید. بلکه باید به جزییات نیز دقت کرد و ایده ناظر باید به تغییری که شخصیت در یک سوم پایانی فیلم تجربه می کند، توجه داشت؛ اینکه او از کجا حرکت کرده و به کجا می رسد، اهمیت دارد. 

کارگاه های آموزشی چهاردهمین جشنواره ملی فیلم کوتاه رضوی با مدیریت سعید پوراسماعیلی و به همت انجمن سینمای جوانان ایران در شهر گرگان برگزار می شود. در ادامه این کارگاه ها حسین نمازی امروز(شنبه ۱۲ مهر) در کارگاه «مهندسی فیلم؛ از ایده تا فیلمنامه» و آرمان فیاض فردا(یکشنبه ۱۳ مهر) در کارگاه «جهان خودت را بساز و برای آن چراغی بیافروز» با علاقه مندان به سینما گفت و گو می کنند.  

این جلسات با رعایت پروتکل های بهداشتی و در نظر گرفتن ظرفیت محدود در جریان برگزاری است. 

چهاردهمین جشنواره ملی فیلم کوتاه رضوی به دبیری سعید نجاتی با محوریت سیره علمی و عملی امام رضا علیه السلام به همت و مشارکت سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بنیاد بین المللی امام رضا علیه السلام و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان گلستان اسفند ماه امسال برگزار خواهد شد.