رسانه ترمیمی باید آسیب ها را از حالت تابو به مسئله اجتماعی تبدیل کند

به گزارش خبرگزاری برنا از مشهد، دکتر محمد علی فرجی‌ها امروز در نشست علمی رسانه ترمیمی ویژه مدیران و نخبگان رسانه ها که به همت خانه مطبوعات و رسانه های خراسان رضوی در مشهد برگزار شد، افزود: تحولات جهانی چند دهه اخیر در زمینه کنترل جرم و ارزیابی بسیاری از مداخله‌های کیفری نشان از آن دارد که این مداخلات به خوبی نتوانسته اند به اهداف خود برسند.

وی با بیان اینکه یکی از کارکرد‌های عدالت ترمیمی، استفاده از ظرفیت‌های موجود در جامعه است که بعد از شکل گیری دولت‌های مدرن به حاشیه رانده شد، ادامه داد: از ویژگی های شهر ترمیمی این است که شهروندان برای انجام امور جاری زندگی خود نیازمند نقض قوانین و مقررات نیستند، پس به تبع آن، مقررات هم باید تنظیم گرانه و براساس نیازهای واقعی مردم تنظیم شده باشد و ممر و منبع درآمد عده ای از طریق امضاهای طلایی یا رانت و رشوه ایجاد نشده باشد.

عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس با یادآوری اینکه امروزه با تورم قوانین در کشور مواجه هستیم، درحالیکه بسیاری از آنها را مخل کسب و کار و زندگی مردم دانست، اظهار تاسف کرد: برخی از سازمان ها از این قوانین مانند جریمه های راهنمایی و رانندگی یا کمیسیون ماده صد شهرداری ارتزاق می کنند و حتی روی آنها به عنوان منبع درآمدی حساب می کنند.

وی با اشاره به اینکه رسانه ترمیمی باید با به رسمیت شناختن آسیب ها آنها را از حالت تابو و خط قرمز خارج  و به مسئله اجتماعی تبدیل کند، افزود: با انکار ایدئولوژیک واقعیت های مجرمانه به جایی نمی رسیم، مسئولان در حوزه های مختلف باید وجود آسیب های اجتماعی را بپذیرند، تا آنها به مسئله تبدیل شود؛ در این صورت می توان به پیدا کردن راه حل نیز امیدوار بود.

فرجی‌ها با تاکید بر لزوم پرداختن به عوامل زیر بنایی جرم و اختلاف، مجرمگردانی را در شهرها کاری غیر علمی دانست و گفت: این کار مجرم را از همه پیوندهای عاطفی و شغلی و خانوادگی خود جدا می کند تا وی در دور باطل و باتلاق گونه اعمالش فرو برود؛ در حالی که می توان به اصلاح وی تحت شرایط خاص و محدودیت های لازمه، امید داشت.

وی با بیان اینکه در آموزه های فرهنگی ما نیز ارکان عدالت ترمیمی وجود دارد، افزود: اسلام فرهنگ عدالت  ترمیمی را ترویج می دهد و مردم را حتی در هنگام قصاص کردن به گذشت آرامش بخش تشویق می کند، رسانه ها باید این منابع ارزشمند که پر از صلح و سازش است را از دل تاریخ و فرهنگ بیرون کشیده و در جامعه تبیین کنند.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه فرهنگ مسئولیت پذیری در کشور کمرنگ است، ادامه داد: در فرهنگی که مسئولیت گریز است، مسئولانش از زیر بار پذیرش مسئولیت شانه خالی می کنند و رسانه ها باید با جدیت برای نهادینه سازی فرهنگ مسئولیت پذیری تلاش کنند.

وی با نقد شیوه بازنمایی برخی حوادث در رسانه ها گفت: فراز و فرود در اجرای قوانین جرم زاست و عدالت ترمیمی تا رفع برخی بسترهای بروز تخلفات و جرایم صرفا نوشدارو برای حل برخی مشکلات است.

رسانه ها با تاسی از فلسلفه انتظار، اصلاح و امید را در جامعه ترویج دهند

مدیرکل صداو سیمای خراسان رضوی نیز در این نشست در سخنانی با بیان اینکه امروز مهم ترین هدف جنگ نرم دشمنان، گرفتن روح امید و اعتماد به نفس مردم ایران است، افزود: رسانه ها باید با مهندسی اخبار و اطلاعات، درنظر گرفتن تناسب بین اخبار مثبت و منفی، اجتناب از انتقال احساس ترس و ناامنی و پرهیز از تکرار اخبار منفی، به اعتماد سازی و دمیدن روح امید در جامعه بپردازند.

محسن نصرپور با اشاره به اینکه در فرهنگ دینی ما فلسلفه انتظار بر اساس اصلاح گری و امید، پایه گذاری شده است، ادامه داد: رسانه ها با تاسی از فلسلفه انتظار باید اصلاح و امید را در جامعه ترویج دهند و باید در اعیاد و مناسبت های ملی و مذهبی، فضای کشور را تلطیف و با نشاط کنند و در این مسیر از کاهش نشر حجم اخبار سیاه و برجسته سازی خبرهای موفقیت و پیشرفت کشور دریغ نکنند.

وی با بیان اینکه دشمنان در پی سطحی کردن ذائقه رسانه ای مردم هستند، یادآوری کرد: ترویج موارد سطحی و احساسی و بسط سکولاریسم دینی و تبلیغ دین فردی به جای دین اجتماعی به بهانه های مختلف مانند کرونا از جمله خط و رویکردهای برخی رسانه های معاند در ماه‌های اخیر است.

مدیرکل صدا و سیمای خراسان رضوی تصریح کرد: امروزه عنصر اعتماد در رسانه ها مهمتر از افزایش مخاطب به نظر می رسد و بنابراین باید با ارتقای سطح آستانه تحمل مردم و تقویت خودباوری فردی و اجتماعی، سرمایه اجتماعی جامعه را تعالی بخشید.

رسالت رسانه ها مبتنی بر مسئولیت اجتماعی عدالت نگاری مشفقانه است

مدیر خانه مطبوعات و رسانه های خراسان رضوی هم در این نشست، مسئولیت اجتماعی رسانه ها را مبتنی بر مسئولیت اجتماعی، حق بینی و عدالت نگاری مشفقانه با ارتقای سطح امید در جامعه دانست.

مجتبی محمودی افزود: به نظر می رسد با وجود اینکه در تعاریف رسانه ای خبر بدی که عمق یک فاجعه در آن بیشتر باشد یک خبر خوب تلقی می شود، وقت آن رسیده که رسانه ها به جای بزرگنمایی و برجسته سازی آسیب ها و جذب مخاطب از این طریق به مسئولیت اجتماعی خویش عمل کرده و ضمن بیان نقدهای منصفانه در صدد نشر اخبار امیدبخش در جامعه  باشند.

به گفته وی، رسانه ترمیمی نه از طریق ارزش خبری که از طریق ارزش فرهنگی و توجه به حقوق شهروندی به تولید محتوا می پردازد و تعالی تعاملهای اجتماعی توام با رعایت اخلاق و تعادل در فضای گفتگو، ارزشمند است.

مدیر خانه مطبوعات و رسانه های خراسان رضوی با اشاره به اینکه با حجم زیادی از سیاه نمایی و مشهد هراسی از سوی معاندان در رسانه های اجتماعی و فضای مجازی مواجه هستیم، افزود: مشهد به خاطر همجواری با امام رضا(ع) که الگوی مناظره و گفتگوی بین ادیان هستند باید محور گفتگو و تعامل باشد و نشر این فرهنگ مستلزم ورود رسانه ها  به این عرصه خواهد بود.

وی با اشاره به اینکه مهم ترین کارکرد رسانه ها ایجاد همبستگی و انسجام عمومی است، ادامه داد: رسانه ها با نگاه منصفانه و مصلحانه می توانند با بازنشر حقائق به جای بازنمایی اخبار کذب، بذر امید را در دل های مردم زنده نگه دارند و به بهبود حال عمومی مردم کمک کنند.

در ادامه این نشست، برخی از حاضران به بیان نظرات و دیدگاه های خود پرداختند./